Van`ın büyükşehir olma sürecinde ulaşım planlaması politika ve ilkeler

Abstract

Küreselleşen ekonomilere paralel olarak kentler değişip, dönüşmektedir. Bu değişimlere ayak uydurabilmek için, modern kentlerin yaşanıla bilinir bir hale getirilmesi için plan ve projeler geliştirilmektedir. Bir kentin gelişmişlik göstergelerinden biri ulaşım ve dolaşımın kalitesidir. Bu doğrultuda devletler, ulaşım planlamaları yapmaktadırlar. Küreselleşen dünyada; daha güvenli, daha kısa sürede ve daha konforlu ulaşım istekleri ortaya çıkmaktadır. Alternatif ulaşım yolları aranmaya başlanmış, yeni ulaşım planlamaları yapılmıştır.Son elli yılda, kırsal bölgelerden kentlere doğru yoğun bir göç hareketi olmuş, kentlerin yapısında değişmeler meydan gelmiştir. Bu durum yerleşmelerin daha çok merkezden uzak çeperlerde düzensiz bir şekilde olmasına neden olmuştur. Van İli de bu göçlerden etkilenen illerden biridir. Van'da kırdan kente yönelik göçlerin hızlanması 1980 sonrasına rastlar. Çalışma ortamının yarattığı güvensizlik ve ekonomik dengenin bozulması, yörenin kırsal alanını tamamen itici hale getirmiştir. Göçle birlikte, kentte var olan kentsel altyapı sorunları bu süreçte daha karmaşık bir hal almıştır. Ayrıca göç, kentte pek çok sosyo kültürel ve ekonomik sorunun da ortaya çıkmasına neden olmuştur. Alınan göçlerle birlikte, 2013 TUİK verilerine göre Van İl'inin nüfusu, 1.070.713 olmuştur. Bu durum kentin siyasi profilinde değişimlere neden olmuştur. İran'la sınır komşusu olmasına bağlı olarak sınır ticareti gelişme araz etmiş, bu durum transit yük taşımacılığının öneminin artmasına neden olmuştur. İlde bulunan hava meydanı yolcu ve yük taşımasında önemli bir yere sahip olup kent nüfusunda hareketlenmelere neden olmaktadır. Nüfus yapısında meydana gelen değişikliklere bağlı olarak Van İli Büyükşehir Belediyesi olmuştur. On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6360 Sayılı Kanunla Van İlinde Büyükşehir belediyesi kurulmuştur. Büyükşehir olma sürecine bağlı olarak, kentin fiziki, mimari, sosyal yapısında değişiklikler meydana gelmiştir. Bu bağlamda kent gelişime ve değişime açık hale gelmektedir. Var olan ulaşım ağı kentin ihtiyacına cevap verecek yeterlilikte değildir. Bunlara bağlı olarak bu çalışmada büyükşehir olma sürecinde mikro ve makro eksen içerisinde Van İlinin lojistik, sosyal, siyasal ve kozmopolit yapısı dikkate alınarak, var olan ulaşım problemlerine değinilmiş, var olan ulaşım planlamalarına alternatif planlamalar geliştirilmiştir.

Cities change and transform in parallel with the globalizing economies. Plans and projects are developed in order to keep up with these changes and make these cities habitable. One of the development indicators of a city is the quality of transportation and circulation. Governments design transportation plans accordingly. Safer, shorter and more comfortable transportation requests arise in the globalizing world. Alternative transportation solutions are sought, new transportation planning are made.There was an intense movement of migration from rural areas to cities in the past fifty years, and certain changes occurred in the nature of cities. This has caused the settlements to be rather irregular in fringes distant from the center. City of Van is one of the cities that have affected from such migrations. Acceleration of migrations from rural areas to the city in Van occurred after 1980. Non-confidence caused by the working environment and the disruption of economic equilibrium made the rural area of the region completely repugnant. The pre-existing urban infrastructure problems of the city became more complex in this process with migration. Bringing their own cultures and life styles to the city with migration, immigrants caused disturbances in the structure of the city with their slums. According to Turkish Statistical Institute's (TUİK) 2013 data, population of the city of Van became 1.070.713 including the received migrations. This caused changes in the political profile of the city. Border trade demonstrated growth due to being near the border of Iran, and this has increased the importance of transit freight shipment. The airport located in the city has an important position in terms of passenger and freight transportation, and causes movements in the city's population. City of Van became Metropolitan Municipality based on the changes in the population structure. A Metropolitan Municipality is formed in the city of Van pursuant to Law No. 6360 on Forming Metropolitan Municipality in Fourteen Cities and Twenty Seven District and Amending Certain Laws and Statutory Decrees. Certain changes occurred in the physical, architectural, and social structure of the city based on the process of becoming a metropolis. In this context, the city becomes open to development and change. The existing transportation network is insufficient responding to the need of the city. Therefore, the present study addresses the current transportation problems and develops plans alternative to the current transportation plans by taking into account the logistic, social, political, and cosmopolite structure of the city of Van in the process of becoming a metropolis in micro and macro aspects.