Türkiye`de halka açık futbol kulüplerinin finansal sürdürülebilirliğinin analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Avrupa'da hızla gelişen ve özellikle son dönemde önemli boyutta ticarileşme döneminde olan futbol sektörünün, bu evreyi finansal açıdan sağlıklı idame ettirebilmesi adına UEFA tarafından tasarlanmış ve bir süredir de uygulanmakta olan `Finansal Fair Play` adlı denetim kriterlerine, Türk futbol takımlarının ne derece uyum sağladığını analiz etmektir.`Türkiye'de Halka Açık Futbol Kulüplerinin Finansal Sürdürülebilirliğinin Analizi` adlı bu çalışma, gerek Türkiye Süper Ligi'nde, gerekse Avrupa'da her sezon başarılı sonuçlar almayı hedefleyen üç başarılı futbol kulübümüz üzerinden oluşturulmuştur. Bu tezin birinci bölümünde futbol kavramı, futbolun tarihsel gelişimi, ekonomik boyutu ve bugün büyük bir endüstri olarak karşımıza geliş süreci yer almaktadır. İkinci bölümde futbolun endüstriyel bir yapıda konumlanmasıyla UEFA'nın Avrupa'da futbol kulüplerinden beklediği belli kalite standartlarının sağlanmasına yönelik olarak, `UEFA Kulüp Lisans Sistemi` ve `UEFA Finansal Fair Play Kriterleri` olarak bilinen projeler hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde halka açık olan futbol kulüplerimizden Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe'nin UEFA Finansal Fair Play Kriterleri'nden en önemlisi olan `Başa Baş Hesabı` temelinde, UEFA'nın her üç kulübümüzle ayrı ayrı imzaladığı anlaşmalar da göz önüne alınarak değerlendirme yapılmıştır. 2015/16 sezonunun ilk 6 aylık verileri çerçevesinde, Galatasaray'ın taahhütlerinin yerine getiremediği ve bu sebeple UEFA tarafından verilebilecek bir ceza ile karşılaşma ihtimalinin yüksek olduğu söyleyebiliriz. Beşiktaş ve Fenerbahçe ise, incelenen son verileriyle mali dengelerinin olumlu ilerleyişi sonucuna istinaden, sezon sonuna kadar aksi bir durum olmadıkça verdikleri taahhütlerini yerine getirerek sorunsuz bir şekilde yollarına devam edeceklerdir.

This paper aims to investigate the current adaptation progress of Turkish football clubs to `Financial Fair Play (FFP) Regulations` which are designed and applied by UEFA, in order for rapidly emerging and commercializing European football industry to maintain its growth, financially healthy. In this study, `Financial Sustainability Analysis of Public Football Clubs in Turkey` is demonstrated for the leading 3 football clubs of Turkey, all of which aims to achieve success, both in `Turkish Super League` and European football tournaments at the same time. The first part of our dissertation covers the concept, historical development, economic dimension and emergence of football as an industry. In the second part, `UEFA Club Licensing and Financial Fair Play Regulations` frameworks are considered due to expectations of UEFA from clubs to meet the required quality standarts as a result of football's industrial positioning. Our third part offers the assessment of public football clubs, `Beşiktaş J.K.`, `Galatasaray S.K.` and `Fenerbahçe S.K.` in terms of `Break Even Calculations` which is one of the major components of `UEFA Financial Fair Play Regulations` by considering the negotations that are signed between UEFA and related clubs. Considering the first 6 month data of 2015/16 season, we may easily notice that `Galatasaray S.K.` hasn't been able to fulfill its undertakings and has a high probability of encountering a penalty that will be charged by UEFA. On the other side, `Beşiktaş J.K.` and `Fenerbahçe S.K.` show a positive progress of their financial balance due to the data examined and are expected to meet their commitments and carry on stably till the end of the specified season.