Takım sporcularının memnuniyetlerini ve takımda kalma isteklerini etkileyen faktörlerin girdi-süreç-çıktı modeliyle incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, takım sporcularının memnuniyetlerini ve takımda kalma isteklerini etkileyen faktörleri girdi-süreç-çıktı modeliyle incelemektir. Araştırmadaki veriler, İzmir ilinde faaliyet gösteren 25 spor takımından elde edilmiştir. Sporcuların yaşları 18 ile 38 arasında değişmektedir. Sporcuların branşlara göre dağılımları ise futbolda 155, basketbolda 82, voleybolda 62, hentbolda 34 ve su topunda 27 kişi olarak toplam 360 (283 erkek ve 77 kadın) amatör ve profesyonel takım sporcusudur. Araştırmada, sporcuların takım uyumu, takım içi iletişim, takım normu, sporcu memnuniyeti ve takımda kalma istekleri arasındaki ilişkiler incelenerek spor takımlarında takım etkinliğine yönelik bir model sunulmak istenmiştir. Ayrıca, cinsiyet, yaş, branş, lisanslı sporcu olma, aynı takımda oynama ile antrenman yapma süreleri gibi demografik değişkenlere göre, uyum, takım içi iletişim, norm, sporcu memnuniyeti ve takımda kalma isteği arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırmada, takım uyumunu ölçmek için Grup Çevre Anketi kullanılmıştır. Bu ölçek Carron, Widmeyer ve Brawley (1985) tarafından geliştirilmiş ve Öcel ve Aydın tarafından 2006 yılında Türkçe?ye uyarlanmıştır. Takımlarda normu ölçme aşamasında, Carron, Prapavessis ve Estabrooks (1999) tarafından geliştirilen Takım Norm Ölçeği?nden yararlanılmıştır. Takım sporcuları arasındaki iletişim düzeyini ölçmek için Sullivan ve Short (2011) `un geliştirmiş oldukları Takım Sporları için Etkili İletişim Ölçeği kullanılmıştır. Sporcuların memnuniyetlerinin ölçülmesinde Chelladurai ve Riemer (1997) tarafından geliştirilen ve İnce (2006) tarafından Türkçe?ye uyarlaması yapılmış olan Sporcu Memnuniyet Ölçeği kullanılmıştır. Takım sporcularının takımda kalma niyetlerini belirlemek amacıyla ise Tepeci (2005)?nin iş takımları için geliştirdiği takımda kalma isteği ölçeği spor takımlarına uyarlanmış ve araştırmada kullanılmıştır. Verilerin analizi aşamasında, tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, t-test ve kruskal-wallis testleri için SPSS 16.0 paket programı, Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Yol Analizi için LISREL 8.51 paket programı programı kullanılmıştır. Araştırma modelinin doğrulanmasında ise Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, sporcuların memnuniyetleri ile takımda kalma istekleri üzerinde takım uyumunun, takım içi iletişim ve takım normunun doğrudan ve dolaylı etkilerinin olduğu bulunmuştur. Bu bulgular neticesinde, takım sporcularının memnuniyetlerini arttırmak ve takımda kalma isteklerini sağlayabilmek için takım içerisindeki uyumun sağlanması, takıma ait normların oluşturulması, takım içersindeki etkileşimin arttırılması ve iletişim kanallarının geliştirilmesi ile ilgili önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca, demografik değişkenler ile takım uyumu, takım içi iletişim, takım normu, sporcu memnuniyeti ve takımda kalma isteği arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu bulunmuştur. Takımda kalma isteğinin cinsiyet açısından farklılaştığı bulunmuş; branşlar arasındaki farklılıklar incelendiğinde ise su topu branşının diğer branşlara göre takım uyumu, takım içi iletişim, takım normu, sporcu memnuniyeti ve takımda kalma isteği açısından en yüksek puana sahip olduğu bulunmuştur.

The purpose of this study is to examine the factors that have impact, on the satisfaction and intention to stay of team players by using input-process-output model. The research data were obtained from 25 teams which are competing in İzmir province. Athletes? age range varied from 18 to 38. The distribution of athletes in branches are 155 football, 82 basketball, 62 voleyball, 34 handball and 27 water polo, totaling 360 (283 male and 77 female) amateur and professional team players. In this research, the relationship among team cohesion, intra team communication, team norm, athlete satisfaction and athletes? intention o stay in teams were examined for setting a team effectiveness model for sports teams. Furthermore, interrelations between cohesion, communication, norm, player?s satisfaction, player?s intent to stay behaviours and demographic variables, such as sex, age, branch, being lisensed (registered) player, playing at the same team and exercising periods were examined. In the research, Team Environment Questionnaire was used to assess team cohesion. This questionnaire, which was developed by Carron, Widmeyer and Brawley (1985), was adapted in to Turkish in 2006 by Öcel and Aydın. In the evaluation stage of team norm, Team Norm Questionnaire that was developed by Carron, Prapavessis and Estrabrooks (1999), was used. In measuring of communication level among team players Sullivan and Short?s (2011) Scale for Effective Communication in Team Sports (SECTS) was used. In the assessment of players satisfaction, Athlete Satisfaction Questionnaire (ASQ) which was developed by Chelladurai and Riemer (1997) and was adapted in to Turkish by İnce (2006) was used. In case of determining the intention of staying behaviours among team players, Tepeci?s (2005) Intent to Stay Questionnaire for work teams was adapted for sports teams and used in this research. In data analysis, SPSS 16.0 packet program was used for descriptive statistics, correlation analysis, t-test and kruskal-wallis tests and LISREL 8.51 packet program was used for confirmatory factor analysis and path analysis. In case of verifying research model, Structural Equation Modelling (SEM) was used. As the results of the research, direct and indirect affects of team cohesion, intra team communication and team norm on player?s satisfaction and intention of staying behaviours were found. As the consequences of these results, in case of increasing the satisfaction of players and intention of staying behaviours, suggestions about providing team cohesion, generating team norms and stimulating the interaction and developing the communication channels were made. Besides, statistically significant relations were found between demographic variables and team cohesion, intra team communication, team norm, player satisfaction and intention of staying behaviour. Players? intention of staying behaviours were differed according to gender and sport branches. In case of examining the branches, water polo has the highest scores in team cohesion, intra team communication, team norm, player satisfaction and intention of staying behaviour.