Akneli ergenlerde yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Araştırma dermatoloji polikliniğine başvurmuş 11-20 yaş arası akneli ergenlerde yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı bir çalışma olarak yapılmıştır. Araştırma kapsamına 1 Ekim 2011-1 Mart 2012 tarihleri arasında Merkezefendi Devlet Hastanesi Dermatoloji polikliniğine başvuran, araştırmaya katılmaya gönüllü 11-20 yaş grubundaki 203 akneli ergen alınmıştır. Araştırmanın verileri; etik kurul onayı ve gerekli izinler alındıktan sonra toplanmaya başlanmıştır. Verilerin toplanmasında, araştırmacı tarafından hazırlanan akneli ergenler tanıtım formu, Cardiff Akne Kısıtlılık İndeksi (CADI), Dermatoloji Yaşam Kalitesi İndeksi (DLQI) ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL-BREF) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS (Statistical Package of Social Sciences) 16.0 for Windows programı kullanılmıştır. Yüzdelik, ki-kare, t testi, kruskal-wallis testi, mann-whitney U testi, korelasyon ve anova testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, hastaların yaş ortalaması 17.5±2.25 olup %67.0'ı kadındır. Akne klinik şiddeti açısından ergenlerin %62.1'i orta düzey (papül-püstül), %20.7'si hafif düzey (komedon) ve %17.2'si şiddetli düzey (nodül-kistik) şeklinde belirlenmiştir. Ergenlerin %93.1'inin tıbbi tedavi sürdürdüğü ve tıbbi tedavi alanların %60.8'inin topikal tedavi, %24.3'ünün ise retinoid tedavi (izotretinoin) aldığı belirlenmiştir. Ayrıca araştırmaya katılan akneli ergenlerin %40.9'unun aknenin iş/okul performansını etkilediğine, %59.1'inin etkilemediğine inandığı belirlenmiştir. Araştırmaya katılanların akne ile ilgili bilgi alma konusunda %28.1'inin aileye, %25.1'inin arkadaşlarına, %93.6'sının doktora (dermatolog), %10.8'inin medyaya, %1'inin okula, %11'inin ise eczacıya başvurduğu saptanmıştır. Dermatoloji yaşam kalitesi indeksi (DLQI) ile araştırmaya katılan ergenlerin %53.2'sinde aknenin yaşamına etkisi olmadığı, %30.5'inde aknenin yaşamına etkisinin az olduğu, %12.3'ünde ise aknenin yaşamına etkisinin orta derecede olduğu ve %3.9'u ise aknenin yaşamlarına etkisinin çokça olduğu saptanmıştır. Cardiff akne kısıtlılık indeksi (CADI) ortalama puanı 4.3±3.1, ortanca puanı 4.0 ve en yüksek-en düşük 13.0-0.0 olarak bulunmuştur. Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği'nde (Whoqol-bref); bedensel alan ortalama puanı 17.53±2.19 (ortanca 18.28 ve en yüksek-en düşük puanı olarak 20.00-10.29), ruhsal alan ortalama puanı 14.07±2.46 (ortanca 14.00 ve en yüksek-en düşük puan 20.00-5.33), sosyal çevre ortalama puanı 14.93±2.96 (ortanca 16.00 ve en yüksek-en düşük 20.00-6.00), çevresel alan ortalama puanı 14.53±1.99 (ortanca 14.50 ve en yüksek-en düşük puan 18.50-7.00) olarak saptanmıştır. Yaşam kalitesi boyutları açısından bedensel alan ile hastalık süresi arasında pozitif yönde düşük düzeyde bir birliktelik görülmüştür(p˂0.05). Çevresel alan ile beden kitle indeksi persentili arasında negatif yönde bir birliktelik bulunmuştur. Araştırmaya katılan akneli ergenlerde akne şiddeti ile dermatoloji yaşam kalitesi indeksi alt skalalarından olan 'semptom ve hissedilenler' ile CADI toplam puanı arasında farklılık olduğu bulunmuştur(p˂0.05). Araştırmaya katılan akneli ergenlerde akne şiddeti ile yaşam kalitesi boyutları arasında anlamlılık görülmemiştir(p˃0.05). Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, akne vulgaris kişinin görünümünde yarattığı etki ile psikososyal durumunu, kişilerarası ilişkilerini ve günlük aktivitelerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.

This descriptive study was made to determine factors affecting the quality of life adolescents with acne between the ages of 11 and 20 applied to the dermatology outpatient clinic. 203 adolescents with acne between the ages of 11 and 20 who had applied to the Dermatology Outpatient Clinic of Merkezefendi State Hospital between October 1, 2011 and March 1, 2012 and volunteered to participate were included in the study. Data of the study was collected after obtaining the ethics committee's approval and the necessary permits. Tools used to to called data included the identification form for adolescents with acne, prepared by the researcher, the Cardiff Acne Disability Index (CADI), the Dermatology Life Quality Index (DLQI) and the World Health Organization Quality of Life Scale (WHOQOL-BREF). Data was analysed using the SPSS (Statistical Package of Social Sciences) 16.0 for Windows. Percentage, chi-square, t-test, Kruskal-Wallis test, Mann-Whitney test, correlation and ANOVA tests were used. According to the results obtained from the study, the mean age of the patients was 17.5 ± 25.2 and 67.0% were female. 62.1% of the adolescents were found as moderate (papules-pustules), 20.7% mild (comedones), and 17.2% severe (cystic nodules) in terms of clinical severity of acne. It was found out that 93.1% of the adolescents continued a medical treatment and 60.8% of those receiving a medical treatment received a topical treatment, while 24.3% of them received a retinoid therapy (isotretinoin). In addition, it was determined that 40.9% of the adolescents, participated in the study, believed that acne affected their work/school performance, while 59.1% of them believed otherwise. It was found out that 28.1% of the participants referred to their families, 25.1% to their friends, 93.6% to a doctor (dermatologist), 10.8% to the media, 1% to their schools and 11% to a pharmacists for obtaining information about acne. With the Dermatology Life Quality Index (DLQI), it was found that acne had no impact on lives of 53.2% of the surveyed adolescents, a little impact on lives of 30.5%, a moderate impact on lives of 12.3% and severe impact on lives of 3.9% The Cardiff Acne Disability Index (CADI) mean score was found as 4.3 ± 3.1, 4.0, the median score as 4.0 and the highest-lowest score as 13.0-0.0. In the World Health Organization Quality of Life Scale (WHOQOL-BREF); the mean score of physical space was found as 17.53 ± 2.19 (the median score as 18.28 and the highest-lowest score as 20.00-10.29), the mean score of psychological space as 7.14 ± 2.46 (the median score as 14.00 and the highest-lowest score as 20.00-5.33), the mean score of social environment as 14.93 ± 2.96 (the median score as 16.00 and the highest-lowest score as 20.00-6.00), the mean score of environmental space as 14.53±1.99 (the median score as 14.50 and the highest-lowest score as 18.50-7.00), respectively. A positive low-level correlation was observed between physical space and duration of disease in terms of quality of life dimensions (p˂0.05). A negative correlation was found between environmental space and percentage of body mass index. It was determined that there were differences between severity of acne and the 'symptoms and felt', a sub-scale of the dermatology quality of life index, and the total score of CADI in the surveyed adolescents with acne (p˂0.05). No significance was observed between severity of acne and quality of life dimensions in the surveyed adolescents with acne (p˃0.05). In line with the results obtained from this study, it is concluded that acne vulgaris may adversely affect psychosocial status, interpersonal relationships and daily activities of people with the effects it causes on physical appearance.