Gebelikte görülen demir eksikliği anemisinin gestasyonel depresyon riski açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, gebelikte görülen demir eksikliği anemisinin gestasyonel depresyon riski açısından değerlendirilmesi amacıyla vaka–kontrol tipi tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırma Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Hastanesi Gebe Takip Polikliniğinde başvurup araştırmaya katılım kriterlerini karşılayan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 408 gebe ile Ağustos 2014- Ocak 2015 tarihleri arasında (6 ay) yapılmıştır. Araştırmada gebelerin tanıtıcı özelliklerinin sorgulandığı gebe tanımlama formu ve Edinburg Post Partum Depresyon Skalası (EPDS) kullanılmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden gebelere açıklama yapılarak rutin kan test örnekleri alınmış ve sonuçları veri formuna araştırmacı tarafından kayıt edilmiştir. Araştırmaya alınan gebeler demir eksikliği anemisi (DEA) olan (vaka) ve DEA olmayan (kontrol) şeklinde iki gruba (vaka-kontrol) ayrılmıştır. Araştırmada gebelerin 53'ünde (%13) DEA saptanmış 355'inde (%87) DEA saptanmamıştır. DEA olan gebelerin yaş ortalaması 27.28±4.76, (min:19-max:41) DEA olmayan gebelerin yaş ortalaması ise 27.01±4.58 (min:18-max:41) dir. DEA olan gebelerin %34'ünün, DEA olmayan gebelerin ise %22.8'inin EPDS'den 12 ve üzeri puan aldığı ve bu gebelerin depresyon açısından risk altında olduğu saptanmıştır. EPDS toplam puanlarının ölçek kesme puanına göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı saptanmıştır (p> 0.05). DEA olan ve olmayan gebelerin 1. ve 3. trimesterdeki EPDS kesme puanları ile DEA arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmazken (p> 0.05), 2. trimesterde DEA olanların olmayanlara göre EPDS kesme puanları ile DEA arasındaki ilişki anlamlı düzeyde daha yüksek saptanmıştır (p< 0.05).Sonuç olarak gebelikte görülen DEA 1. ve 3. trimesterde gestasyonel depresyon açısından risk oluşturmazken; gebeliğin 2. trimesteri için DEA gestasyonel depresyon açısından risk oluşturmaktadır. Sağlık profesyonelleri tarafından gebelerin DEA yönünden takip edilmesi, depresyon açısından izlenmesi, uygun bir ölçme aracıyla depresyon riskinin değerlendirilmesi ve riskli grupların gerektiğinde uygun birimlere yönlendirilmesinin depresyonun erken tanı ve tedavisi açısından son derece önemli olduğu düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Demir Eksikliği Anemisi, Gestasyonel Depresyon, Gebelik Trimesterleri, Beslenme, Ebelik

This study is designed as case-control study to determine the risk of iron deficiency anemia in gestational depression. The study included 408 pregnant eligible woman who accepted to involve to the study in Ankara University School of Medicine Gestational Evaluation Clinic between August 2014 and January 2015 (6 months). In the study, gestational description form and Edinburg Post Partum Depression Scale (EPDS) were used. The routine blood tests were drown from the participants and results were recorded by the researcher to the data forms. The participants were divided into two groups as case (patients with iron deficiency anemia) and control (pregnant women without iron deficiency). Iron deficiency anemia is detected in 53 pregnant woman (13%) and not in 355 (87%). The average age of iron defiencient women is 27.28±4.76 (range:19-41) and who are not iron deficient is 27.01 ±4.58 (range:18-41). EPDS points ≥ 12 are 34% of iron deficient women, 22.8% of pregnant women who are not iron deficient which states gestational depression risk. The groups are not statistically different due to EPDS total and cutoff points (p> 0.05). EPDS cutoff points are similar in 1st and 3rd trimestr between pregnants with or without iron deficiency anemia (p>0.05), however depression risk in 2nd trimestr is related with iron deficiency between groups (p<0.05).In conclusion, iron deficiency anemia do not raise a gestational depression risk in 1st and 3rd trimestr however in 2nd trimestr iron deficiency anemia increases gestational depression risk. It is crucial for health professionals to evaluate iron deficiency anemia and depression for determining the risk groups and referring them to appropriate authorities. Key Words: Iron Deficiency anemia, Gestationel Depression, Trimester of Pregnancy, Nutrition, Midwifery