Balıkesir Devlet Hastanesi`nde Maliyetlerin belirlenmesi ve performans analizi

Abstract

Birer sağlık kurumu olarak hastaneler, belirli düzeydeki sağlık hizmetlerini en düşük maliyetle ve maksimum nicelikte ve nitelikte üretmesi beklenen kuruluşlardır. Bu amaca hastane süreçlerine çağdaş yönetim tekniklerinin uygulanması ile ulaşılabilir. Birer çağdaş yönetim tekniği olan maliyet etkinlik ve performans analizleri yöneticiye hastane faaliyetlerinin planlanması, karar verme ve denetleme süreçlerinde yardımcı bir araçtır. Bu çalışmada Balıkesir Devlet Hastanesi'nin 1996 yılına ait verileri kullanılmıştır. Maliyet merkezleri esas ve yardımcı maliyet merkezleri olmak üzere başlıca iki grupta toplanabilir. Esas maliyet merkezleri yatan hasta servisleri, poliklinikler, laboratuvarlar, röntgen, acil servis, fizyoterapi ünitesi ve hemodiyaliz bölümleridir. Eczane, yönetim ve diğer destek hizmet merkezleri ise yardımcı maliyet merkezleridir. Direkt ilk madde malzeme giderleri, direkt personel giderleri ve genel üretim giderleri tanımlanıp, uygun ölçütler kullanılarak esas ve yardımcı maliyet merkezlerine dağıtılmıştır (Birinci dağıtım). İkinci dağıtımda ise yardımcı maliyet merkezlerindeki maliyetler esas maliyet merkezlerine dağıtılmıştır. Daha sonra hastane ve servis boyuntunda maliyetler, gelir-gider etkinliği, toplam maliyetler içerisindeki harcama kalemleri ve yatak etkinlik göstergeleri hesaplanabilmiştir. 1996 yılında hastanenin 400 kadro ve 415 fiili yatak kapasitesi vardır. Kapasite Kullanım Oranı yüzde 64.5, Ortalama Yatış Süresi 5.6 gün, Yatak Devir Hızı 42 hastadır. Hasta günü maliyeti 3.199.000 TL yatak maliyeti 753.544.000 TL hasta maliyeti 17.980.000 TL olarak bulunmuştur. Hekim başına 2.9 dolu yatak, 191 yatan hasta, 3.2' hemşire düşmektedir. Toplam hastane geliri 253.985.150.000 TL'dir. Hastane servisleri arasında kapasite kullanım oranı, ortalama yatış süresi ve yatak devir hızı açısından farklılıklar vardır. Hastane yönetimi tarafından bu durumun kaynak dağıtımı sürecinde dikkate alınması gerekmektedir.

Hospitals are, expected to produce the best health care service at the lowest possible cost. This objective can only be achieved by applying modern management techniques to all process of hospitals. Cost effectivennes and performence analysis, one of the modern management techniques, are important tools for the managers in planing, decision making and control. In the study, 1996 data of Balıkesir State hospital were described and analysed. The departments were defined into two main cost groups: Main group and Maintenance group. The main group was composed of inpatient departments, outpatient departments, laboratories, x-ray, emergency, physiotherapy department and haemo-dialysis departments. Pharmacy, management units and all of the maintenance departments determines the Maintenance group. After describing the direct material, direct personnel and general production costs, those were distributed according to the appropiate indicators to the each cost groups (first distribution). In the second distribution step, the Maintenance costs were allocated to each department of the Main group members. After then, the total hospital costs, costs per inpatient department, input-output effectiveness, share of the cost items in the total costs, the staff effectiveness and inpatient-bed effectiveness were calculated. The defacto bed capacity of the hospital in 1996 was 415, while formal bed capacity was 400. The bed occupation rate was 64.5 %, the mean duration of stay at hospital was 5.6 days, bed turnover rate was 42 patients. The mean cost of a patient day, an inpatient episode and a hospital bed were 3.199.000 TL, 17.980.000 TL and 753.544.000 TL, respectively. It was calculatet that there were 2.9 occupied beds, 191 hospitalized patient and 3.2 nurses per a physician. The total- hospital expenditure was 617.076.814.000 TL while total hospital income was 253.985.150.000 TL. It was detected that there were significant differences among hospital clinics regarding bed occupation rate, mean duration of stay at hospital and bed turnover rate. Therefore during the resource allocation process, the hospital management body is advised to take this situation into account.