Örgüt kültürünün yöneticilerin motivasyonu ile ilşikisi: Perakende sektöründe bir araştırma

Abstract

İşletmelerin yaşantısında insan kaynaklarının, örgütlerin başarı ya da başarısızlıklarında önemli rol oynayan bir etmen olmaya başlaması ve işletmelerin de rekabet avantajı elde etmek amacıyla insan kaynakları biriminin çalışmalarına daha fazla odaklanması ile ?örgüt kültürü? ve motivasyon ve gibi kavramların önemi artmıştır.Bu çalışmada örgüt kültürünün yöneticilerin motivasyonlarıyla olan ilişkisi araştırılacaktır. Araştırmanın amacı doğrultusunda anketimize katılım gösteren Migros, Tansaş ve Şok şirketlerinde çalışan yöneticilerin konu ile ilgili görüşlerine başvurulmuştur. Bu ana amaca bağlı olarak baskın özellikler, örgütsel liderlik, çalışanların yönetimi, örgütsel birliktelik, temel strateji ve başarının anlamı olmak üzere 6 tane örgüt kültürü faktörünün, motivasyon ölçeğine ilişkin motive edici ve hijyen faktörler ile başarı ihtiyacı (başarı ihtiyacı alt boyutları ise başarı elde etme, ilişki kurma ve güç kazanma) şeklinde sıralanan faktörlere etkisine bakılmaktadır. Bu araştırmanın problem cümlesi ?Örgüt kültürünün, yöneticilerin motivasyonuyla ilişikisi var mıdır?? olarak belirlenmiştir. Burada cevaplanmaya çalışılan soruya anketten elde edilen bulguların değerlendirilmesi ve hipotez testleri yardımıyla cevap bulunmaya çalışılmıştır.Çalışmada yöneticilerin motivasyon-hijyen faktörlerinin ve başarı ihtiyacı faktörlerinin demografik değişkenlere göre kısmen farklılaştığı, yöneticilerin idealindeki örgüt kültürü tipi ile algıladıkları (mevcut) örgüt kültürü tipleri arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan yöneticilerin algıladıkları örgüt kültürü tipi ile başarı ihtiyacı faktörleri ile motivasyon-hijyen faktörleri arasındaki ilişki kısmen anlamlı kabul edilmiş olup, yöneticilerin idealindeki örgüt kültürü tipi ile başarı ihtiyacı arasında anlamlı bir ilşki tespit edilememiştir. Bununla birlikte, yöneticilerin idealindeki örgüt kültürü tipi ile motivasyon ve hijyen faktörleri arasında kısmen anlamlı bir ilişkiden söz etmek mümkündür.Anahtar Kelime: Örgüt Kültürü, İş Tatmini, Motivasyon

The concepts of ?organization culture,? and ?motivation? have increased in importance since human resources started to become a significant factor for success or failure of organizations in business life and since enterprises started to focus more on works of human resources department for the purpose of gaining competitive advantage.In this study, the impact of organization culture on motivation of employees is examined. In accordance with the purpose of this study, opinions of managers who work for the companies of Migros, Tansaş and Şok and who are participated in our study are taken. Depending upon this main purpose, it is analyzed the effect of six factors of organization culture, namely dominant characteristics, organizational leadership, employee management, organizational unity, basic strategy, and meaning of success on the motivator and hygiene factors regarding job satisfaction and three motivation scales, factors effecting the motivation negatively, and factors regarding the need of success (sub-dimensions of the need of success are gaining success, making contact, and gaining strength).It is determined that when motivator factors by income level of employees differentiated, hygiene factors do not. A significant difference is found in the result regarding comparison of motivator factors in terms of businesses for which the managers work. Besides, it is concluded that the model is meaningful regarding the impact of motivator-hygiene factors on the job satisfaction as well as regarding the hygiene factor; but it is not meaningful for the motivator factor.Key Words: organization culture, job satisfaction, motivation