Türk Vergi Hukukunda haciz ve elektronik haciz uygulaması

Abstract

Kamusal hizmetlerin topluma fayda sağlaması ve süreklilik göstermesi zorunluluğundan dolayı, kamu alacaklarının tahsilatının vadesinde yapılması son derece önemlidir. Ülkemizde kamu alacakları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a (AATUHK) göre tahsil edilmektedir. 6183 sayılı AATUHK, kamu alacaklarının tahsilini güvence altına alan tedbirler ile cebren tahsil yöntemlerini içermektedir.Kamu alacaklarının cebren tahsil yöntemlerinden en etkili olanı haciz yolu ile takiptir. Haciz, borçlunun mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince saptanan borçlu veya üçüncü kişilerin elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından kamu alacağına yetecek miktarının tahsil dairesince el konulmasıdır (6183 sayılı AATUHK 62. md.). 2009 yılında uygulamaya konulan elektronik haciz (e-haciz) uygulaması ise, iş gücü ve zamandan tasarruf edilmesi maksadıyla Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilmiştir. Çalışmada Türk Vergi Hukuku'nda haciz ve elektronik haciz uygulamasına yer verilecektir. Bu bağlamda birinci bölümde, kamu alacağı kavramı ve kamu alacağını güvence altına almak için kullanılan yöntemler hakkında bilgiler verilecek; cebren tahsil yolları açıklanmaya çalışılacaktır. İkinci bölümde ise, seçilmiş ülkelerdeki vergi sistemleri, vergi denetimleri ve kamu alacağının tahsil edilmesine yönelik olarak gerçekleştirilen haciz uygulamaları hakkında kısaca bilgiler verilmeye çalışılacaktır. Üçüncü bölümde ise, haciz kavramı ve hukuki niteliğine, Türkiye'de kamu alacaklarının tahsilatında haciz ve e-haciz uygulamalarına yer verilecek, seçilmiş ülkelerle kıyaslama yapılacaktır. Haciz ve e-haciz uygulamalarında yaşanan sorunlar ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunulmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Kamu Alacağı, Haciz, Elektronik Haciz.

Because of the fact that the public services are useful for the community and have the obligation to keep the continuity, it is extremely important for the collection of public claims to be made at maturity. In our country, the public claims are collected according to the Law No: 6183 The Procedure Law on Collection of Public Claims. The Law No: 6183 The Procedure Law on Collection of Public Claims include the measures which guarantee the collections of public claim and compulsorily claim methodsThe most effective one of the compulsorily claim methods of public revenues is following by a lien. Lien is confiscating the claims of the securities,commodities and real estate of debtor who has been determined by the claim department or shown in the goods declaration of the debtor or the third persons. ( Act No: 6183, The Procedure Law on Collection of Public Claims, contract: 62). The implementation of the electronic lien (e-lien) put into practice in 2009 was developed by the Presidency of Revenue Administration in order to save time and labor.This study deals with the implementation of lien and electronic lien (e-lien) in Turkish Tax Law. So, the first chapter gives information about the concept of public claim and the measures which are used to guarantee the public claims and the compulsorily claim methods are explained. The second chapter gives short information about , tax control, the tax systems in the selected countries and the implementation of the liens applied in order to collect the public claims. Lastly , the third chapter is in relation to the concept of lien and its legal quality, the application of the lien and the electronic lien of the public claims in Turkey and a comparison is made with the selected countries. E-lien and lien in applications related to the problems and propose solutions to these problems will be studied.Key words: Public Claim, Lien, Electronic-Lien