Uzman sistem yaklaşımı ile web tabanlı personel seçim sisteminin geliştirilmesi

Abstract

Günümüzde bilgi teknolojilerinin gelişimi ile birlikte bilgiye erişimde ve bilgiyi kullanmada her geçen gün yenilikler ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte gelişimini sürdüren diğer bir konu ise insan kaynaklarıdır. İnsan kaynakları alanında yapılan çalışmalar diğer alanlardaki çalışmalar gibi bilgi teknolojileri ile desteklenmektedir. İnsan kaynakları faaliyetlerinden olan personel seçimi, her işletme için stratejik bir öneme sahiptir. Bu nedenle personel seçim işlemleri, konusunda uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.Yapay zekânın bir alt alanı olan uzman sistemler ile bir takım problemlerin çözümü için uzmanların bilgileri ve çıkarsama yöntemleri modellenebilmektedir. Bu çalışmada, internet sayesinde bilgiye her yerden ulaşılabilindiği bir dönemde, stratejik bir öneme sahip personel seçim süreci için uzmanların verebileceği kararlara en yakın karar desteğini sunan bir uzman sistem geliştirilmiştir. Bu sayede personel seçiminde ortaya çıkabilecek sübjektif düşünceleri ve kararları en aza indirebilmek ve işletme için en doğru kararın verilmesini sağlamak mümkündür.Geliştirilen sistemde uzmanların işlerinin de kolaylaştırılması düşünülmüş ve bunun için sistem web tabanlı olarak geliştirilmiştir. Bu sayede adayların kendilerine ait bilgileri internet üzerinden sisteme girmeleri sağlanarak uzmanların adaylara ait bilgileri sisteme aktarmak zorunda olmasının önüne geçilmiştir. Ayrıca uzman sistem geliştirme sırasında karşılaşılan en büyük zorluk olan bilginin uzmanlardan elde edilmesi problemi, uzmanlara bilgiyi dinamik olarak ekleyebilmeleri ve bu bilgiler üzerinde değişiklik yapabilmelerini sağlayan sistem ile ortadan kalkmıştır. Böylece yazılım bilgisine sahip olmayan bir insan kaynakları uzmanı bile sisteme bilgileri girebilmektedir.Giriş bölümünde çalışmanın amacı, kapsamı ve araştırma ile ilgili metodolojiye ilişkin bilgiler verildikten sonra, birinci bölümde personel seçim sürecine ve bu kavram ile ilgili literatürde yer alan bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde uzman sistemler hakkında bilgi aktarılmaktadır. Bu bölümün sonunda uzman sistemlerin personel seçiminde kullanımı ve bu konuda yapılan çalışmalara değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise geliştirilen uzman sistemin yapısı, kullanımı anlatılmış, bu konuda örnekler verilmiştir. Uzman sistemin çalışması ve sonuçları örnek bir senaryo ile gösterilmiştir. Çalışmanın sonunda geliştirilen sistemin bir işletmede kullanılması ile işletmeye bilgi teknolojileri konusunda katkı sağlanacağı öngörülmüştür. Ayrıca işletme ve aday açısından maliyetlerin düşmesi sağlanacaktır. Daha sonra kullanılması için aday bilgileri veritabanında saklanmaktadır.Sistemin geliştirilmesi için nesneye yönelik programlama yaklaşımı kullanılmıştır. Bu yöntem .NET teknolojilerinden ASP.NET ve C#.NET programlama dilleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Sistemde veritabanı yönetim sistemi olarak Microsoft SQL Server 2008 kullanılmıştır. Sistemde kullanıcıların bilgilerini girip başvurularını yapabildiği web arabirimi bulunmaktadır. Yönetici için tasarlanan arabirimde ise pozisyon işlemleri modülü, test işlemleri modülü, soru işlemleri modülü, başvuru puanlama modülü, test puanlama modülü, aday bilgilerini gösterme modülü ve değerlendirme modülü yer almaktadır.Anahtar Kelimeler: İnsan Kaynakları Yönetimi, Personel Seçimi, Uzman Sistemler, Web, Bilgi Tabanlı Sistemler.

Nowadays with the development of information technology, every day innovations occur in access to information and using information. However, another issue that continues its development is human resources. The studies in the field of human resources are supported by information technologies as in other areas. Personnel selection activitiy of the human resources has a strategic importance for each business. Therefore, the personnel selection process should be carried out by experts.With the artificial intelligence-based expert systems information and inference methods of the experts can be modeled to solve some problems. In this study, at a time that accessed to information from anywhere through the internet, an expert system was developed to offer closest decisions to the decision of experts can provide for personnel selection process that has a strategic importance. In this way, it is possible to decrease the subjective opinions and decisions that could arise in the personnel selection and ensure the right decision for business.Facilitating the work of experts in the developed system has been considered and so system was developed as in web-based. In this way, applicants are provided to enter the information about themselves into the system over the internet. This prevents experts to transfer information about applicants to the system. Moreover, the greatest difficulty during expert system development, the problem of acquiring the information from experts is solved by the system which provides adding the information dynamically and can change these information. So a human resource expert who has no information about software can enter the information to the system.After the information about the purpose, scope and the methodology of the study is given in introduction section, information about personnel selection process in literature is given in first section. In the second section, information on expert systems are transferred. At the end of this section, the use of expert systems in the selection of personnel and studies on this issue has been addressed. In third section structure and the usage of the developed expert system has been explained and examples are given in this issue. Expert systems and the results of the study are shown with a sample scenario. At the end of the study, by using the developed system in a business contribution to information technology in business has been envisaged. Moreover, business and applicants will be provided in terms of costs to fall. For later use information about applicants is stored in the database.For the development of system, object oriented programming approach was used. This method has been realized by using . NET technologies with ASP.NET and C #. NET programming languages. Microsoft SQL Server 2008 is used in the system as the database management system. There is a web interface that users can enter information about them and make contact. There are position process module, test process module, question process module, application scoring module, test scoring module, applicant information module and assessment module in the interface designed for executives.Key Words: Human Resources Management, Personnel Selection, Expert Systems, Web, Knowledge Based Systems.