Kapitalist öncesi ve sonrası dönemde sosyal yapı-ekonomik yapı ilişkisi

Abstract

Geçmişten günümüze toplumların yaşayışlarını belirleyen temel kurumlar ekonomi, siyaset, hukuk, din gibi kurumlar olmuştur. Marx gibi bazı düşünürler bunlardan sadece birini (ekonomi) temel belirleyici olarak ele alıp indirgemeci bir yaklaşımı tercih ederken, Weber gibi bazıları hepsinin etkili olduğunu benimsemişlerdir. Bu çalışmada biz de kapitalizm-öncesi, kapitalizm ve kapitalizm-sonrası dönemlerde toplumlarda sosyo-kültürel yapı ile politik ve ekonomik yapının ilişkilerini ele alacağız. Çalışmamızda daha fazla İbn Haldun, Karl Marx, Emile Durkheim, Max Weber, Jürgen Habermas ve Anthony Giddens gibi bilim insanlarının din, toplum, siyaset ve ekonomi arasında keşfettikleri ilişkilerini vermeye çalışacağız. Çalışmada genel anlamda Eski Yunan'dan Avrupa feodalizmine ve Osmanlı Timar rejimine kadar temel üretim tiplerinde söz konusu ilişkiyi belirlemeye gayret edecek ve daha sonra kapitalizm ve kapitalizm-sonrası dönemde bu ilişkilerin niteliğini analiz edeceğiz.

From past to present, institutions like economics, politic, law and religion create very important influences on the life of communities. While some thinkers, like Marx prefer reductionist approach to analyze the structure of societal change, some thinkers, like Weber, think that not one factor but many factors are effective in social change.In this study we will handle the relations between socio-cultural, politic and economic structures as a sub-systems in the process of pre-capitalism, capitalism and post-capitalism based on Jürgen Habermasian classification.Furthermore we will try to analyze the relevant relationships by means of İbn Haldun', Karl Marx's, Emile Durkheim's, Max Weber's, Jürgen Habermas' and Anthony Giddens' theories.