Tip 2 diyabetli kadınlarda meme kanseri riskinin saptanması ve verilen kendi kendine meme muatenesi eğitiminin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada tip 2 diyabetli kadınların meme kanseri riski saptanarak verilen kendi kendine meme muayenesi (KKMM) eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma 15 Nisan-30 Ağustos 2016 tarihleri arasında Manisa Devlet Hastanesi ve Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi Dahiliye ve Endokrinoloji Kliniklerinde yatan hasta servislerinde tip 2 diyabet tanısı almış 25-65 yaş arası kadınlardan (n=130) oluşmuştur. Veri toplama aşamasında 'Kadınların Sosyodemografik Özellikleri ve Meme Kanseri Riski Anket Formu', 'KKMM'ye Yönelik Bilgi ve Uygulama Formu' ve 'Sağlık İnanç Modeli Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 for Windows istatistik analiz programında frekans, yüzde dağılımı, bağımlı gruplarda Mc Nemar, Independent Samples t ve One-Way ANOVA testleri kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 50±10 (min:26, maks:65)'dur. Kadınların %75,4'ü evli, %52,4'ü ilkokul mezunudur. Tip 2 diyabetli kadınların %88,5'inin meme kanseri bakımından düşük riskli olduğu belirlenmiştir. Katılımcılara KKMM eğitimi verilmeden önce meme kanserine yönelik sağlık inançları değerlendirilmiş, eğitim sonrasında meme sağlığı ve KKMM'ye ilişkin engel algıları azalarak sağlık inançları gelişmiş ve artmıştır. Sonuç: Tip 2 diyabetli kadınlarda düşük meme kanseri riski saptanmış olup, verilen KKMM eğitimi sonrası kadınların sağlık inançlarından duyarlılık, ciddiyet, yarar, güven ve sağlık motivasyonu algıları artmış, engel algılarının azaldığı belirlenmiştir. Böylece verilen eğitim sayesinde kadınların KKMM'yi uygulama sıklığı belirgin bir şekilde artış göstermiştir.

Object: In this study it's aimed to assess of efficiency of training for self-examination by determining of breast cancer risk on women with type 2 diabetes. Materials and Method: This study is consisted from women aged in 25-65 years old who are diagnosed of type 2 diabetes (n=130) in hospitalized patient services of Internal Medicine and Endocrinology Clinic in Manisa State Hospital and Manisa Merkez Efendi State Hospital between 15th of April–30th of August 2016. `Survey Form for Socio-demographical Aspects of Women and Breast Cancer Risk`, `Information and Practice Form for SBE` and `Health Belief Model Scale` are used for data collecting process. Frequency, percentage distribution, Mc Nemar in dependent groups, independent Samples t and One-Way ANOVA tests were used in SPSS 15.0 for Windows statistical analyze program for analyzing of data. Findings: Average age of women participated to study is 50±10 (min: 26, max: 65); 75,4 % of them are married; 52,4 % of them are graduated from elementary school. 88,5 % of women with type 2 diabetes are in lower risk group for breast cancer. Health belief of participants is assessed before training for SBE; obstacle perception to breast health and to SBE is decreased and their health belief is developed and increased after training. Result: Lower breast cancer risk is detected on women with type 2 diabetes. After SBE training it's determined that perception for sensibility on health belief, severity, benefit, confident and health motivation are increased; perception of obstacle is decreased. Frequency of application of SBE of Women is significantly increased after given training.