Gülşen-i İrâz Elvan Şirâzî (inceleme-metin-dizin)

Abstract

Gülşen-i Râz, Şebisteri' nin yazdığı tasavvufî eserdir. Eser yazıldığı tarihten itibaren çok beğenilmiş ve tasavvufî aşkı ve tasavvurun mecazlarını anlatan bir başvuru eser niteliği kazanmıştır. Birçok şerhi yapılmış, ayrıca birçok şaire ilham kaynağı olmuştur. Gülşen-i Râz, 15. yy 'da Elvan Şirâzî tarafından Türkçe'ye çevrilmiştir. Şirâzî, eseri birebir çevirmek yerine birçok eklemeler yaparak genişletmiştir. Şair, eseri sade bir Türkçe ile kaleme almıştır. Eser, divan şiirinin gelişmesinde etkili olmuştur. Bu tezimizde Gülşen-i Râz 'm konusu başta olmak üzere yazıldığı dönemin dil özelliklerini incelemeye çalıştık. Tezimiz altı bölümden oluşmaktadır. I. bölümde eser ve eserin müellifleri; Şebüşteri, Elvan Şirâzî ve müstensihi Derviş Fedâyi hakkında bilgi verilmiştir. Eserin nüshaları ve konusu hakkında bilgiler yine bu bölümde ele alınmıştır. II. bölümde ise eserin imlâ özellikleri ele alınmıştır. III. bölümde ses bilgisi açısından eserin özellikleri incelenmiştir. IV. bölümde isim ve fiil çekim ekleri başta olmak üzere isim,isim fiil, sıfat, sıfat fiil, zamir, zarf, zarf fiil, edat ve fiil üzerinde durulmuştur. İsimler ve fiiller yapılatma göre de incelenmiştir. V.bölümde ise eserin çevriyazısı bulunmaktadır. Ayrıca bu bölümde üzerinde çalıştığım iki nüshada görülen farklar dipnot şeklinde verilmiştir. Altıncı bölümde eserin sözlüğü ve dizini verilmiştir. Sözlük bölümünde kelimelerin anlamları, dizin bölümünde ise kelimenin aldığı ekler ve kelimenin geçtiği yerler sayfa ve beyit numaralarıyla verilmiştir.

ABSTRACT Gülşen-i Râz,which is written by Şebüsterl, is about mysticism. The book is very famous in mysticism and it is about figurative of mystic. Gülşen-i Râz has got a lot of commentary and it inspires a lot of poets. Gülsen- i Râz was translated into Turkish by Elvan Şirâzî in the 15. century. In stead of translating without any changes, he added some revelations so as to widen the texts. The book played an important role in the development of Classical Turkish Literature. We tried to examine the subject of Gülşen-i Râz and its characteristics of language. Our thesis has got six chapters. In the first chapter we examined characteristics of the book and we gave information about Şebüsterl swho is the writer of Gülşen-i Râz, and Elvan Şirâzî,who translated Gülşen-i Râz from Persian into Turkish, and Derviş Fedâyi who copied Gülşen-i Râz. We.gave information about copies of the book in this section, too. In the second chapter we examined the orthography of the book. And in the third chapter we examined its characteristics on phonology. In the fourth chapter we examined nouns, adjectives, pronouns, adverbs, postpositions and verbs in Gülşen-i Râz. We examined verbs and nouns in their characteristics of morphology. In tiie fifth chapter you see the translation of the book from Arabic letter into Turkish letter. In tins chapter we compared two copies of Gülşen-i Râz and we gave differences in notes of this chapter. In the sixth chapter we tried to give the dictionary and index of the book. In the dictionary part we explain the meanings of the words. In the index part we examined affixs of tiie words with their page numbers and couplet numbers.