Beliren yetişkinlikte aşk stillerinin kişilik, bağlanma ve bazı demografik özellikler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, Lee‟nin aşk stilleri kuramı temel alınarak gerçekleştirilmiştir . Çalışmanın temel amacı, beliren yetişkinlik dönemindeki üniversite öğrencileri nin aşk stillerini kişilik özellikleri, ana babaya bağlanma düzeyleri ve bazı demografik değişkenler açısından incele mektir . Araştırma, ilişkisel tarama modeline dayalı olarak gerçekleştirilmiştir . Araştırmanın ç alışma grubunu 2013 – 2014 eğitim öğretim yılında Giresun Üniversitesi, Cumhuriyet Üniversitesi ve Gazi Üni versitesinde lisans eğitimine devam eden öğrenci ler oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcılara `Kişisel Bilgi Formu` , `Aşka İlişkin Tutumlar Ölçeği` ( Hendrick, Hendrick ve Dicke, 1998), Anne - Baba ve Akrana Bağlanma Ölçeğinin ( Armsden ve Greenberg, 1987) anne ve baba formu ile `Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi` (Bacanlı, İlhan ve Aslan, 2009) uygulanmıştır. Veriler SPSS pa ket programı kullanılarak analiz edilmiş; analizde korelasyon, tek değişkenli varyans analizi (ANOVA) ve t - testi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre beliren yetişkinlerin aşk stillerine ait puan ortalamaları büyükten küçüğe sıra sıyla tutkulu aşk, özgeci aşk , mantıklı aşk, sahiplenici aşk , arkadaşça aşk ve oyun gibi aşk şeklindedir. Karşılaştırma sonuçları katılımcıların aşk stili puanlarının cinsiyete ve devam edilen üniversiteye göre değişiklik gösterdiğine işaret etmektedir. Ci nsiyet farklılıkları oyun gibi aşk, arkadaşça aşk, özgeci aşk, tutkulu aşk ve mantıklı aşk boyutlarında ortaya çıkarken, Ankara ve Giresun‟da eğitimlerine devam eden katılımcıların sadece oyun gibi aşk puanlarında anlamlı farklılıklar olduğu bulunmuştur. İ lişki sayısı ile oyun gibi, mantıklı ve özgeci aşk stillerinin; ilişki süresi ile tutkulu, arkadaşça, oyun gibi ve özgeci aşk stillerinin ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Anneye bağlanma düzeyi ile tutkulu aşk, mantıklı aşk, sahiplenici aşk ve özgeci aşk stilleri arasında; babaya iii bağlanma düzeyi ile tutkulu aşk, mantıklı aşk ve özgeci aşk stilleri arasında farklı düzeylerde ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Son olarak kişiliğin nevrotiklik boyutu ile tutkulu aşk, arkadaşça aşk ve sahiplenici aşk, deneyime a çıklık boyutu ile sahiplenici aşk, yumuşak başlılık boyutu ile özgeci aşk ve sorumluluk boyutu ile tutkulu aşk, mantıklı aşk ve oyun gibi aşk stilleri arasında çeşitli düzeylerde ilişkiler bulunmuştur. Bu durumda araştırmadan elde edilen bulguların, aşk stillerinin demografik değişkenler, kişilik özellikleri ve ana babaya bağlanma düzeyleri ile ilişkili olduğunu gösterdiği söylenebilir. Bulgular, Lee‟nin aşk kuramının yanı sıra diğer bazı kuramları da desteklemektedir. Bunun yanında aşk stillerinin kalıtı msal etkinin yanı sıra bağlamsal etkiye açık olduğu görüşü de biraz daha güçlenmektedir. Ayrıca elde edilen bulguların romantik ilişkilerde yaşanan sorunların kaynaklarının bazılarına işaret ettiği ifade edilebilir. Anahtar Sözcükler: Aşk, Aşk Stilleri, Bağlanma, Kişilik, Beliren Yetişkinlik

This study has been conducted based upon Lee‟s theory of love styles. The primary purpose of the study is to analyze the love types of university students in emerging adulthood in terms of personality, parental attachment, and certain demographic at tributes. This research is a descriptive study based on relational screening model which aims to assert the relationship between love types, parental attachment, and forming personality of young adults. The study group of the research is constituted by undergraduate students continued their studies at Giresun University, Cumhuriyet University and Gazi University during 2013 - 2014 academic year. `Personal Information Form`, `Love Attitude Scale` ( Hendrick, Hendrick and Dicke, 1998 ), parent form of `Parenta l and Peer Attachment Scale` (Armsden and Greenberg, 1987), and `Adjective Based Personality Scale` (Bacanlı, İlhan and Aslan, 2009) have been used in the research. Data have been analyzed by use of SPSS packaged software, and during the study correlation, univariate variance analysis (ANOVA), and t - test techniques are used. According to the study results, it has been seen that the average of love style of young adults are, in descending order, passionate love, selfless love, realistic love, possessive love, love as friendship, and love as a game. Comparison results reveal that love type scores of participants differ according to the gender and the university. Gender differences appear mostly at love as a game, love as friendship, selfless love, passion ate love, and realistic love. On the other hand, significant differences have been found only at the love as a game scores of the participants studying at Ankara and Giresun. It has been determined that there is correlation between number of relationships and love as a game, realistic love, and v selfless love; and between duration of relationships and passionate love, love as friendship, love as a game, and selfless love styles. It has been found out that there are different levels of relationships between level of maternal attachment and passionate love, realistic love, possessive love, and selfless love styles; and between level of fatherly attachment and passionate love, realistic love and selfless love styles. Furthermore, several levels of relationship s have been detected between neuroticism level of personality and passionate love, love as friendship, and possessive love; between openness to experience level of personality and possessive love, and between tender mindedness level of personality and self less love; and between responsibility level of personality and passionate love, realistic love and love as a game styles. Under these circumstances, it can be said that the results obtained from the study shows that love styles have relations with demogr aphic variability , personality characteristics, and levels of parental attachment. Findings support several other theories as well as Lee‟s love theory. Moreover, the view that love styles are open to contextual effect alongside genetic effects is getting stronger. Also, i t can be declared that the obtained findings point out some of the reasons of problems experienced in romantic relationships. Key Words: Love, Love Styles, Attachment, Personality, Emerging Adulthood