Okul öncesi eğitime devam eden öğrenci babalarının aile katılım çalışmalarına katılım düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, okul öncesi eğitim programında yer alan aile katılım çalışmaları ve çocuğu okul öncesi eğitime devam eden babaların eğitim – öğretim sürecine katılımları temel alınarak yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı'nda yer alan aile katılım çalışmaları esas alınarak, öğrenci babalarının eğitim – öğretim sürecine katılımı ve bu katılım düzeylerini etkileyen değişkenlerin öğretmenlerin ve öğrenci babalarının görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesidir.Araştırma, nitel araştırma türlerinden durum desenine uygun olarak yürütülmüştür. 2013 – 2014 yılında Sivas ilinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullardan ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenen yirmi beş okul öncesi öğretmeni ve bu öğretmenin sınıfında çocuğu okul öncesi eğitime devam eden yirmi beş öğrenci babası ulaşılabilir çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Bu araştırmada veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenci babaları için hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğretmenler için hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın uygulama sürecinde tüm görüşmeler yüz yüze gerçekleştirilmiş olup, katılımcıların onayı alınarak tüm görüşmeler ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmıştır. Görüşmelerden sonra kaydedilen veriler ham veri olarak Microsoft Word yazı işleme programıyla metne dönüştürülmüştür. Elde edilen veriler; hem betimsel hem de içerik analizi yöntemine uygun olarak analiz edilmiştir. Araştırma sürecinde, yirmi beş öğretmene ve yirmi beş öğrenci babasına ait görüşler araştırmacı tarafından tek tek okunmuştur. İçeriğine göre verilen yanıt araştırmacı tarafından belirlenen uygun kategoriye göre kodlanmış, anlam açısından aynılık gösteren yanıtların frekansları alınarak yanıtlayıcı sayısı içerisindeki yüzdesi hesaplanmıştır. Öğretmenlerin babalar hakkında vermiş oldukları yanıtlar ile öğrenci babaların vermiş oldukları yanıtlar arasında ilişki kurulmaya çalışılmış, verilen yanıtlar arasında nedensellik ilişkisi tespit edilmeye çalışılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; babaların okul öncesi eğitim – öğretim sürecine katılımlarında, baba ve öğretmen iletişim temasında yetersizlik olduğu; toplantı ve bireysel görüşmelere katılım temasında yetersizlik olduğu ancak katılım sağlayan babaların ise toplantı ve görüşmelerde başarı odaklı görüşmeler yaptığı; okul etkinliklerine katılım temasında yetersizlik olduğu, ancak sosyal ve kültürel etkinliklere katılımlarda istekli oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrenci babalarının evde yapılan etkinliklere katılım temasında yetersizlik olduğu ancak evde öğrenme materyali sağlama, sosyal gelişimini destekleyecek etkinliklere çocuğuyla beraber gitme ve çocuğa okul yaşamı hakkında rehberlik yapma konularında istekli oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çocuğu okul öncesi eğitime devam eden babaların yönetim süreçlerine katılımı temasında yetersizlik olduğu sonucuna varılmıştır. Baba katılım ilişkisine dair okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerine bakıldığında; öğrenci babalarının yaşları, çocuklarının cinsiyeti ve ailenin ekonomik durumu ile babaların eğitim – öğretim sürecine katılımı arasında bir ilişkinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak öğrenci babaların eğitim – öğretim sürecine katılımının babaların eğitim durumuyla, meslekleriyle ve annenin çalışmasıyla ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Araştırma sonucunda, MEB'in yayınlamış olduğu Okul Öncesi Eğitim Programına ve buna bağlı olarak geliştirilen OBADER'e eğitim - öğretim sürecinde baba katılımını destekleyecek etkinlikler eklenmesi, okul öncesi öğretmenlerince ve yöneticilerce baba katılımını teşvik edici çalışmalar yapılmasına dair öneriler sunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Okul Öncesi Eğitim Programı, Okul Öncesi Eğitim – Öğretim Süreci, Baba Katılımı, Aile Katılım Etkinlikleri

This study was performed based on the family participation activities included in preschool education program and participation of fathers, whose children attend to preschool education, to these activities. The aim of this research is evaluation of the participation of the student fathers to education-teaching process and variables affecting these participation levels depending on the opinions of teachers and student fathers, based on the family participation activities included in 2013 Preschool Education Program. The research was carried out in accordance with situation pattern that is one of the qualitative research types. Twenty-five preschool teachers who were determined from formal schools linked to the Ministry of National Education in Sivas province by criterion sampling method and twenty-five student fathers whose children attended to preschool education in the classes of those teachers were determined as the accessible study group. In this study, data were collected by using semi structured interview forms which were prepared for both student fathers and teachers. In the application period of the research, all the interviews were performed face to face and recorded by a voice recorder after the approval of the participants. The data recorded by the interviews were converted to text as raw data with Microsoft Word writing processing program. Obtained data were performed in accordance with both descriptive and content analysis method. During the research, opinions which belonged to the 25 teachers and the 25 fathers were read one by one by the researcher. The replies were coded in suitable categories which were determined by the researcher in accordance with their content and percent of the synonymous replies was calculated by getting their frequencies. Relationship between replies of the teachers about the fathers and those of the student fathers was tried to be determined with the scope of causality.According to the opinions of the fathers whose children attend to preschool education and the preschool teachers, in terms of the participation of fathers preschool education and teaching processes, it was concluded that communication level of father-teacher was insufficient, there was insufficiency in the participation level of fathers to meetings and individual interviews but participated fathers had success-oriented interviews and meetings, their participation to school activities was also insufficient but they were willing to participation to social and cultural activities. It was also inferred from the results that fathers whose children attend to preschool education insufficiently participated home activities but they were willing to go to activities which support social development of children and to guide them about the school life. In addition, there was insufficient participation level of fathers whose children attend to preschool education to management processes.Considering the opinions of preschool teachers about father participation relationality, it was concluded that there was not a significant relationship between participation of fathers to education-teaching processes and their ages, gender of children and economical situation of families while significant relationship was found between fathers' participation and their educational level, profession and mothers' working condition.As a result of this research, it was suggested that to arrange activities which support participation of fathers to family works and education-teaching processes for Preschool Program which was established by MEB and consequently developed OBADER and to perform encouraging studies for fathers.Key Words: Preschool Education Program, Preschool Education-TeachingProcess, Father Participation, Family Participation Activities