Tarımsal işgücü yapısındaki dönüşümün Türkiye işgücü piyasalarına etkisi

Abstract

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomi yazınında yer tutan en önemli konulardan biri istihdamdır. Dar anlamda ele alındığında istihdam; bir ülkedeki üretim öğelerinden yalnızca emek öğesi ile ilgilidir. Uzun dönemde, Türkiye'deki işgücü piyasalarında, istihdamın sektörel dağılımının oldukça değiştiği gözlenmektedir. Emek öğesinin, düşük verimlilikteki tarım sektöründen daha yüksek verimlilikteki tarım-dışı sektörlere geçişi yapısal dönüşümün bir unsurudur. Ekonomik gelişme sürecinde tarım sektörünün istihdam payında bir azalmanın olacağı da yadsınmaz bir gerçektir. Ekonomi literatüründeki yaklaşımlar incelendiğinde sanayi ve hizmetler sektörlerinin, işgücü kaynağının tarım sektörü olarak kabul edildiği görülür. Bu yapısal değişim ve dönüşüm sürecinin Türkiye ekonomisi açısından gerçekleşme koşullarının nasıl belirlenebileceğinin araştırılması da tezin temel amacını oluşturmaktadır.Ülke genelinde nüfus artış hızı düşmesine karşın, toplam istihdamın yaklaşık üçte birini bünyesinde bulunduran tarım sektörü istihdamındaki hızlı azalış, yüksek işsizlik seviyesi, düşük işgücüne katılma ve istihdam oranları, işgücünün eğitim seviyesinin ve niteliğinin düşüklüğü ve eğitim ile istihdam arasındaki ilişkinin zayıflığı, rekabet gücü ve istihdam yaratma kapasitesi yüksek bir bilgi toplumuna dönüşüm yolunda önemli sorun alanları olarak ortaya çıkmaktadır.Ülkemizde tarımdaki yapısal değişim sonucu kente göç eden kesimler eğitim düzeylerinin düşük olması ve vasıfsız işgücü olmaları nedeniyle, genellikle hizmetler sektöründe yevmiyeli olarak istihdam edilmektedir. Bu süreçte sanayi sektörünün gerekli istihdam artışlarını sağlayamaması da önemli rol oynar. Gerçekleşen ihracat ve üretim artışlarının yurt içinde katma değeri düşük sektörlerde yoğunlaşması sonucunda istihdam artışları çok sınırlı kalmakta ve işsizlik sorunu derinleşmektedir.

One of the most notable issues in the economy literature of the developed and developing countries is employment. In the short definiton, among all the factors of production, employment is only related with labour. It is observed that in the long term, the sector ? specific allocation of the employment in the labour markets of Turkey fluctuates. The transfer of the labour from inefficient argicultural sector to more efficient non-agricultural sectors is one of the elements of the structural transformation. It is an undeniable fact that, through the economic development process, the decrease will occur in the employment related with of the agricultural sector. As most of the economic approaches are rewiewed it is seen that the agricultural sector is accepted as the source of manpower for the industrial and the service sector. The main purpose of the thesis is to research how this structural transformation will occur in the terms of Turkey?s economic conditions.In spite of the decline in the birth rate, the rapid decrease in the amount of the workforce in the agricultural sector that employs one ? third of the labour force, the high unemployment rate, the incapability of the workforce, both in quality and education, and the weakness of the connection between education and employment are the main problems that makes it difficult to become a competitive information society with a high capacity of creating employment.In Turkey, those who moves from the rural area of the country to the big, industrialized cities because of the structural transformation mentioned, are hired temporarily in the service sector because of their lack of quality and education. One of the factors that effects this process is that the industrial sector is not able to provide new jobs. Because of the increase of exports and production rates are acquaired from inefficient and economic sectors, the growth of the participation of the labour force remains insufficient and the unemployment problem is deepened.