6111 sayılı yeniden yapılandırma kanunu kapsamında işletmelerin finansal rasyolarındaki değişimin analizi

Abstract

İşletmeler hakkında alınacak ekonomik kararlar ve işletmenin performansının değerlendirilmesi açısından en önemli kaynak, işletmeye ait finansal tablolardır. Bu nedenle finansal tablolar gerçeğe uygun hazırlanmalı ve sunulmalıdır. Her ne kadar, gerçeğe uygunluk temel ilkelerden biri olsa da, finansal bilgi gerçeğinden farklı olabilmektedir. Bunun nedeni hata ve hilelerdir. Hileler, kasıt içermesi ve gerçeklerin planlanarak yanlış gösterilmesi nedeniyle hatalardan ayrılmaktadır. Genel olarak, finansal bilgi manipülasyonu da; işletmenin finansal durumunun yanlış ve değiştirilmiş gösterimidir. Türkiye'de işletmelerin finansal tablolarında, 2011 yılında önemli değişimler dikkat çekmektedir. Bunun temel nedeni, 6111 sayılı kanundur. Bu kanun ile, işletmelere, vergi inceleme ve ödemelerine ilişkin kolaylıklar yanında; bilanço düzeltilmesine yönelik hükümlerle, kayıtları mevcut duruma uygun hale getirme imkanı tanınmaktadır. Bilanço düzeltilmesi hata ve hilelerden kaynaklanmaktadır. Çalışmada, 6111 sayılı yeniden yapılandırma kanununun finansal tablolara etkisi finansal oranlar yardımıyla belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun için, 631 işletmenin mali ve tanımlayıcı verileri kullanılmıştır. Seçili sekiz oran bazında, ilk olarak yasadan yararlanmayan işletmelerde, ikinci olarak yasadan yararlananlarda, son olarak ta yasadan yararlanan ve yararlanmayan işletmelerin verilerinde anlamlı bir fark olup olmadığı analiz edilmiştir. Analizde ilk iki test için, örneklem büyüklüğüne bağlı olarak bağımlı örneklemler için t-testi ve wilcoxon testi; sonuncusu için ise bağımsız iki ortalama için z-testi ile mann-whitney u testi kullanılmıştır. Analiz sonucunda, banka kredileri/aktif, özkaynak/aktif, dönem net karı/net satışlar ve dönem net karı/özkaynak oranlarında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Banka kredilerinin aktifteki payı artarken, özkaynakların payı azalmış ve özkaynak karlılığı ile net karlılıkta azalma görülmüştür. Toplam aktif içinde özkaynakların payı azalırken, banka kredilerinin artması; bunun yanında karlılık oranlarındaki düşüş, finansal tablo kullanıcıları açısından olumsuz olarak nitelendirilecek durumlardır.

Financial statements constitute the most important tool in evaluating an entity's financial performance and making the right economic decisions. Therefore they must present the financial position fairly. Although fair presentation is considered an essential principle some financial statements may not represent the actual situation largely due to error and fraud. Unlike error, fraud is intentional and implies deliberate concealment of facts. Furthermore, financial information manipulation implies a altered representation and a misstatement of the financial position. Law No. 6111 was the main cause of significant changes that affected several Turkish entities' financial statements in 2011. In addition to facilitating tax inspection and payment procedures for entities, this law also provided them with the possibility to adjust financial statements to reflect the actual situation which was especially essential for financial statements that might previously be affected by error or fraud. This study aims at analyzing the impact of this law on financial statements by the use of financial ratios. Financial statements and descriptive data pertaining to 631 entities were observed to perform the study. The first two analyses were conducted on two groups of entities, one benefiting and the other one not benefiting from the law while the last analysis was conducted to observe any significant differences between the groups benefiting and not benefiting through the use of eight ratios as a variable. For the first two tests, paired t-test and wilcoxon test were used for dependent samples depending on the sampling size. For the last analysis, two independent samples z- test and mann-whitney u test were used. The analysis result indicates a statistically significant difference on four ratios including bank loans/assets, equity/assets, net income/net sales and net income/equity. While the level of bank loans to assets soared, equity's share on assets dropped along with return on equity and net profit. A decline of equity on total assets accompanied by a loss of profitability presents an unfavourable picture for financial statement users.