Türk vergi mevzuatında dernek ve vakıfların vergilendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Dernek ve Vakıfların Vergilendirilmesi konusunun Türk Vergi Mevzuatına göre analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öncelikle birinci bölümde, vergi, sivil toplum, vakıf ve dernek kavramları ve bu kavramların geçmişten günümüze gelişim süreci incelenmiş olup, ikinci bölümde ise, dernek ve vakıfların vergilendirilmesi, vakıflarda vergi muafiyeti, vakıflara yapılan bağış ve yardımlarda vergi teşvikleri, vakıf ve derneklerin ödevleri ile kullanılması gereken belgeler incelenmiştir.Dernek ve vakıfların vergilendirilmesi, büyük ölçüde gerçek kişilerin vergilendirilmesi ile benzeşmektedir. Esas olarak dernek ve vakıflar tüzel kişilikleri gereği vergi mükellefi olmamakla birlikte verginin konusuna giren işlemleri yaptıkları takdirde vergi mükellefiyetleri söz konusu olmaktadır. Dernek ve vakıfların amaçlarına ulaşmak için kurdukları iktisadi işletmeler ise kurumlar vergisi mükellefidir.Dernek ve vakıfların vergilendirilmesinde üzerinde durulması gereken durum, dernek ve vakıflara vergi avantajı sağlamak amacıyla özel statüler verilmesidir. İlgili şartlara sahip olan derneklere kamu yararına dernek, vakıflara ise Bakanlar Kurulu?nca vergi muafiyeti tanınmış vakıf statüsü verilerek, dernek ve vakıflara vergi bağışıklığı sağlanması söz konusu olmaktadır.Çalışmada dernek ve vakıfların söz konusu muafiyetten hangi şartlar altında yararlanabildiği ve bu durum Türk Vergi Mevzuatı açısından incelenmeye çalışılmış ve söz konusu uygulamaların etkisinin iyi bir şekilde analiz edilmesi amaçlanmıştır.

This study aims to analyze the taxation of non-profit organizations and foundations according to the Turkish Legislation. In the first part the basic concepts of tax, civil society, non-profit organization and foundation as well as the process of these concepts historical development are explained and elaborated whereas in the second part the taxation of non-profit organizations and foundations, tax-exemption of the foundations, charities and tax incentives provided for the foundations, the duties of and the required documents for these institutions are investigated.The taxation of non-profit organizations and foundations is similar to that of natural persons to a great extent. Basically, non-profit organizations and foundations are exempt from tax liability due to their legal personality but they are obliged to tax paying in case of actions that are subject of a tax. The economic enterprises established by non-profit organizations and foundations for specific purposes are also liable to tax obligation.The crucial issue in taxation of non-profit organizations and foundations is the priviliged status bestowed upon them in order to provide tax advantages. A kind of tax immunity is warranted to non-profit organizations and foundations as well as to the economic enterprises established by them via consignment of the ?public good organization to the first and tax-exempt foundation? to the latter by the Cabinet.This study explores the conditions under which non-profit organizations and foundations are eligible for the said tax exemption and an analysis of the afromentioned situation is presented within the framework of Turkish Legislation along with an in-depth examination of the current practices.