Tedarik zinciri yönetiminin işletmelerin rekabet gücü üzrine etkisi

Abstract

Dünya pazarlarının küreselleşmesi, teknolojik gelişmelerin sağladığı esneklik, hız ve verimlilik artışı, bilgi toplumuna geçiş aşamalarının yaşanması, ürün ömürlerinin giderek kısalması, pazara yeni ürünler sunma sürelerinin azalması ve sürekli değişerek çeşitlenen müşteri gereksinmeleri işletmeleri yönetim anlayışlarını yeniden ele almaya zorlamıştır. Piyasalara hakim olan yenilik anlayışı rekabet dinamiklerini de sürekli bir şekilde değiştirmektedir. İşletmeler söz konusu bu değişimler doğrultusunda rekabet gücü elde ederek amaçlarına ulaşmak ile müşterilerinin ihtiyaçlarını karşılama arasındaki dengeyi sağlayabilmek için ürünlerini, hizmetlerini ve bilgi akışlarını, tedarikçilerden müşterilerine kadar uzanan bağlantılar çerçevesinde bir bütün olarak ele almaya yönelmişlerdir. Bu yaklaşım `Tedarik Zinciri Yönetimi -TZY` olarak adlandırılmaktadır. Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının işletmelerin rekabet gücü üzerine etkisini değerlendirebilmek amacıyla, tedarik zinciri yapısı ve işleyişi ile satınalma, üretim, pazarlama, lojistik ve bilgi teknolojilerindeki değişimler incelenmiştir. Bununla beraber, bu fonksiyonların ortak yönetiminin işletme içi işlemlerde olduğu kadar tedarik zincirinde de gerçekleştirilmesinin önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Tedarik zinciri yönetimi kapsamında Türk elektronik sanayii sektörünün genel görünümü, gelişme dinamikleri, ülke sanayi içindeki konumu ve uluslararası rekabet boyutu incelenmiştir. Türk elektronik sanayiinin tedarik zinciri yönetimi uygulamalarını değerlendirmek amacıyla anket çalışması ile bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Alan araştırması sonucu, sektörde faaliyet gösteren işletmelerin özellikleri, tedarik zinciri yönetimi uygulamalarına bakışları ve tedarik zinciri yönetimi uygulamaları ile iç ve dış pazardaki rekabet gücü arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmanın sonuçları istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiş ve önemli sonuçları sunulmuştur. Bu bilgilere göre, tedarik zinciri yönetimi uygulamaları ile işletmelerin iç ve dış rekabet gücü arasında önemli ilişkiler bulunmuştur.

The globalization of the world markets, the flexibility which is provided by technological improvements, the increase in speed and productivity, the practice of transition steps to the informatin society, the gradually shortening lives of products, the reduce in the periods of presentations of new products to the market and continously varying and changing customer needs force firms to rehandle their administrations concepts. The concept of novelty which dominates the markets has been also changing the competition dynamics continously. Firms, in order to provide the balance between reaching their goals by obtaining the competition power in the direction of these changings and providing their customers' needs have tended to handle their products, service and information currents as a whole in the frame of links which reach from their suppliers to their customers. This approach of management is called `Supply Chain Management-SCM`. In order to evaluate the effect of the practice of supply chain management on the firm's competition power, the changings in supply chain structure and procedure with purchase, production, marketing, logistics and information technologies have been examined. Besides, the importance of realisation of the common managements of these functions in the internal processes of business as much as in the supply chain management has been tried to be stressed. In the content of this study, the general view of the Turkish Electronic Sector, improvement dynamics, its position in the country's industry and the dimension of international competition have been searched. Moreover, to evaulate the practice of SCM in the Turkish Electronic Sector, a questionare and an area survey have been made. In the conclusion of the survey, the peculiarities of the firms which are active in this sector, their approach to the practice of SCM and the relation between the practice of SCM and competition power in both domestic market and foreign market have been tried to be determined. Data of this survey have been evaulated in a statistical format. According to these outcome of the field study, there have been some findings that there are relationship between the practice of SCM with the competition power at both domestic market and foreign market.