Çanakkale pazarında satılan domates ve biberlerde pestisit kalıntılarının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Çanakkale pazarından 3 Nisan - 27 Kasım 2015 tarihleri arasında her iki haftada bir, tesadüfen 6 farklı satıcıdan alınan domates ve biber örneklerinde olası 283 pestisit etken maddesi kalıntısı araştırılmıştır. Alınan örnekler Çanakkale Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü Kalıntı Analiz Laboratuvarı'nda QuEChERS (AOAC 2007.01) yöntemi ve LC-MS/MS ve GC-MS/MS cihazlarıyla analiz edilmişlerdir. Yapılan analizler sonucunda domates örneklerinin %63,9'unda 37 farklı pestisit kalıntısı, biber örneklerinin ise %68,5'inde 43 farklı pestisit kalıntısı saptanmıştır. Domates örneklerinde en çok rastlanan pestisitler; acetamiprid (%24,1), pyridaben (%11,2), boscalid (%10,2), chlorantraniliprole (%10,2) ve imdacloprid (%9,2) olmuştur. Biber örneklerinde ise en çok tespit edilen pestisitler; acetamiprid (%25,9), triadimenol (%16,7), imidacloprid (%11,1), boscalid (%9,3) ve tebuconazole (%8,3) olmuştur. Domates örneklerinin 10 adedinde saptanan 13 etken maddenin, biber örneklerinin 14 adedinde saptanan 15 etken maddenin Türk Gıda Kodeksi (TGK)'inde belirtilen maksimum kalıntı limitleri (MRL) değerlerinden yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, domates örneklerinde Türkiye'de kullanımı yasaklanmış olan fenarimol, dichlorvos, bromopropylate etken maddelerinin kalıntılarına; biber örneklerinde ise fenpropathrin etken maddesinin kalıntısına rastlanmıştır.Analizlerde domates örneklerinde tespit edilen üç ve biber örneklerinde tespit edilen iki pestisit etken maddesi Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün belirlediği yüksek derecede tehlikeli pestisitler (Ib) grubunda yer almıştır.Anahtar sözcükler: Domates, Biber, Pestisit Kalıntısı, QuEChERS, LC-MS/MS, GC-MS/MS.

In this study, 283 pesticide residues were investigated in tomato and pepper samples (108 samples each in total) taken from 6 different vendors in Çanakkale public market between April and October 2015. Samples were analyzed by using QuEChERS (AOAC 2007.01) method and LC-MS/MS and GC-MS/MS in Residue Analysis Laboratory of Çanakkale Food Control Laboratory. As a result of the analysis, 63.9% of tomato samples had 37 different active ingredient residues and 68.5% of pepper samples had 43 different active ingredient residues. The most common active substances in tomato samples are; acetamiprid (24.1%), pyridaben (11.2%), boscalid (10.2%), chlorantraniliprole (10.2%) and imdacloprid (9.2%). The most common pesticides in pepper samples were; acetamipride (25.9%), triadimenol (16.7%), imidacloprid (11.1%), boscalid (9.3%) and tebuconazole (8.3%). It was determined that 13 active substances detected in ten of tomato samples and 15 active substances detected in fourteen of pepper samples were higher than the maximum residual limits (MRL) values specified in Turkish Food Codex (TGK). Additionally, some prohibited active substances were detected in the analyzes; such as fenarimol, dichlorvos, bromopropylate active substances in tomato samples and fenpropathrin active substances in pepper samples.Three pesticides detected in tomato samples and two pesticides detected in pepper samples are included in the group of highly dangerous pesticides (Ib) determined by WHO.Keywords: Tomato, Pepper, Pesticide Residues, QuEChERS, LC-MS/MS, GC-MS/MS.