Türkiye`de elektrik enerjisi piyasası oluşumu

Abstract

Dünyada enerji kaynaklarının hızlı ve bilinçsiz olarak tüketilmesinden dolayı azalan hammaddelerin her birinin kullanımı artık daha düzenli yapılmalıdır. Bu düzenli kullanımın doğurduğu sonuçlardan birisi de elektrik enerjisi kullanımına yansıması olan elektrik piyasalarıdır. Avrupa'da özellikle 2000'li yıllarda bu piyasalarını kurulmasına başlanılmıştır.Ülkemizde kamu tarafından yürütülmekte olan kullanım düzeni özellikle 2001 yılından sonra özelleştirme çalışmalarına başlanması 2013 yılına kadar ivmelenerek artması hız kazanan ve piyasalarının serbestleşme süreci ile beraber kendini daha etkin olarak hissettirmiştir.Sektörde gelişen dinamiklere göre piyasa yapısı da şekillenmektedir. Bu şekillenme tez bölümleri içerisindeki aşağıdaki başlıklar altında incelenecektir. İlk olarak Türkiye'de elektrik sektörü yapılanması anlatılmıştır. Bu yapı içerisinde olan katılımcılar ve görevlerinden bahsedilmiştir. Sonrasın da bu yapı içerisinde olan katılımcıların ve piyasanın denetlenmesi ve düzenlenmesi ile ilgili görevli olan kuruluşlar anlatılmıştır. Devamında ise bu katılımcıların hangi platformlarda ticaret yapabileceğinden bahsedilmiş ve Türkiye'de yapılan elektrik ticaretinin piyasa yapılanması anlatılmıştır. Türkiye'de elektrik fiyatlandırılmasının nasıl belirlendiği ve bu fiyatlara etki eden pazar gücü kullanımı konusu da çalışmaya eklenmiştir. Sonuç olarak da Avrupa enerji borsaları ve ülkemiz de yeni kurulan enerji borsası ve bu borsanın ülkemize getirileri ve beklentilerimiz anlatılmıştır.Anahtar Kelime : Enerji Piyasası, Avrupa Enerji Borsası, Elektrik Ticareti, Elektrik Piyasası, Enerji, Elektrik Kaynakları

In spite of the fast and unconscious consumption of energy resources in the past and their diminution as a result of this, the consumption of energy resources has been conducting more orderly, nowadays. One of the main results of this orderly usage is the electricity market formation, as a reflection of electricity usage. In the begining of the 2000s, these markets have started to be formed, especially in Europe. Meanwhile, Turkey has began to impiment liberalization policies in energy sector , which used to be a state monopoly, started in 2001 and accelerated by 2013, in order to accord with the European Union (EU) policies.The construction of electricity market has been formed with respect to developing sectoral dynamics in Turkey. This formation is studied under the below titles. First, the formation of electricity sector is introduced. Sectoral partners and their duties are given herein, as well. Then, auditing and regulating autorities of this structure is explained. In addition, trading platforms fort he partners and the market structure of electricity trade is also explained. Pricing of electricity in Turkey and market power usage, which affects the pricing, are added to the study. In conclusion, energy markets in Europe and newly established energy market in Turkey are compared, and future expectations are discussed.Keywords: Energy Market, European Energy Exchange, Power Trade, Electricity Market