İşbirlikli öğrenme ve akran değerlendirmenin akademik başarı, bilişüstü yeti ve yardım davranışlarına etkisi

Abstract

Araştırmanın amacı, Fen ve Teknoloji dersinde akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarılarına, bilişüstü yetilerine ve yardım davranışlarına etkisini incelemektir. Araştırmanın yöntemi yarı deneysel olup, kontrol gruplu öntest sontest modeli kullanılmıştır. Gruplar, 2011-2012 öğretim yılında, Sivas ilinde bir resmi ilköğretim okulunda 6. ve 7. sınıflara devam eden toplam 64 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma 6. ve 7. sınıfların her ikisinden, biri deney biri kontrol grubu olmak üzere 4 sınıfla yürütülmüştür. 6. sınıf deney grubunda 14, kontrol grubunda 15; 7. sınıf deney grubunda 16, kontrol grubunda 17 öğrenci bulunmaktadır. Deney grubunda dersler, akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı işbirlikli öğrenme yönteminin birlikte öğrenme ve birleştirme teknikleri kullanılarak, kontrol grubunda ise işbirlikli öğrenme yönteminden birlikte öğrenme ve birleştirme teknikleri kullanılarak işlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Fen ve Teknoloji Başarı Testi, Bilişüstü Yeti Envanteri ve Öğrenme Sürecinde Yardım İsteme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak amacıyla araştırma verilerinin analizinde bağımlı örneklem t testi, bağımsız örneklem t testi, iki faktörlü kovaryans analizi (ANCOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda yapılan analizlere göre deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin başarı puanlarının arasında gruba ve cinsiyete göre anlamlı bir fark yoktur. Grupların bilişüstü yetilerine bakıldığında 6.sınıf öğrencileri için deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin bilişüstü yeti toplam puan ve bilişin düzenlemesi puanları arasında anlamlı bir fark bulunurken, gruplara göre bilişin bilgisi puanları farklılaşmamaktadır. 7.sınıf öğrencileri için deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin bilişüstü yeti toplam puan, bilişin bilgisi ve bilişin düzenlemesi alt boyutlarında anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca 6. ve 7. sınıfta farklı cinsiyetteki öğrencilerin bilişüstü yeti toplam puan, bilişin bilgisi ve bilişin düzenlemesi alt boyut puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı gözlenmiştir. Öğrencilerin yardım istemeleri ile ilgili bulgular ise 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin etkili yardım isteme, yardım istemeden kaçınma ve yüzeysel yardım isteme boyutunda deney ve kontrol gruplarının arasında istatistiksel olarak anlamlı fark görülmediği belirlenmiştir. Yapılan bağımlı örneklem t-testine göre deney ve kontrol gruplarının başarı ve bilişüstü yeti öntest sontest puanları arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Her iki grubunda başarı ve bilişüstü yeti puanları artmıştır. Ayrıca deney ve kontrol gruplarının etkili yardım isteme, yüzeysel yardım isteme boyutlarının öntest sontest puanları arasında 6. ve 7. sınıflarda anlamlı fark bulunmaktadır. Yardım istemeden kaçınma boyutunda ise 6 sınıfların deney ve kontrol grubu ile 7. sınıfın deney grubunda anlamlı fark bulunmazken; 7. sınıfın kontrol grubunda anlamlı fark saptanmıştır. Yardım istemenin boyutlarından olan etkili yardım isteme puanları son ölçümlerde artmış, yüzeysel yardım isteme ve yardım istemeden kaçınma puanları ise düşmüştür. Anahtar Sözcükler: İşbirlikli öğrenme, akran değerlendirme, bilişüstü yeti, yardım isteme.

The aim of this study is to analyze the effects of cooperative learning method, where peer assessment implementations take place in Science and Technology Courses, on students? academic success, metacognitive awareness and helping behaviour. The method of the study is quasi-experimental and control-group pretest-posttest model is used. The groups consist of 64 students in total at 6th and 7th grades in 2011-2012 academic year in a public elementary school in Sivas. The study is conducted with 4 classes from both of 6th and 7th grades, one as the experimental and the other as a control group. There are 14 students in 6th grade experimental grup, 15 students in 6th grade control group, 16 students in 7th grade experimental group and 17 students in 7th grade control group. In the experimental group; the courses were given by using techniques of common learning and combining within cooperative learning method where peer assesment implementations take place; while in the control group, the courses were given by using techniques of common learning and combining within cooperative learning method. Science and Technology Achievement Test, Junior Metacognitive Awareness Inventory, Help Seeking in the Learning Process Scale were used in the study as data collection tools. Dependent sample t test, independent sample t test and two-factor covariance analysis (ANCOVA) were used in the analysis of study data in order to seek answers for the sub-problems of the study.According to the analyses made at the end of the study, there is no significant difference between the success points of experimental group students and control group students as per group and gender. Considering the metacognitive awareness of groups; the points of cognition knowledge do not differ as per groups, while there is a significant difference between total points of metacognitive awareness and points of awareness regulation of experimental and control group students in 6th grade. A significant difference is found in total points of metacognitive awareness, cognition knowledge and sub dimension points of cognition regulation of students in experimental and control groups at 7th grade. Besides, it is observed that there is no significant difference between metacognitive awareness total points, cognition knowledge and sub dimension points of cognition regulation of students from different genders at 6th and 7th grade. According to the findings on students? help seeking, it is determined that there is no statistically significant difference between experimental and control groups of 6th and 7th grade students at dimensions of instrumental help seeking, avoidance from help seeking and superficial help seeking.According to the dependent sample t-test performed, there is no significant difference found between success and metacognitive awareness pretest posttest points of experimental and control groups. Points of success and metacognitive awareness of both groups increased. In addition, there is a significant difference between dimensions of instrumental help seeking and superficial help seeking pretest posttest points of experimental and control groups at 6th and 7th grades. While there is no significant difference between experimental and control groups of 6th grade and the experimental group of 7th grade at the dimension of avoidance from help seeking, a significant difference is determined in the control group of 7th grade. The points of instrumental help seeking, which is among the dimensions of help seeking, increased at recent measurements, while points of superficial help seeking and avoidance from help seeking decreased. Key words: Cooperative learning, peer assessment, metacognitive awareness, help seeking.