Cumhuriyet Dönemi istihbarat örgütleri

Abstract

Modern anlamda ilk istihbarat teşkilatının kurulması, Osmanlı Devletinin son dönemlerine denk gelmektedir. Mütareke ve Milli Mücadele dönemlerinde Türk bağımsızlık mücadelesine ciddi destek veren çok sayıda gizli (istihbarat) gruplar kurulmuştur. Bu istihbarat grupları çok kısa ömürlü olmuşlardır. Genelde amaçları, İstanbul?dan Kurtuluş Savaşı?nın sürdüğü Anadolu?ya nitelikli asker ve silah aktarmak olarak şekillenmiştir. 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti?nin kurulmasından çok kısa bir süre sonra ?devlet çapında istihbarat? yapacak modern bir istihbarat teşkilatına gereksinim doğmuştur. 1926 yılına gelindiğinde Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti?nin kurulma çalışmaları başlamıştır. Bu teşkilat ülke içi ve dışı istihbarat çalışmalarını konu edinmiştir. Türkiye Cumhuriyeti devletinin gelişimine paralel olarak da büyümesini sürdürmüştür. Türkiye Cumhuriyeti devleti geliştikçe birçok dünya ülkesinde olduğu gibi Türkiye?de de başka istihbarat birimlerinin kurulmasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaç kapsamında, 1937 yılında Emniyet Teşkilatı Kanununda yer alan Polis İstihbarat Birimi kurulmuştur. Kuruluş amacına ilişkin faaliyetlerine ancak 1951 yılında başlayabilmiştir. Genel amacı ülke seviyesinde, suç ve suç örgütleriyle mücadelede önleyici tedbirler almak olarak belirlenmiştir. Böylelikle polis içinde kriminal bir istihbarat birimi oluşmuştur. Çalışma esnasında, istihbaratın ?gizlilik? ilkesinin, istihbarat arşivlerine de yansıdığı görülmüştür. Bu bilgi ve belgeler azami ölçüde değerlendirilmiştir. Çalışmanın bütünlüğüne ışık tutacak istihbaratla alakalı ana konulara kısa temas yapılacaktır. Osmanlı?nın son döneminde kurulan Yıldız İstihbarat Teşkilatı ve Teşkilat-ı Mahsusa?nın yaşadığı tarihi süreçten bahsedilecektir. Bu istihbarat birimlerinin kuruluşuna bakıldığında, sadece ülke içi, sadece ülke dışı veya hem ülke içi hem de dışına yönelik istihbarat ile meşgul oldukları görülür. Bu nedenle iç ve dış istihbarat kavramlarına temas edilmiştir

Establishment of the first modern intelligence agency corresponds to the recent times of the Ottoman Empire.During the times of Armistice and National struggle ,many secret groups were founded to support the Turkish independence struggle.These groups were generally shortlived.Their general aim was formed to transfer qualified soldiers and weapons from İstanbul to Anatolia where the independence war held. After a very short time of the establishment of the Turkish Republic, On the 29th of october ,1923 a modern intelligence service was needed. In 1926, the establishment of the head of the national police service had been initiated.The intelligence activities inside and outside of the country had been the subjects of this organization and it continued to grow in parallel to the development of the Republic of Turkey . With the development of Turkish Republic,like in many other countries,other intelligence agancies were needed to establish. In 1937, as a result of this requirement, the police intelligence unit which takes place in the law of enforcement agency was established.But the organization was able to start its activities related to its purpose in 1951. The overall objective was determined to take preventative measures against crime and criminal organizations.By this way there had been a criminal unit in police service. During the research,ıt had been seen that the privacy policy of the intelligence was also reflected to the archives of the intelligence. The information and documents were used at the maximum extent. The main issues related to the intelligence( that will light the integrity of the study ) will be briefly stated.The historical process of Yıldız intelligence service and Teşkilat-ı Mahsusa founded in the last period of the Ottoman Empire will also be mentioned. The notions of internal and external intelligence will be referred too