Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel okuma stratejileri ile çoklu zeka alanları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, üstbilişsel okuma stratejileri ve Çoklu Zeka Kuramını temele alarak yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, sınıf öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının kullandıkları üstbilişsel okuma stratejileri ile baskın olunan zeka alanları arasında bir ilişki olup olmadığını araştırmak ve bazı değişkenler açısından ilişkiyi incelemektir.Çalışma, taramaya dayalı nicel yöntem şeklindedir. Araştırmanın çalışma grubu Cumhuriyet Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Bölümünde öğrenim görmekte olan 609 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada Arş. Gör. Suna ÇÖĞMEN tarafından Türkçeye uyarlanan `Üstbilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği' ve araştırma kapsamında Türkçeye uyarlanan `Çoklu Zeka Ölçeği' veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel istatistiğe dayalı analiz edilmiştir. Çalışma grubunun baskın oldukları çoklu zeka alanlarını ortaya çıkarmak için yüzde ve frekans değerleri, üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeylerini belirlemek için ise aritmetik ortalamaları verilmiştir. Üstbilişsel okuma stratejileri ve çoklu zeka alanları arasındaki ilişki Spearman korelasyon ve regresyon analizi ile araştırılmıştır. Araştırmada, çalışma grubundaki öğrencilerin üstbilişsel okuma stratejilerinin her iki boyutunu (analitik stratejiler ve pragmatik stratejiler) da sık sık kullandıkları ve baskın oldukları zeka alanının içsel zeka olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Üstbilişsel okuma stratejileri ile çoklu zeka alanları arasındaki ilişki incelendiğinde, analitik okuma stratejileri ile zeka alanları arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye ulaşılmazken, pragmatik okuma stratejileri ile mantıksal zeka alanı arasında bir ilişkiye ulaşılmaktadır. Değişkenlere göre incelendiğinde ise analitik okuma stratejileri ile zeka alanları arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye ulaşılmamıştır. Pragmatik okuma stratejileri ile değişkenler arasında ise, kız öğrencilerde pragmatik okuma stratejileri ve zeka alanları arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye; birinci sınıf öğrencilerinin pragmatik okuma stratejileri ile tüm zeka alanları arasında bir ilişkiye, üçüncü sınıf öğrencilerinde ise sadece mantıksal zeka alanı ile bir ilişkiye; ilde yaşamış olan öğrencilerin pragmatik okuma stratejileri ile mantıksal zeka alanları arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye ulaşılmaktadır. Araştırma sonucunda, eğitim sistemimizde çoklu bir zeka anlayışının ve analitik stratejilerin kazandırıldığı bir yaklaşımın benimsenmesinin gerekli olduğu görülmüştür. Toplumun sunduğu geleneksel kalıpların esnetildiği bir anlayışın yerleştirilmesi ve üst bilişsel okuma stratejilerine ilişkin bir farkındalığın oluşturulması gereklidir.

This study was conducted on the basis of metacognitive reading strategies and multiple intelligence theory. The aim of this study is to investigate the relationship between the metacognitive reading strategies that are used by primary school teacher candidates and their dominant intelligence fields and also to investigate the relationship in the terms of certain variables. This study is in the form of a quantitative method based on the survey type. The study sample consists of the 609 students which are educating at the Department of Primary School Teaching at Cumhuriyet University. `Multiple Intelligence Scale? that has been adapted to the Turkish within the scope of this research and `Metacognitive Reading Scale? that was adapted to the Turkish by the research assistant Suna ÇÖĞMEN were used as the data collection tools fort his research. The data obtained were analyzed on the descriptive statistics analysis. The frequency and the percent values were given in order to search out the dominant multiple intelligence fields of study group, and the arithmetic means were given to determine the levels of using metacognitive reading strategies. The relationship between Metacognitive Reading Strategies and the fields of Multiple Intelligence were investigated by Spearman correlation and regression analysis.In the study, it was concluded that the intrapersonal intelligence was the dominant intelligence field of the study group, and the students frequently used both two aspects of metacognitive reading strategies (analytic strategies and pragmatic strategies). In terms of the relation between metacognitive reading strategies and the multiple intelligences, no significant relation between analytic reading strategies and the multiple intelligences was reached and the relation between pragmatic reading strategies and mathematical intelligence was determined. In terms of the all variables, no significant relation between analytic reading strategies and the intelligence areas was reached. When investigated in terms of the pragmatic and variables, a significant difference between pragmatic reading strategies and multiple intelligences for the girls; a significant difference between pragmatic reading strategies and multiple intelligences for the first-year students, a significant difference only in mathematical intelligence for the third-year students, a significant difference between pragmatic reading strategies and mathematical intelligence areas for the students who lived in cities were found.In conclusion, it is seen that the understanding of pluralistic intelligence and analytical strategies sholud be adopted as an approach in our educational system. It is essential to establish a flexible understanding that stretch into traditional patterns of society and to create of an awareness of metacognitive reading strategies.