Hayat boyu öğrenme kurum yöneticilerinin hayat boyu öğrenmeye ilişkin algıları ve görüşleri

Abstract

Bu çalışma, hayat boyu öğrenme kurumları ve hayat boyu öğrenmekavramı temele alınarak yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, HBÖ (Hayat BoyuÖğrenme) kurum yöneticilerinin HBÖ algılarını ve görüşlerini araştırmak ve bazıdeğişkenler açısından aralarındaki ilişkiyi incelemektir.Araştırmada nicel ve nitel yöntemler birlikte kullanılmıştır. Araştırmanınnicel kısmı ilişkisel tarama modelinde desenlenmiş olup Doğan ve Kavtelektarafından geliştirilen, `Hayat Boyu Öğrenme Algısı Ölçeği` veri toplama aracıkullanılmıştır. Nitel bölümde ise olgu bilim (fenomonoloji) deseni kullanılmış olupkurum yöneticilerinin HBÖ hakkındaki görüşleri metafor çalışması kapsamındadeğerlendirilmiştir. Bu bağlamda araştırma açıklayıcı desen kapsamındayapılandırılmıştır. İki araştırma yönteminin birlikte kullanılmasıyla konu ile ilgilidaha kapsamlı ve derinlemesine bilgi edinilmesi, araştırma sonucunda dahagüvenilir ve sağlıklı çıkarımlarda bulunulması amaçlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubunu Milli Eğitim Bakanlığı Hayat BoyuÖğrenme Genel Müdürlüğü'nün Nisan ve Mayıs 2014 tarihlerinde düzenlemişolduğu `Yetişkin Eğitiminin Temel Prensipleri Çalıştayı`na Türkiye'nin bütüncoğrafi bölgelerinden katılan 804 HBÖ kurum yöneticisi oluşturmaktadır.Nicel bölümden elde edilen verilerin analizinde dağılımın normalçıkmaması nedeniyle HBÖ kurum yöneticilerinin HBÖ algılarını betimlemek içinMann-Whitney U ve Kruskal -Wallis Testleri kullanılmıştır. Nitel bölümden eldeedilen verilerin analizinde ise betimsel analiz, içerik analizi ve karşılaştırmatekniği kullanılmıştır.HBÖ ölçeği ve alt boyutları, seçeneklere göre kodlanan puan aralığı(SKPA) dikkate alınarak değerlendirildiğinde, çalışma grubundaki HBÖ kurum ivyöneticilerinin eğitime duyulan ihtiyaç, HBÖ kurumlarının nitelikleri ve kişiselgelişime duyulan ihtiyaç boyutlarını `Tümüyle Katılıyorum` düzeyinde; HBÖkurumlarının faaliyetleri boyutunu `Katılıyorum` düzeyinde ve HBÖ ölçeğinitoplamda 'Tümüyle Katılıyorum' düzeyinde değerlendirdikleri görülmüştür.Ayrıca HBÖ kurum yöneticilerinin HBÖ ölçeğine yönelik algılarında cinsiyet,kurum ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık tespit edilmezken yaş vegörev yapılan bölge değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.Metafor çalışması ile hayat boyu öğrenme kapsamında görev yapanyöneticilerin HBÖ kavramı hakkında oluşturdukları metaforlar incelenmiştir.Veriler analiz edildikten sonra hayat boyu öğrenmeyi 36 yöneticinin (%27)zorunluluk olarak; 21 yöneticinin (%16) doğa ile çağrışım kurarak; 20 yöneticinin(%15) insan ürünü algısı geliştirerek; 17 yöneticinin (%13) insan yaşamı ileözdeşleştirerek; 11 yöneticinin (%8) sürekli bir olgu olarak; 11 yöneticinin (%8)insanda tedavi edici bir unsur olarak; 8 yöneticinin (%6) insan vücudunun birorganı olarak; 5 yöneticinin (%4) insanla özdeşleştirerek ve 4 yöneticinin (%3) iseinsana yol gösteren bir kılavuz olarak değerlendirdikleri görülmüştür.Nitel ve nicel bulgular birlikte değerlendirildiğinde, HBÖ kurumyöneticilerinin gerek HBÖ ölçeğine vermiş oldukları cevaplar konusunda gerekseortaya çıkan metaforlar bağlamında HBÖ hakkında olumlu algı ve görüşlere sahipoldukları söylenebilir. Bu durum ise nitel bulguların nicel bulguları desteklediği veaçıkladığı şeklinde yorumlanabilir.Araştırma kapsamında,1. HBÖ kurum yöneticileri ile nitel çalışmalar yapılarak ilgililiteratüre katkı sağlanması,2. HBÖ kapsamında gerçekleştirilen eğitim faaliyetlerinin ülkegenelinde daha yaygın hale getirilmesi,3. Bireylere HBÖ'nin önemini kavratacak tanıtım çalışmalarıyapılması,4. HBÖ kurum yöneticilerinin özellikle yurt dışı eğitim programları iledonanımlarının arttırılması,5. Uluslararası projeler aracılığıyla HBÖ faaliyetlerine yön verecek vçalışmaların yapılması önerilebilir.Anahtar Sözcükler: Hayat boyu öğrenme, Hayat boyu öğrenme kurumları, HBÖkurum yöneticileri, Milli Eğitim Bakanlığı, Metafor

This study was carried out on the basis of lifelong learning institutions aswell as the concept of lifelong learning. The purpose of the study is to exploreLLL (Lifelong Learning) Institution managers' perceptions and opinions on LLLand to examine the relationship between them in terms of some variables.Quantitative and qualitative methods are used together in this research. Thequantitative part of the study was designed in relational screening model and the`Lifelong Learning Perception Scale` developed by Doğan and Kavtelek was usedfor data collection. In the qualitative part, however, the phenomenology designwas used and the opinions of institution managers on LLL were evaluated undermetaphor study. This context was, on the other hand, structured under thedescriptive research design. It was aimed to acquire more comprehensive and indepthknowledge on the subject through using a combination of these two researchmethods and to make more reliable and sound conclusions as a result of research.The research population of the study is composed of 804 LLL institutionmanagers from all geographical regions of Turkey who have participated in the`Basic Principles of Adult Education Workshop` organized by Ministry ofEducation / General Directorate of Lifelong Learning in April and May 2014.Since the distribution was not found to be normal in the analysis of the dataobtained from the quantitative section, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis testswere employed in order to describe LLL institution managers' perception of LLL.However, descriptive analysis, content analysis and constant comparisontechniques were employed in the analysis of the data obtained from the viiquantitative section.When the LLL scale and subscales are evaluated considering the scorerange encoded according to the options (SKPA), it was observed that the LLLinstitution managers in the research population evaluated the dimensions of theneed for training, qualifications of LLL institution and the need for personaldevelopment at `I totally agree` level; the dimension of LLL institutions' activitiesat `I agree` level and the whole LLL scale at `I totally agree` level. In addition,while no significant difference was observed in LLL institution managers'perception of the LLL scale according to gender, institution and seniorityvariables, significant differences were determined according to the variables of ageand the region where they serve.Through the study of metaphor, the metaphors created by the managersworking within the scope of lifelong learning for LLL concept were thoroughlyexamined. After analyzing the data obtained, it was found that the lifelong learningwas considered: as a necessity by 36 managers (27%); through establishingassociations with nature by 21 managers (16%); through developing the perceptionof the human product by 20 managers (15%); through embracing with human lifeby 17 managers (13%); as a continuous phenomenon by 11 managers (8%); as atherapeutic factor for people 11 managers (8%); as an organ of the human body by8 managers (6%); through embracing with people by 5 managers (4%) and as aguide showing people the way by 4 managers (3%).Considering the qualitative and quantitative findings are together, it ispossible to say that LLL institution managers have positive perceptions andopinions about LLL both in terms of the responses given to LLL scale by them andin the context of emerging metaphors. This situation can, however, be interpretedas the qualitative findings support and explain the quantitative findings.Within the scope of this research, it is recommended to1. contribute to the relevant literature by conducting qualitative studieswith LLL institution managers,2. make the training activities carried out under the LLL more viiicommon across the country,3. conduct promotional activities which will help people to understandthe importance of LLL,4. increase educational competences of LLL institution managersparticularly through overseas training programs,5. conduct studies through international projects that will guide LLLactivities.Key Words: Lifelong learning, lifelong learning institutions, LLL institutionmanagers, Ministry of Education, Metaphor