Alt sırt masajının algılanan doğum ağrısı ve doğum sürecine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, alt sırt bölgesine uygulanan masajın doğum süreci ve algılanan doğum ağrısına etkisini belirlemek amacıyla deney- kontrol gruplu deneysel tipte bir çalışmadır. Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği'ne doğum yapmak için 1 Kasım 2013- 1 Kasım 2014 tarihleri arasında başvuran toplam 62 gebe (masaj grubu:31, kontrol grubu:31) araştırma örneklemini oluşturmuştur. Masaj ve kontrol grupları gebelerin yaş grubu, eğitim, çalışma ve gelir durumu, beden kitle indeksi, doğum ve gebelik sayısı, gebelik döneminde doğum öncesi hazırlık sınıfına katılma durumu, doğum yöntemleri hakkında sağlık çalışanından bilgi alma durumu göz önüne alınarak eşleştirilmiştir. Masaj grubunda olan gebelere intrapartum dönemde masaj Linda Kimber'ın masaj protokolü Türkçeye çevrilerek üç fazda uygulanmış; ilk masaj latent fazın bitiminde (servikal açıklık 3-4 cm), ikinci masaj aktif fazda (servikal açıklık 5-7 cm), üçüncü masaj geçiş fazında (servikal açıklık 8-10 cm) kontraksiyonlar başladığında her fazda 30 dakika süre ile uygulanmıştır. Masajın sonunda kontraksiyonlar sırasında yaşanan en şiddetli ağrı VAS ile üç kere değerlendirilmiştir. Kontrol grubunda olan gebeler klinikte standart bakım almışlar, bu gebelerde ağrı VAS kullanılarak aynı fazlarda değerlendirilmiştir. Dördüncü izlem doğum sırasında yapılmış, Doğumhane Gözlem Formu ile annenin doğum süresi boyunca gösterdiği davranışlar değerlendirilmiştir. Beşinci izlem doğumdan en az iki saat sonra annenin doğuma ve masaja ilişkin görüşlerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Masaj ve kontrol grubundaki gebelerin sosyo-demografik ve tanıtıcı özellikleri Ki kare testi (X2) ve fisher kesin testi ile değerlendirilmiştir. Masaj ve kontrol grubundaki gebelerin latent, aktif ve geçiş fazındaki VAS skorları student t testi ile değerlendirilmiştir.Masaj ve kontrol grubundaki gebelerin yaş ortalaması sırası ile 24.3±4.2 (18-33) ve 26.0±5.7 (19-43) olarak bulunmuştur. Gebelerin sosyodemografik özellikleri açısından masaj ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Masaj ve kontrol grubu gebelerin doğumun üç evresinde VAS ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Birinci evrede VAS ortalaması masaj grubundaki gebelerde 5.2±0.9, kontrol grubu gebelerde 7.3±1.3'tür. İkinci VAS ortalaması masaj ve kontrol grubu gebelerde sırası ile 6.6±1.6 ve 8.8±1.0 bulunmuştur. Üçüncü VAS ortalaması kontrol grubu gebelerde masaj grubu gebelere göre yüksektir (sırasıyla 9.2±2.4, 6.7±2.7) (p<0.05). Ortalama doğum süresi masaj grubundaki gebelerde ortalama 24.6±12.7, kontrol grubundaki gebelerde 31.7±20.9 dakikadır (p>0.05). Masaj grubundaki gebelerin doğum sırasında avuçlarını sıktığı (%96.8), huzursuz olduğu (%32.3), yüz ifadesinde değişiklik olduğu (%38.7), sessizce ağladığı (%25.8) görülmüştür. Kontrol grubundaki gebelerin %77.4'ünün herhangi bir şeyi sıktığı, %45.2'sinin sessizce ağladığı, %41.9'unun huzursuz olduğu ve %38.7'sinin çığlık attığı gözlenmiştir. Masaj ve kontrol grubu gebelerin bebeklerinin birinci dakika apgar skor ortalamaları masaj grubunda 7.9±0.2, kontrol grubunda 7.8±0.3 olup, masaj ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur (p>0.05) .Masaj grubundaki gebelerin %87.5'i doğumu `beklediğimden kısa`, kontrol grubundaki gebelerin ise %69.5'i doğumu `beklediğimden uzundu` şeklinde değerlendirmişler ve iki grup arasında doğum süresinin değerlendirilmesi açısından istatistiksel olarak anlamlı fark vardır (p<0.05).Masaj grubu gebelere travay boyunca yapılan masajdan memnun olma durumu sorgulandığında gebelerin tamamı memnun olduğunu belirtmiştir. Doğumdan iki saat sonra kadınların doğumdan memnuniyetleri değerlendirilmiş, memnuniyet puan ortalaması masaj grubu gebelerde 8.8±0.7, kontrol grubu gebelerde 6.9±0.8 bulunmuştur (p<0.05).

The experimental type research which was included a case control group was aimed to determine the effect of low back massage on labor process and perceived labor pain. A total of 62 pregnant women who have applied to Celal Bayar University Hafsa Sultan Hospital Department of Obstetrics and Gynecology for delivery between 1 November 2013- 1 November 2014 have been included in the study (massage group:31, control group:31). The massage and control groups have been matched according to age, education, income level, working status, body mass index, number of pregnancy and delivery, attending a birth preparation class and obtaining information from a health care professional. The massage protocol of Linda Kimber has been adapted to Turkish and massage was applied to the massage group in three phases intrapartum: the first massage was done at the end of latent phase (cervical dilatation was 3-4 cm), the second massage was done in active phase (cervical dilatation 5-7 cm) and third massage was done in transition phase (cervical dilatation was 8-10 cm) all massages were applied for 30 minutes at the beginning of the contractions. At the end of the massage, the most intense pain during contraction was evaluated by VAS score three times. Pregnant women in the control group received standard care in clinic and their VAS score was also evaluated during the same phases. The fourth evaluation was done women's behaviors during delivery using Delivery Room Observation Form. The fifth evaluation was done at least two hours after delivery to assess mothers' opinions about delivery and massage. Socio-demographic characteristics of massage and control groups were compared by chi-square and fisher's exact test. The VAS scores of massage and control groups during latent, active and transition phase were compared using student t test.The mean age of were found for the massage and control groups 24.3±4.2 (18-33) and 26.0±5.7 (19-43), respectively. There was no significant statistically difference between control and massage group in regard to socio-demographic variables. There was a statistically significant difference between average VAS scores in all three phases for study and control groups. The first mean VAS score was found 5.2±0.9 in massage group and 7.3±1.3 in control groups. Second VAS score was 6.6±1.6 and 8.8±1.0 for massage and control groups, respectively. The third VAS score was significantly higher in the control group than massage group during third evaluation (9.2±2.4 and 6.7±2.7) (p<0.05). The mean duration of second stage was 24.6±12.7 minutes in massage group and 31.7±20.9 minutes in control group (p>0.05). Women in the massage group clenched their fists (96.8%), were anxious (32.3%), made grimace (38.7%), cried quietly (25.8%). Women in the control group clenched anything (77.4%), cried quietly (45.2%), were anxious (41.9%), and screamed (38.7%). Mean Apgar scores at minute one of the babies in massage and control groups were 7.9±0.2 and 7.8±0.3, respectively. There was not statistically significant differences between the massage and control group (p>0.05).Overall, 87.5% of women in the massage group defined delivery as `shorter than I expected, 69.5% of women in the control group said delivery as `longer than I expected` and there was a statistical significant differences between groups for evulation of length of labour (p<0.05).When the women were asked about their opinion about massage during labor all of them stated that they were content. Two hours after delivery women were asked about their satisfaction about delivery and mean satisfaction scores were found 8.8±0.7 in massage group and 6.9±0.8 in control group (p<0.05).