1980 sonrası Türkiye`de tarım sektöründe üretim fiyat ilişkisi ve Gördes örneği

Abstract

Tarım sektörü insanlık tarihi için çok önemli bir yere sahiptir. Yerleşik hayata geçiş ile hız kazanan önem eski çağlardan günümüze kadar her bir dönemde daha da artarak günümüze kadar ulaşmıştır.Türkiye'de Cumhuriyetin ilanından sonra gelişen tarım sektörü, 1980 yılında alınan 24 Ocak kararları ile farklı bir boyut kazanmıştır. Bu alınan kararlar neticesinde dışa açık bir ekonomi uygulanmaya başlanmış ve bu süreçten sonra Avrupa Ortak Tarım Politikalarına uyum sürecine girilmiştir. Uygulanan uyum sürecinde birçok anlaşmaya imza atılmış ve Avrupa'daki gelişmeler yakından izlenmiştir.Ortak Tarım Politikası ve Türkiye'de uygulanan Tarım Uygulama Reformları üreticilerin lehine önlemler alınmasını sağlamıştır. Bu kapsam da verilen desteklemeler çiftçi için ek gelir kaynağı olmuş ve bazı ürünlerin yetiştirilmesi konusunda teşvik edici bir rol oynamıştır. Gördes ilçesinde de 2008 yılı ve daha sonrası dönemde verilen desteklemeler çiftçilerin gelirlerinde önemli artışlar sağlamıştır. Gördes ilçesinde 2008 yılı ile 2014 yılları arasında bazı ürünlerde verilen devlet destekleri incelenmiş ve sektördeki değişim belirlenmeye çalışılmıştır; tütün, susam, buğday, arpa, karpuz, kavun, patates, haşhaş, fiğ, kiraz, zeytin ve üzüm ürünleri için maliyet föyü çıkartılarak tek tek maliyet kalemleri hesaplanmıştır. Bu seçili on iki ürün için 2008-2014 yılları arasında bir dekarda yetiştirilen üründeki toplam maliyet analizi ayrı ayrı incelenmiştir. Bunun yanında bir dekarda maksimum verim ve birim fiyatları kullanılarak gelir maliyet analizi yapılmış ve her ürün için bir dekardaki kârlılık miktarları hesaplanmıştır. Seçili ürünler için bir dekardaki toplam maliyet, gelir ve kâr rakamlarının 2008 ile 2014 yılları arasında nasıl değişim gerçekleştirdiği grafiksel olarak analiz edilmiştir. Her ürün grubu için 2008-2014 yılları arasındaki toplam üretim miktarları, bir dekardaki getiri ve birim fiyatlar incelenmiş her ürün grubu için elli dekardaki toplam getiri hesaplanarak desteklemeden alacağı gelirlerde yıllar itibari ile bu rakamlara ilave edilmiştir.

Agricultural sector has an important place for history of humanity. The importance which gained speed reached today as increased a lot in each period from prehistoric period to nowadays.In Turkey, after the proclamation of the republic the developed agricultural sector has gained a new dimension with the decision which taken in 24 January 1980. As a result of these decisions the outward-oriented economy was introduced and after this process was entered into adaptation process to common agricultural policy for Europe. In the implemented adaptation process, a lot of agreement was executed and in Europe developments were watched closely.Common agricultural policy and agricultural implementation reforms in Turkey have provided to take measures in favor of manifacturer. Given supports within this scope were income bracket source for farmer and has played an incentive role about cultivation of some products. Given supports have supplied an important rises at farmer's incomes in the year of 2008 and later period in Gördes.In the town of Gördes between 2008-2014, expenditure items were calculated by removing cost sheet one by one for tobacco, sesame, wheat, barley, melon, muskmelon, potato, hash, vicia sativa, cherry, olive and grape products. For this selected twelve products, total cost analysis in products which grown on a per decare has investigated seperately. Besides, revenue cost analysis was made by using maximum decare and unit prices in a decare and profitability numbers were calcuated for each product in a decare. For selected products; total cost, revenue and profit numbers in a decare how an exchange takes place between 2008-2014 have analysed diagrammatically.Total outputs, yield in a decare and unit prices were investigated for each product group between 2008-2014, total yield was calculated in fifty decare for each product group and revenues from support were added to this numbers by years.