Ülkelerin ihracat performanslarının belirlenmesinde açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüklerinin kullanılması: Yükselen ekonomiler örneği

Abstract

Karşılaştırmalı üstünlüklerin ölçümü amacıyla Liesner (1958) tarafından ortaya atılan, Balassa (1965) tarafından işlevsel hale getirilen ?açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük (RCA) katsayıları?, ülkenin belli bir sektör ihracatının toplam ihracatına oranının, aynı sektörün dünyadaki ihracatının dünya toplam ihracatına oranı şeklinde hesaplanmaktadır.Balassa İndeksi şeklinde de ifade edilebilen RCA katsayıları; ülkenin bir sektördeki yurtiçi uzmanlaşmasını, dünyanın uzmanlaşmasıyla karşılaştırır. Katsayının 1'den büyük olması; söz konusu sektörde ülkenin açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu ve uzmanlaştığını, 1'den küçük olması ise, açıklanmış karşılaştırmalı dezavantaja sahip olduğunu ve uzmanlaşmadığını gösterir.Çalışmada, 1993-2005 yılları arasında Türkiye'nin ve diğer yükselen ekonomilerin karşılaştırmalı üstünlüklerinin belirlenmesi amacıyla SITC Rev 3, 4 haneli bazda açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük katsayıları hesaplanmış; ülkelerin hem dünya çapında, hem de birbirlerine karşı üstünlük ve dezavantajları ortaya koyulmuştur. Söz konusu üstünlük ve dezavantaj durumu, SITC teknoloji sınıflandırmasına göre de ortaya koyulmuştur.Çalışmada ayrıca, Türkiye' nin yükselen ekonomiler ile ihracat benzerlik indeksi hesaplanarak Türkiye ile dünya piyasalarında nispi olarak benzer ürünleri ihraç eden ülkeler tespit edilmiştir.Türkiye'nin ihracatındaki karşılaştırmalı üstünlükler sadece emek donanımıyla değil, sermaye donanımıyla da gerçekleşmektedir. Bununla birlikte, ihracatın dünya ihracatı içindeki payının artmasında en yüksek etkiyi sermaye yoğun mallar sağlamaktadır. Araştırma bazlı malların ihracatında karşılaştırmalı dezavantaj durumu söz konusu ise de, RCA katsayıları son yıllarda artmakta ve Türkiye'nin ihracatının dünya ihracatındaki payının artmasında etkili olmaktadır.1993 yılından 2005'e gelindiğinde; Türkiye'nin meyve ve sebze, hazır giyim ve tekstil iplikleri, kumaşlar grubu ihracatının toplam ihracat içindeki payı azalmasına rağmen, dünya ülkeleri karşısındaki avantajlı durumu genel olarak devam etmektedir.

The index of revealed comparative advantages was first introduced by Liesner (1958) and operationalized by Balassa (1965) in order to measure comparative advantages. The RCA index of a country for a product is often measured by the product?s share in the country?s exports in relation to its share in world trade.The index of RCA (called the Balassa Index), is used to measure the relative importance of a product in a country?s export composition relative to that products?s relative importance in world trade. If a country?s Balassa Index of RCA for an industry exceeds 1 the country is said to have a comparative advantage in industry in question, since this industry is more important for the country?s exports than for the exports of the reference countries and vice versa.In this study, between the years 1993-2005, the RCA indices of Turkey and the other emerging market economies are calculated on SITC Revision 3, 4 digit codes and the comparative advantages and disadvantages of the countries are examined both in world trade and among themselves. Export specialization/comparative advantages, in accordance with SITC technology classification have been also defined.Additionally, in this study, the export similarity indices of Turkey and the other emerging market economies are calculated and Turkey and the other countries that export relatively similar products to the world has been identified.The comparative advantages of Turkey?s exports can be explained both the labour proportion and the capital proportion in the Turkish economy. In addition to that, the results show that the capital-intensive goods have a significant impact on the rise of Turkey?s exports share in the world trade. In considering the science-based goods, Turkey has a comparative disadvantage. However, the RCA indices are increasing gradually in recent years and they are leading to considerable increases Turkey?s exports share in the world trade.Although the exports of vegetables and fruit, articles of apparel and clothing accessories and textile yarn and fabrics of Turkey has decreased for the period between 1993-2005 in total exports, Turkey maintains the comparative advanteges over the competitors in the world trade.