Aile sağlığı merkezlerinde çalışan ebe ve hemşirelerin postpartum depresyona yönelik bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi

Abstract

Araştırma, İstanbul ili Kadıköy ilçesi aile sağlığı merkezlerinde ve bağlı bulundukları toplum sağlığı merkezinde çalışan ebe ve hemşirelerin postpartum depresyona yönelik bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırmanın örneklemini, Kadıköy İlçesinde bulunan sağlık grup başkanlığı/ toplum sağlığı merkezi ile 38 aile sağlığı merkezinde çalışan ebe ve hemşireler oluşturmuştur. Evrenden örneklem seçimi yapılmamış, 134 ebe ve hemşireden araştırmaya katılmayı kabul eden 127 ebe ve hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen soru formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde parametrik ve parametrik olmayan testler kullanılmıştır. Araştırma kapsamına alınanların % 63.8'i ebe, % 66.1'i 20-30 yaşları arasında, % 56.7'si evli ve % 59.1'i lisans mezunudur. Ebe ve hemşirelerin % 69.9'u mesleki eğitimleri sırasında postpartum depresyona yönelik bilgi almıştır. Ebe ve hemşirelerden % 7.9'u postpartum depresyonu ortaya çıkarmada ebenin, % 3.1'i ise hemşirenin yardımcı olabileceğini belirtmiştir. Katılımcıların bilgi düzeylerini 1-10 puan arasında puanlamaları istendiğinde; % 79.4'ünün bilgilerini 7 puanın altında değerlendirdiği belirlenmiştir. Ebe ve hemşirelerin postpartum depresyona yönelik bilgi puanı ortalamaları 8.48 ve standart sapmaları ±3.64'tür. Araştırmadan elde edilen verilere göre ebe ve hemşirelerin sosyo-demografik özellikleri ile postpartum depresyon bilgi düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki belirlenememiştir (p>0.05). Postpartum depresyon konusunda bilgi almış olmakla şuan ki bilgi düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. (p<0.05). Ebe ve hemşireler çoğunlukla (% 85) çalıştıkları sağlık ocaklarında annelerin ruhsal durumunu değerlendirmeye yönelik hizmetlerin verilmediğini belirtmişlerdir.Geçmişte PPD tanısı alan birisiyle karşılaştığını belirten ebe ve hemşirelerin % 18.4'ü PPD tanısı alan birisiyle karşılaşınca dinlediğini, % 10.2'si tavsiyelerde bulunduğunu, % 14.3'ü ailesiyle görüştüğünü, % 46.9'u ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanına yönlendirdiğini, % 10.2'si kadın hastalıkları ve doğum uzmanına yönlendirdiğini ifade etmiştir. PPD'yi belirlemede postpartum depresyon tarama ölçeklerini kullananların bilgi puan ortalamaları diğer yöntemleri kullananlara göre daha yüksek bulunmuştur.Anahtar Sözcükler: Postpartum Depresyon, Ebe ve Hemşireler, Bilgi ve Uygulamalar, Aile Sağlığı Merkezi, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri.

This descriptive study has been carried out to analyze the knowledge and applications concerning postpartum depression of the midwives and nurses who work at their affiliated social health centers and family health centers in the Kadıköy Province of İstanbul.The sample of this study composed of midwives and nurses who work at Health Group Office/Social Health Centres and 38 family health centres in Kadıköy province. The sampling from the population was not performed and of the 134 midwives and nurses, 127 nurses and midwives agreeing to participate in the research were included in the study. The data were collected via questionnaires developed by the researcher. To analyze data both parametric tests and non-parametric tests were employed. According to the study results, 63.8 % of the respondents were midwives, 66.1 % were between 20-30 ages,56.7 % were married and 59.1 % had undergraduate education. Of the nurses and midwives, 69.9 % had received information concerning postpartum depression during their professional education. It?s said that to reveal the Postpartum Depression; the midwife can help with 7.9% and nurses 3.1%. If the participant?s knowledge level classified between 1 up to 10; it?s shown that the knowledge of midwife and nurse less than 7 point. Midwife and nurses the average knowledge is 8.48 and standard deviation ±3.64. According to the obtained data, there was no statistically significant relation found between the socio-demographic characteristics of the nurses and midwives and their level of knowledge on postpartum depression (p>0.05). There is a statistically significant relation between previously receiving information concerning postpartum and the current level of knowledge (p<0.05). The majority of the nurses and midwives (85 %) stated that there is no services provided for analyzing the mental status of the mothers in their health centres.There is a statistically significant relation between the knowledge levels of the nurses and midwives for attending to that training (p<0.05).When midwife and nurses meet who were diagnosed PPD in the past they acted the followings 18.4 % of them listening to the patients, 10.2% of them advising the patients, 14.3% of them meeting her family, 46.9% of them forwarding her to mental health and illness specialist, 10.2% of them forwarding her to obstetrics and gynecology specialist. The knowledge score of the users the screening scale of PDD is higher than whom using other methods.Key Words:Postpartum Depression, Nurses and Midwives, Knowledge and Applications, Family Health Centres, Primary Healthcare.