Manisa`da seçilen iki ilköğretim okulunda adölesan yas grubundaki çocuklarda obezite hipertansiyon hiperlipidemi sıklığı ve etkileyen faktörler

Abstract

Giris: Adolesan yas grubunda önemli bir halk saglıgı sorunu olan obezite, ileriyaslarda morbidite ve mortaliteyi önemli ölçüde etkilemektedir.Amaç: Adolesanlarda obezite, hipertansiyon ve dislipidemi görülme sıklıgı ilesosyodemografik, sosyoekonomik, beslenme alıskanlıkları, fizik aktivite vesosyal özellikleri arasındaki iliskileri incelemek bu çalısmanın amacınıolusturmustur.Gereç-Yöntem: Kesitsel tipteki arastırmada; Manisa ili Muradiye ve YagcılarBeldelerinde bulunan iki ilkögretim okulunda 6.7 ve 8. sınıflarda egitim gören11-16 yas grubunda toplam 239 saglıklı adolesan arastırma grubunuolusturmustur. Arastırmanın katılım oranı %97.5'tir. Sosyodemografik özellikler,beslenme, fizik aktivite ve sosyal yasama iliskin soruları içeren anket formusınıflarda gözlem altında uygulanmıstır. Arastırma grubunun antropometrikölçümleri alınmıs, kan basıncı, kan sekeri, kolesterol ve trigliserit düzeyleriölçülmüstür. Veri analizinde ki kare testi, korelasyon analizi kullanılmıstır.Bulgular: Arastırma grubunun; % 48,5' i erkek, yas ortalaması 13.0±0.9'dur.Arastırma grubunda; obezite sıklıgı % 11.6, sistolik hipertansiyon % 6.9,diyastolik hipertansiyon % 10.8, kan sekeri yüksekligi % 0.4, kan kolesterolyüksekligi % 1.3 ve kan trigliserit yüksekligi ise, % 12.4 olarak saptanmıstır.Arastırma grubunun % 20.6'sının sigara, % 15.8'inin alkol kullandıgı veyadenedigi saptanmıstır.Arastırmada; obezite, hipertansiyon ve kan yagları yüksekligi ilebeslenme alıskanlıkları arasında istatistiksel olarak anlamlı iliskisaptanmamıstır. Adolesanın beden algısı ve beden ölçülerinden memnuniyeti(p:0.000), karsı cinsle arkadaslıkta sorun yasaması (p:0.025) ve kan trigliseritdüzeyi ile vücut kitle indeksi (p:0.000) arasında istatistiksel olarak anlamlıiliskiler saptanmıstır.Hipertansiyon görülme sıklıgı ile yas arasında istatistiksel olarak anlamlıiliski vardır. Yas arttıkça hipertansiyonun görülme sıklıgı da artmaktadır(p:0.043). Hipertansiyon sıklıgı ile anne ve/veya babada göç öyküsü (p:0.008),annenin batı dısında diger bölgelerde dogmus olması (p:0.000), vücut kitle indeksi (p:0.011) ve kan kolesterol düzeyi (p:0.002) arasında istatistiksel olarakanlamlı iliskiler saptanmıstır.Kan trigliserit düzeyinin kızlarda (p.0.005), kentsel okulda egitim görenlerde (p:0.037),fazla miktarda kek-börek ve çerez tüketenler de (p:0.050-0.044),fazla miktarda beyaz et ve kepekli ekmek tüketenlerde (p:0.031-0.039),beden ölçülerinden memnun olmayanlar da (p:0.025), hiç arkadası olmayanlarda (p:0.000), kan kolesterolü yüksek ve kilolu-obez olanlar da (p:0.000) anlamlıderecede yüksek oldugu saptanmıstır.Sigara içme sıklıgının erkeklerde (p:0.000), ileri yasta (p:0.006), batıbölgesinde uzun süre yasayanlar da(p:0.047), sosyoekonomik durumu iyiolanlar da (p.0.028), bas agrısı (p:0.024), sinirlilik (p:0.000), huzursuzluk(p:0.014), bas dönmesi (p:0.003) gibi bazı saglık durum bozukluklarında ve okulbasarısı düsük olanlar da (p:0.028) anlamlı derecede yüksek oldugusaptanmıstır. Alkol içme oranı; erkeklerde daha yüksek saptanmıstır. Anne vebaba dogum yeri batı bölgesi olanlarda (p:0.010-0.011), 1. ve 2. çocuklarda(p:0.035) ve kendisini üzgün çökkün hissedenlerde (p:0.036) anlamlı derecedeyüksek olarak saptanmıstır.Sonuçlar: Kilolu ve obez olmanın adolesanın sosyal yasantısını ve bedenalgısını olumsuz yönde etkiledigi, tansiyonun anne ve baba dogum yeri bölgesi,vücut kitle indeksi ve kan kolesterol yüksekliginden etkilendigi, kan trigliseritdüzeyinin yüksek olmasının vücut kitle indeksi, beden algısı, sosyal yasantıyıolumsuz etkiledigi saptanmıstır. Sigara ve alkol içme oranlarının; yasanılanbölge, sosyoekonomik durum ve saglık algısı ile etkilendigi saptanmıstır.Obezite, hipertansiyon, hiperlipidemi, sigara ve alkol kullanımı gibikardiyovasküler hastalık risk faktörlerinin erken yasta belirlenmesi eriskindönemdeki morbidite ve mortaliteyi azaltmada etkili olabilecek koruyucuyaklasım olacaktır.Anahtar kelimeler: Adolesan, obezite, hipertansiyon,hiperlipidemi, sigara vealkol kullanımı, kardiyovasküler hastalık risk faktörleri.

Introduction: Obesity is an important public health problem in adolescenceswhich affects morbidity and mortality in the future period of life.Purpose: Examining the frequency of the obesity, hypertension, dyslipidemia,insulin resistances in the adolescences and the relations between thesociodemographic, socioeconomic, nourishing habits, physical activity andsocial relations were the purpose of this research.Method: The cross-sectional research was done in the 239 healthy studentsbetween 11 and 16 years old and studying in the 6?th,7?th and 8?th classes ofthe two primary schools which are at the Muradiye and Yagcılar province centerof Manisa The participation rate was %97.5. A questionnaire including thequestions about sociodemographic and socioeconomic factors, physical activitywas filled out by the participants. Antropometric measurements, bloodpressure, blood sugar, cholesterol levels and triglycerides were measured inthe research group. In the data analysis chi square test, correlation analysiswere used. Logistic regression analysis was performed in multivariate analysis.Results: The research group?s % 48,5 were boys and % 51,5 were girls andmean age of the respondents was 13±0.94. In the research group; theprevalence of the obesity was % 11.6, sistolic hypertension was % 6.9, diastolichypertension was % 10.8, high blood sugar was % 0.4, high blood cholesterolwas % 1.3 and high blood trigliserit was % 12.4. The research group?s % 20.6,used or tested cigarettes, and % 15.8 used or tested alcohol.In this research; there were no statistical difference between the obesity,hypertension , high blood lipids and the nourishing habits.There are statistical differences between; adulterant?s body perceptionand unhappiness with the body measurement, (p:0.000), having problems in thefriendships with the opposite sex(p:0.025) and high blood triglyceride level withbody mass index. (p:0.000)In this research; there is a statistical difference between the prevalenceof hypertension and age. As age increases, the frequency of hypertensionincreases. There are statistical differences between the prevalence of hypertensionand the migration of father and/or mother(p:0.008), mother?s birth in anotherprovince other than west provinces(p:0.000), body mass index(p:0.011) bloodcholesterol levels(p:0.002).In this research; blood triglyceride levels were found higher statistically ;for girls, taking the education in the urban schools, not being happy with thebody measurements, eating cakes too much, not having any frıend high bloodcholesterols , in the overweightsThe prevalence of smoking were found to be higher statistically; in theboys, living in the west provinces for a long time, having a good socioeconomicstatus, headache, nervousness, uneasiness, dizziness, like some health casedisorder and ones whom school success degree are low,.Drinking rates were found to be higher statistically; in the boys, in themother?s and/or father?s birth in the west provinces ,in the 1. and 2. children andin the ones sensing themselves sad, broken-down ,.Conclusion: To be overweight and obese for the adulterants influences sociallife and body perception in the opposite direction. Blood-pressure, mother?sand/or father?s birth at eastern provinces, effects body mass index and highblood cholesterol levels.. High blood triglyceride levels effect, body mass index,body perception, social life negatively. Living in the west provinces, havinggood socioeconomic status and bad health perception affects drinking andsmoking .Taking precautions in the early ages for cardiovascular disease riskfactors like high body mass index, hypertension, high blood lipids and cigarettealcohol usage would be an appropriate behavior to prevent the mortality andmorbidity in the adulthood periods.Key words : Adolesan?s obesity, hypertension, high blood lipits, cigarette andalcohol usage, cardiovasculer disease rısk factors.