Türkiye`de işlenmiş gıda ürünlerinin ithalatı ve dağıtımı

Abstract

ÖZET 2 İnci yüzyılda bulunduğumuz bugünlerde, Dünya' da küreselleşme süreci yaşanırken, ülkeler arasındaki bölgesel entegrasyonlar da hız kazanmıştır. Bu süreç içerisinde Türkiye; sınırları ötesine taşan nüfusu, ekonomik, sosyal, coğrafik ve tarımsal yapısı, gelişmiş üretim sektörleri ile bölgesel entegrasyonlar açısından önem taşıyan bir ülke konumundadır. Türk ekonomisine yön veren sektörlerden birisi de gıda sektörüdür. Ancak, Türk gıda sanayiinin en büyük dezavantajlarından birisi sektördeki işletmelerin %99'unun Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) olmasıdır. Bu da sektörün rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir. Gıda sektörüne hammadde sağlayan tarım sektöründe uygulanan hatalı üretim politikaları da sektörü olumsuz etkilemektedir. Bu araştırmada, Türk Gıda Sanayii ele alınmıştır. Özellikle küreselleşme sürecinde işlenmiş gıda ürünlerinin üretim, tüketim ve ithalat miktarları araştırılarak, yıllara göre aralarındaki ilişkiler incelenmiştir. Türk tüketicisinin ithal gıda tüketim alışkanlıkları, tüketim sıklıkları, ithal gıda tüketen tüketici profili ve tüketicilerin hazır gıda ile işlenmiş ithal gıda ürünleri tüketimini etkileyen etkenler belirlenmeye çalışılmıştır. Türk tüketicisinin ithal ürünlere olan talebi işlenmiş gıda ürünlerine Türk pazarında yerli ürünlere göre rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Ancak tüketicilerin gelir düzeyi bu üstünlüğü olumsuz yönde etkilemektedir. Türkiye'de işlenmiş gıda ürünleri sektörünü korurken, işlenmiş ithal gıda ürünlerinin pazardaki payını ve rekabet gücünü artırmak için istikrarlı hükümet politikaları gerekmektedir. Bunun için, Türkiye'de bulunmayan veya talepten daha az bulunan ürünlerin ithaline izin verilmeli, tarım politikaları günümüz koşullarına göre düzenlenmeli, gıda sanayiinin gelişebilmesi için gerekli destekler verilmeli, KOBİ'lerin rekabet güçlerim artırmak için teşvik sağlanmalıdır. Bütün bunların yanı sıra tüketiciler de eğitilmeli ve bilinçlendirilmelidir.

ABSTRACT In recent times that the world experiences the beginning of the 21st century, as a part of globalization progress, regional integrations are being speed up. Dwelling in this progress, Turkey, is an important country for regional integrations by her developed production sectors, demography, economy, geography and, population reaching beyond her boundaries. Food industry is one of the leading sectors in Turkish economy. However, this industry has the disadvantage of being composed of small or medium sized establishments (SME) up to a rate of 99%. As a result of this fragmented structure, ability of competition of the food sector is greatly weakened. Improper production policies applied in the agricultural sector, which supplies the most of commodities, are also negatively affecting the food industry. In this research, Turkish Food Industry is discussed. The distribution of production, consumption, and import ratios of the processed food by the years are examined especially during the globalization. The routine of import food consumption of Turkish consumer is investigated as well as its' profile, while the factors affecting the convenient and processed food consumption are being analyzed. The demand for the imported products provides rivalry advantage for the foreign producers in Turkish market. On the other hand, this advantage is reduced by the consumers' income. While protecting the processed food product sector, the market share and competitive strength of the imported processed food can be increased by consistent governmental policies. To achieve this goal, importing the rare or absent product should be allowed, agricultural policies must be updated, and, the supports for food industry development should be provided. Furthermore, economical inducements to increase the competition ability of SMEs must be supplied jn conjunction with consumers' education programs.