Firma değerinin oluşumunda bilgi ve teknolojinin etkisi

Abstract

Son yıllarda teknolojide meydana gelen hızlı değişim yaşamın hemen hemen her alanında bilginin sahip olduğu önemi daha açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Bilginin hayatımızda bu kadar fazla önem taşımaya başlamasıyla birlikte içinde bulunduğumuz çağ da bilgi çağı olarak tanımlanmaktadır. Bilgi çağıyla birlikte bilgi ve bilgi varlıklarından en çok etkilenen alanlardan birisi de işletmecilik olmuştur. Başta ABD olmak üzere özellikle gelişmiş ülkelerde bilgi varlıkları olarak da adlandırılan maddi olmayan varlıklar günümüzdeki tanımıyla entelektüel sermaye unsurları firmalar açısından en önemli rekabet unsuru haline gelmiştir.Özellikle 1990'lı yıllara kadar kar maksimizasyonu olarak tanımlanan firmanın asıl amacı da maddi nitelik taşımayan entelektüel sermaye kavramı ve unsurlarının önem kazanmasıyla birlikte hissedar değerinin maksimizasyonu olarak değişmiştir. Firma açısından tüm çıkar gruplarının değerini artırmayı ön planda tutan bu amaç da ancak bir firmanın sahip olduğu entelektüel sermayesinin farkına varmasıyla gerçekleşebilmektedir. Ancak günümüzdeki firmaların çoğu özellikle ülkemiz açısından bakıldığında, firma değerlemesini hala maddi varlıklara dayalı olarak yapmakta ve firmalarının değerini daha da fazla artıran maddi olmayan varlıklara yeteri kadar önem vermemektedir.Bu çalışmanın temel amacı da firma değerlemesinde entelektüel sermayenin sahip olduğu önemi belirtmektir. Bu amaçla birinci bölümde, entelektüel sermaye kavramı, unsurları ve ölçülmesi üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ise firma değeri ve geleneksel değerleme yöntemlerinden bahsedilmiştir. Uygulama kısmında da Türkiye'de ÎMKB'de işlem gören teknoloji firmalarının entelektüel sermayeye verdikleri önem araştırılmış ve bu amaçla da Ante Pulic'in Entelektüel Katma Değer Katsayısı Yöntemi kullanılmıştır. Gerçekleştirilen korelasyon ve çoklu regresyon analizleri sonucunda tam anlamıyla bilgi çağına girmemiş olan ülkemizde entelektüel sermayeye bilgi yoğun sektörlerde bile gereken önemin verilmediği sonucuna varılmıştır.

Recently, it is obvious that information is of great importance for almost everyaspect of the life due to the rapid change in the technology. In conjunction with theincreasing importance of knowledge in our lives, the current era is defined as theknowledge age . Business administration is one of the most affected fields because ofthe knowledge and knowledge assets with respect to the knowledge age. In the UnitedStates and other developed countries, Intangible assets defined also as knowledgebasedassets or intellectual capital components with its contemporary meaning, areof great importance for companies to have a competitive advantage.Particularly until the 1990s, the main objective of the firms was the profitmaximization; but currently the firms attach more significance to the maximization ofshareholder value with the increasing importance of the concept of intellectual capital.This objective, that keeps all the stakeholders in the forefront in terms of the firm, canonly be achieved if the firm realizes its own intellectual capital. However, most of thefirms today especially in Turkey, still keep on doing their firm valuations based on theirtangible assets, and do not consider the intangible assets that increase their firm valuemore.The main purpose of this study is to point out the significance of the intellectualcapital on firm valuation. To this end, the concept of intellectual capital, its components,and its measurement are emphasized in the first chapter. In the second chapter, firmvalue and its traditional valuation methods are mentioned. In the last chapter containingthe implementation, to what extent the technology firms traded on the ISE (IstanbulStock Exchange) attaches importance to the intellectual capital is examined by using thecorrelation and multiple regression analysis with the help of the Value AddedIntellectual Coefficient of Ante Pulic. As a result of this analysis, it is possible to saythat most of the firms, including the knowledge based ones in our country, that did notenter the knowledge age completely, do not attach adequate importance to theintellectual capital.