Türkiye`den elde edilen bazı bitki ekstrelerinin farelerde plasmodium yoeli`ye karşı antimalaryal etkinliği

Abstract

IV ÖZET Son yıllarda sıtma sağaltımında kullanılan ilaçlara karşı direnç gelişimi, bu infeksiyonun kontrolünü ve sağaltımını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle sıtma sağaltımında kullanılacak yeni ilaçlar ve alternatif sağaltım seçenekleri üzerine birçok araştırma yapılmaktadır. Çalışmamızda direnç gelişen sıtma ilaçlarına alternatif olabilecek yeni etken maddeleri araştırmak için Arbutus unedo, Vitex agnus-castus, Urtica urens, Ficus carica, Haplophylum cappadocicum, Chinchona succirubra, Juglans regia, Quercus coccifera, Herba chelidonii ve Haplophylum myrtifolium bitki türlerinden hazırlanan ekstrelerin antimalaryal etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Plasmodium yoelii ile infekte 107 eritrosit, Balb/c farelere intravenöz olarak enjekte edilmiştir. Enjeksiyondan sonra 4. gün bitki ekstreleri farelere oral yoldan 500 mg/kg günlük dozda 4 gün boyunca verilmiştir. Ayrıca sağaltım almayan ve klorokin verilen iki kontrol grubu oluşturulmuştur. Farelerdeki parazitemi oranının takibi enjeksiyondan 2 gün sonra ve bunu takip eden iki ay boyunca iki günde bir farelerden hazırlanan ince yayma kan preparatlarının incelenmesiyle yapılmıştır. U. urens verilen grupla sağaltım almayan grup karşılaştırıldığında paraziteminin kaybolduğu, F. carica ve C. succirubra verilen grupta paraziteminin sınırlandığı, Diğer bitki ekstreleri verilen gruplarda ise paraziteminin sağaltım almayan grupla paralel seyrettiği gözlenmiştir. Klorokin verilen grupta paraziteminin kaybolduğu izlenmiştir. Sonuç olarak, U. urens'm. ait olduğu ailedeki bitkilerin veya kimyasal içerik benzerliği taşıyan diğer bitki türlerinin antimalaryal etkisi olabileceği ve bu konuda ileri çalışmaların yapılması gerektiği kanısına varılmıştır. Anahtar sözcükler: Antimalaryal aktivite, Plasmodium yoelii, Urtica urens, Ficus carica, Chinchona succirubra

SUMMARY The treatment and the control of malaria became hard while the resistance to several antimalarials became widely disseminated in the last decades. Therefore, new observations have been made on new chemotherapeutic compounds and alternative remedies. In our study, aiming at identifying new alternative active compounds for the antimalarial therapy, we investigated the potential antimalarial activity of the extracts of the plants; Arbutus unedo, Vitex agnus-castus, Urtica wens, Ficus carica, Haplophylum cappadocicum, Chinchona succirubra, Juglans regia, Quercus coccifera, Herba chelidonii and Haplophylum myrtifolium. For the invivo tests, 107 erythrocytes parazitised with Plasmodium yoelii were injected to the Balb/c mice. The plant extracts were administered at 500 mg/kg doses to the mice, on the 4th day after the injection for 4 days long. As control groups; one untreated and the other received chloroquine. Blood films were taken starting on the second day after the infection and on every 2 days period, for the following 2 months. The parasitaemia rates were calculated after the examination of the blood films stained with Giemsa. Extract activity was determinated by percent reduction of parasitaemia in treated groups compared with untreated infected mice. Compared with the untreated mice, in the group that received U. wens extract the parasites in the erythrocytes of the mice were cleared. F. carica ve C. succirubra extracts had a partial effect on the parasitemia levels of the infected mice. The rest of the extracts had no significant difference in the mean of antimalarial activity, with the untreated group. While chloroquine cleared the whole parasites of the infected mice. As a conclusion, our study indicates that U. wens and the other plants in the same family or the plants that are close in the chemical ingredients may also have antimalarial activity potential, thus further investigations must be undertaken, to examine in detail, the characteristics of the antimalarial activity of U. wens. Key words: Antimalarial activity, Plasmodium yoelii, Urtica wens, Ficus carica, Chinchona succirubra.