Hekim ve hemşirelerin örgütsel bağlılık, iş doyumu ve tükenmişlik durumlarının değerlendirilmesi

Abstract

Örgütsel bağlılık, iş doyumu ve tükenmişlik kavramları sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli sunumunu, örgütsel başarıyı etkileyen önemli faktörlerdendir. Bu çalışmanın amacı, hekim ve hemşirelerin örgütsel bağlılık, iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin ve bu üç kavram arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmanın verileri, kişisel bilgi formu, Meyer ve Allen Örgütsel Bağlılık Ölçeği, Minnesota Doyum Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği ile Kasım 2011- Nisan 2012 tarihleri arasında toplanmıştır. Kesitsel olarak yapılan çalışmaya Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesinde çalışan 257 hekim ve hemşire katılmıştır. Örgütsel Bağlılık, Tükenmişlik ve İş Doyumu ölçeklerinin Cronbach alfa katsayıları sırasıyla; 0,81, 0,77 ve 0,88 olarak hesaplanmıştır. Veriler SPPS 14 programında faktör analizi, korelasyon analizi, regresyon analizi, varyans analizi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve ortalamalar alınarak değerlendirilmiştir.Katılımcıların %55,6?si hekim, %44 4?ü ise hemşirelerden oluşmaktadır. Çalışmada öğretim üyesi, araştırma görevlisi ve hemşirelerin toplam örgütsel bağlılık puan ortalamaları sırasıyla; 59,12±4,49, 60,92±3,48 ve 56,95±5,60 olarak saptanmıştır. Araştırmada, öğretim üyesi, araştırma görevlisi ve hemşirelerin duygusal tükenme puan ortalamaları sırasıyla, 30,63±2,16, 33,94±2,26 ve 32,12±3,51; duyarsızlaşma puan ortalamaları ise sırasıyla 9,61±1,51, 9,33±1,57 ve 8,97±1,55; kişisel başarı puan ortalamaları ise sırasıyla 35,04±1,76, 33,28±1,91 ve 34,12±1,70 olarak saptanmıştır. Araştırmada öğretim üyesi, araştırma görevlisi ve hemşirelerin iş doyumu puan ortalamaları sırasıyla 3,44±0,27, 3,10±0,33 ve 2,64±0,21 olarak saptanmıştır. Öğretim üyesi hekimlerin duygusal ve normatif bağlılıkları; içsel, dışsal ve iş doyumları; duyarsızlık yaşama durumları ve kişisel başarıları araştırma görevlileri ve hemşirelerden daha yüksektir (p<0,01). Çalışmada duygusal ve normatif bağlılık arttıkça iş doyumunun da arttığı, devam bağlılığı arttıkça ise iş doyumun azaldığı saptanırken, iş doyumu ve tükenmişlik arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır.

Organizational commitment, job satisfaction and burnout are important factors affecting the success of organizational, effective and efficient delivery of health services. The aim of this study was to evaluate the organizational commitment, job satisfaction and burnout levels of physicians and nurses and the relationship between these three concepts. Data, were collected with a personal information form, Meyer and Allen Organizational Commitment Scale, Minnesota Satisfaction Questionnaire and the Maslach Burnout Questionnaire between November 2011 - April 2012. In total 257 physicians and nurses working in Cumhuriyet University Hospital participated in this cross-sectional study. Cronbach Alfa coefficients Organizational Commitment, Job Satisfaction and Burnout scales of were calculated respectively as 0,81, 0,77 ve 0,88. Data were evaluated with factor analysis, correlation analysis, regression analysis, analysis of variance, the significance test of difference between two means and means with SPSS 14. Of the participants 55.6% were physicians, 44% were nurses. In this study, senior lecturers, research assistants, and nurses' mean scores of the total organizational commitment were respectively determined as 59,12±4,49, 60,92±3,48 ve 56,95±5,60. In this study, senior lecturers, research assistants, and nurses scores of emotional exhaustion were respectively determined as, 30,63±2,16, 33,94±2,26 ve 32,12±3,51; desensitization scores were also respectively found as, 9,61±1,51, 9,33±1,57 ve 8,97±1,55; the personal accomplishment score were obtained respectively as, 35,04±1,76, 33,28±1,91 ve 34,12±1,70. In this study, senior lecturers, research assistants, and nurses job satisfaction scores were respectively determined as, 3,44±0,27, 3,10±0,33 ve 2,64±0,21. The level of affective and normative commitment, job satisfaction, desensitization and personel achievement scores of senior lecturers were higher than the research assistants, and nurses.