Ortaöğretim öğrencilerinin matematik motivasyon düzeylerinin matematik odaklı epistemolojik inançlar açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; ortaöğretim 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin matematikdersine ilişkin epistemolojik inanç düzeylerinin cinsiyet, sınıf, baba eğitim düzeyi, anneeğitim düzeyi, ailenin aylık gelir düzeyi ve günlük okul dışı matematik ders çalışmasüresi değişkenleri açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek veöğrencilerin matematik odaklı epistemolojik inançlarına ilişkin öğrenci ve öğretmengörüşlerini ortaya koymaktır.Araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntemtercih edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunu oluşturan araştırma örneklemi, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Sivas ili merkezindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlıortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 9. ve 10. sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır.Örneklem seçiminde; amaçsal örnekleme yöntemlerinden tabakalı amaçsal örneklemeyöntemi ile maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Budoğrultuda, nicel boyuta ilişkin araştırmanın örneklemi 9 ve 10. sınıfta öğrenim gören2237 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunu oluşturan çalışma grubunuise öğretmen ve öğrenciler oluşturmaktadır. Öğrencilerden oluşan çalışma grububelirlenirken amaçsal örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi,öğretmenlerden oluşan çalışma grubu belirlenirken maksimum çeşitlilik örneklemeyöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda belirlenen araştırmanın nitel boyutuna ilişkinçalışma grubu, Sivas ili merkezinde yer alan ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören28 öğrenci ve bu okullarda görev yapan 41 matematik öğretmeninden oluşmaktadır.Araştırmanın nicel boyutuna ilişkin verilerin elde edilmesinde, İlhan ve Çetin(2013) tarafından geliştirilen `Matematik Odaklı Epistemolojik İnanç Ölçeği(MOEİÖ)` kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutuna ilişkin verilerin elde edilmesindeise öğrencilere ve matematik öğretmenlerine yönelik araştırmacı tarafından hazırlananyarı yapılandırılmış görüşme formlarından yararlanılmıştır. VElde edilen nicel verilerin analizinde; SPSS 22 paket programındanyararlanılarak betimsel istatistik, bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi(ANOVA) uygulanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise QSR NVIVO 10 programındanyararlanılarak içerik analizi yöntemi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda; Matematik Odaklı Epistemolojik İnanç (MOEİ) bağımlıdeğişkeni için Öğrenmenin Çabaya Bağlı Olduğuna İnanç (ÖÇBOİ) alt boyutundacinsiyet, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi ve günlük okul dışı matematik dersçalışma süresi değişkenleri açısından; Öğrenmenin Yeteneğe Bağlı Olduğuna İnanç(ÖYBOİ) alt boyutunda cinsiyet ve günlük okul dışı matematik ders çalışma süresideğişkenleri açısından; Tek Bir Doğrunun Var Olduğuna İnanç (TBDVOİ) altboyutunda ise sınıf, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, ailenin aylık gelir düzeyive günlük okul dışı ders çalışma süresi değişkenleri açısından anlamlı farklılık tespitedilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise matematik odaklı epistemolojik inancayönelik üç ana tema oluşturulmuştur. Bu temalar; öğrencilerin matematik dersiniöğrenmelerinin çabaya bağlı olduğuna inanma durumu ve bu inancın nedenleri,öğrencilerin matematik dersini öğrenmelerinin yeteneğe bağlı olduğuna inanma durumuve bu inancın nedenleri, öğrencilerin matematik dersini öğrenmelerinde tek birdoğrunun var olduğuna inanma durumu ve bu inancın nedenleridir. Genel olarak;öğrenci ve öğretmen görüşleri öğrencilerin matematik dersini öğrenmenin çabaya bağlıolduğuna ve tek bir doğrunun var olduğuna inandıklarını, yeteneğe bağlı olduğunakısmen inandıklarını ortaya koymaktadır. Araştırmanın nicel ve nitel sonuçları birliktedeğerlendirildiğinde, sonuçların büyük ölçüde birbirini desteklediği ve tutarlı olduğutespit edilmiştir. Öğrenci ve öğretmen görüşlerinin de genel olarak benzerlik gösterdiğigörülmüştür.Araştırma sonuçları doğrultusunda; matematik eğitiminde önemli bireyselfarklılıklardan olan epistemolojik inançların eğitimciler tarafından dikkate alınmasınıneğitimin kalitesini arttıracağı düşünülmektedir. Öğrenci bireysel özelliklerinin(demografik değişkenlerin) matematik odaklı epistemolojik inanç düzeyleri üzerindefarklılıklar oluşturduğu görülmektedir. Bu çerçevede, benzer çalışmaların matematikodaklı epistemolojik inançlar üzerinde etkili olabilecek farklı değişkenlerle yapılmasıalana katkı sağlayacaktır. Matematik derslerinde eğitim-öğretim faaliyetleriplanlanırken, öğrencilerin epistemolojik inançları göz önünde bulundurulmalı ve VIöğrencilerin epistemolojik inançlarını geliştirici önlemler alınmalıdır. Bu doğrultuda;öğrencilerin matematik odaklı epistemolojik inançlarının onların matematik eğitimineolan etkisine ilişkin uzmanlar tarafından seminerler, hizmet içi eğitimler vb.düzenlenerek öğretmenlere ve öğrencilere bilgi verilmelidir

The aim of this study is to determine whether the epistemological belief levels of9th and 10th graders related to mathematics lessons significantly differ depending onthe variables of gender, class, parent's education level, monthly family income anddaily out-of-school mathematics study time, and to reveal the opinions of students andteachers on mathematics-oriented epistemological beliefs of students.In the study, mixed method was used which included both quantitative andqualitative methods. The quantitative sampling of the research involved 9th and 10thgraders studying in high schools under the Ministry of National Education in the centerof Sivas during the 2014–2015 academic year. Samples were selected by using stratifiedteleological sampling method and maximum variation sampling method together. In thisregard, quantitative part of the research sample consists of 2,237 students at 9th and10th grades. The study group for the qualitative part of the research was made up ofteachers and students. For the selection of students in this section, a conveniencesampling approach within teleological sampling method was used, whereas the teacherswere selected making use of a maximum variation sampling method. The resulting thequalitative study group for the research comprised 28 students and 41 math teachersstudying and working in high schools in the center of Sivas.The Mathematics-Oriented Epistemological Belief Measure (MOEBM)developed by İlhan and Çetin (2013) was used to garner data in the quantitative part ofthe research. To obtain the data required for the qualitative part of the research, semistructured interview forms targeting students and teachers that were prepared by theresearcher were used.Quantitative data was analyzed with descriptive statistics, t-tests and a one-wayanalysis of variance (ANOVA), utilizing the SPSS 22 package software. A content VIIIanalysis method was used, making use of the QSR NVIVO 10 software package, for theanalysis of qualitative data.The research identified significant differences in the following: for theMathematics-Oriented Epistemological Belief dependent variable: for the subdimension `belief that learning depends on effort`, the gender, parents' education leveland daily out-of-school mathematics study time variables; for the sub-dimension `beliefthat learning depends on talent`, the gender and daily out-of-school mathematics studytime variables; and for the sub-dimension `belief in existence of only one truth`, theclass, parents level of education, monthly family income and daily out-of-schoolmathematics study time variables. On the other hand, for the qualitative part of theresearch, three main themes were constructed within the context of mathematicsoriented epistemological belief, being: cases in which students believe that learningmathematics depends on the amount of effort they put into it, and the reasons behindthis belief; cases in which students believe that learning mathematics depends on talent,and the reasons behind this belief; and cases in which students believe in the existenceof only one correct way of learning mathematics, and the reasons behind this belief. Ananalysis of the opinions of the respondent students and teachers opinions revealed thatstudents believe that learning mathematics depends on effort and that there is only onetruth, and partly believe that ability to learn depends on talent. When the qualitative andquantitative results of the research were evaluated together, it was confirmed that theresults strongly supported each other and were consistent, and further, that students andteachers shared similar opinions.In the light of the results, it is thought that by taking epistemological beliefs, asdrivers of significant personal differences in mathematics education, into consideration,educators would be able to enhance the quality of the education. Furthermore, it wasnoted that the different personal characteristics of students (demographic variables) leadto differences in their mathematics-oriented epistemological beliefs. Similar studies,based on different variables that have the ability to influence mathematics-orientedepistemological beliefs, would contribute to the field. In math lessons, while planningeducational activities, the epistemological beliefs of students should be taken intoaccount, and measures should be taken in order to enhance the epistemological beliefsof students. To this end, experts should give informative seminars, in-service training IXetc. on the effect of mathematics-oriented epistemological beliefs on students'mathematics education, to both teachers and students alike.