812 Numaralı Aydın Ayniyat Defteri`nin transkripsiyon ve değerlendirmesi

Abstract

Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda vilayetlere, nezaretlere ve çeşitli dairelere gönderilmek üzere veya buralardan gelen yazılara cevap vermek için Sadaret tarafından kaleme alınan yazı suretlerinin kaydedildiği Ayniyat Defterleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nin Bab-ı Ali Evrak Odası fonunda bulunmaktadır. Söz konusu defterler idari, mülki, hukuki, askeri, mali pek çok konuyu içermektedir.Bu çalışmada, Bab-ı Ali Evrak Odası fonunda bulunan 812 numaralı Aydın Ayniyat Defteri'nin (H. 1283-1294/M.1866-1877) transkripsiyonu yapılarak, deftere yansıyan olaylar mevcut literatür ile birlikte ele alınıp irdelenmiştir. Bu doğrultuda, 1866-77 yılları arasında Aydın Vilayeti'nde (Aydın, İzmir, Manisa, Denizli, Muğla) meydana gelen ve Şeriye mahkemelerinin yetki alanları dışında kalan pek çok davanın temyiz kayıtları ile eşkıyalık hareketleri, imar faaliyetleri, göreve tayin edilen ve görevden azledilen memurlar ve daha pek çok konu hakkında bilgi verilmiştir.Yapılan bu çalışma ile, Aydın Vilayeti'nin 1866-77 yılları arasındaki idari, hukuki, sosyal ve iktisadi tarihine katkı, Batı Anadolu Tarihi araştırmacılarına ise başvuracakları bir kaynak sağlamak amaçlanmıştır.Anahtar kelimeler: Ayniyat, Aydın Vilayeti, Aydın, İzmir, Manisa, Muğla, Denizli, Mahkeme, Hukuk, İdari, Sosyal

In Ottoman Empire during XIX. century, Ayniyat Registers which were transcripts of documents that Grand Viziership penned those for giving a response to inscriptions that dispatched from provinces, ministries and some government departments or send instructions to them. Ayniyat Registers stands in Sublime Port Document Room of the Premierships Ottoman Archive.İn this study, Ayniyat Register of the Aydın Province which resides in Sublime Port Document Room, enumerated as 812, transcripted and examined by current literature based on the reflection of events mentioned in the documents. Accordingly to this, between years 1866 to 1877 in Aydın Province, documents gave information about the appeal case records which were apart from the jurisdiction of the Sharia courts, banditry movements, construction activities, datas about assigned or dismissed officers and about many more topics.Thus, the aim of this research is to provide source for the Western Anatolia researchers and make contribution to the administrative, judicial, social and economical history of the Aydın Province between the years 1866-1877.Key Words: İnventory, Aydın Province, Aydın, İzmir, Manisa, Muğla, Denizli, Court, Law, Administrative, Social