Küresel ve bölgesel kamusal malların küresel yoksulluğu önlemedeki rolü

Abstract

Küreselleşme sürecinin hakim ideolojisi durumundaki neoliberalizm, dünya ekonomisinin dönüşümü ve ulusal ekonomilerin entegrasyonu yönünde önemli bir başarı sağlarken, küresel düzeyde eşitsizliklerin ve adaletsizliğin artışında da önemli etkide bulunmuştur. Günümüzde, Dünya Bankası ve UNDP gibi önemli uluslar arası kuruluşların raporlarında da açıkça görülebileceği gibi, yoksulluk hem artış göstermekte, hem de 20 - 30 yıl öncesine göre nitelik değiştirmektedir.Çalışmanın temelini oluşturan küresel ve bölgesel kamusal malların ortaya çıkışı ile küreselleşme süreci arasında önemli bir paralellik bulunmaktadır. Buna göre, küreselleşmenin tipik göstergeleri olarak kabul edilen dünya ticaret hacminin büyümesi, teknolojideki ilerlemeler, sermaye piyasalarında finansal serbestleşme ile artan finansal akımlar, insanlar ve malların ülkeler arası hareketliliği gibi faktörler, küresel boyutta olumsuz dışsallıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Söz konusu olumsuz dışsallıklar, küresel düzeyde söz konusu olabildiği gibi bölgesel düzeyde de söz konusu olabilmektedir.Kamu maliyesi literatüründe yaygın olarak ele alınan küresel ve bölgesel kamusal mallar; çevre, sağlık, barış ve güvenlik, bilgi, finansal istikrar ve yönetişimdir. Küresel yoksulluğun azaltılması ise bazı yazarlar tarafından ayrı bir küresel kamusal mal olarak ele alınırken, diğer bazı yazarlar tarafından ise küresel kamusal mal sayılmayıp, küresel kamusal malların etkin olarak sunulması sonucu elde edilmesi amaçlanan temel bir sonuç olarak değerlendirilmektedir. Çalışmada, küresel yoksulluğun azaltılması bir küresel kamusal mal olarak ele alınmıştırÇalışmanın amacı, küresel ve bölgesel kamusal malların küresel yoksulluğu azaltma konusundaki etkisini kuramsal olarak ortaya koymaktır. Çalışmanın temel varsayımı, küresel ve bölgesel kamusal malların dünya genelinde etkin olarak sunulması halinde küresel yoksulluğu azaltmada oldukça etkili olacağıdır. Çalışmanın amacı ortaya konulmaya çalışılırken küresel kamusal malların, küresel boyutlardaki yoksulluğu azaltmada oynayacağı rol, iki farklı yaklaşımla ele alınmıştır. Birinci yaklaşımda, küresel yoksulluğu önlemede küresel kamusal malların doğrudan etkisi söz konusu iken, ikinci yaklaşımda küresel yoksulluğu önlemede küresel kamusal malların dolaylı etkisi söz konusu olmaktadır.

While neo-liberalism, the dominant ideology of the globalization process, has brought significant success for transformation of the world economy and integration of the national economies, it has led to an increase of inequalities and injustices in global level. As it can be seen explicitly in the reports of important international organizations such as World Bank and UNDP, the poverty both increases and changes attribute as to 20-30 years before.There is a strong parallelism between globalization process and emergence of global and regional public goods constituting the basic of this study. According to this, the factors such as growth in volume of world trade, developments in technology, financial flows increasing in capital markets with financial deregulation and international mobility of humans and goods, which are regarded as the typical indications of globalization, causes emergence of negative externalities in global level. That negative externalities can be discussed both in global level and regional level.Global and regional public goods referred commonly in the literature of public finance are; environment, health, peace and security, information, financial stability and governance. While some authors discuss decreasing of the global poverty as a separate global public goods, others consider it not as a global public goods and assume it as a basic outcome intended to be achieved as a result of providing the global public goods effectively. In this study, decreasing of the global poverty is discussed as a global public goods.The objective of this study is to present the effect of global and regional public goods in decreasing the global poverty in theory. The basic approach of this study is that decreasing global poverty will be very effective if the global and regional public goods are effectively introduced all over the world.