Mamografi Davranış Değişim Süreci Ölçeğinin (MDDSÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Çalışmada, Prochkas ve arkadaşları tarafından 1982 yılında geliştirilen `Mamografi Davranış Değişim Süreci Ölçeği'nin (Mammography Processes of Change Scale) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: Metodolojik tipte olan araştırmanın evrenini İzmir ili Karşıyaka ilçesine bağlı Bostanlı 1, Örnekköy 10 ve Karşıyaka 24 No' lu ASM' ye kayıtlı 40-69 yaş grubu 232 kadın oluşturdu. Araştırmanın verileri Eylül 2016-Nisan 2017 tarihleri arasında toplandı. Mamografi Davranış Değişim Süreci Ölçeği 22 madde ve dört alt boyuttan (bilgi edinme, paylaşım ve iletişim, düzenli tarama kararlılığı, sağlık bakım sisteminden kaçınma ve düzenli tarama davranışı) oluşan 5'li Likert tipi bir ölçektir. Bulgular: Ölçeğin toplamının Cronbach Alfa sayısı 0,93 bulunurken, alt boyutların Cronbach Alfa sayısı ise; bilgi edinme paylaşım ve iletişim 0,92; düzenli tarama karalılığı 0,84; sağlık bakım sistemlerinden kaçınma 0,78 ve düzenli tarama davranışı 0,64 olarak hesaplandı. Ölçek maddelerinin madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0,45 - 0,76 arasında idi. Ölçeğin zamana bağlı değişkenliği için yapılan test-tekrar test analizi sonucunda her iki uygulamaya ilişkin korelasyon katsayısı 0, 96 olarak hesaplandı. Ölçeğin yapı geçerliliğini test etmek için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapıldı. Ölçek orjinali gibi dört alt boyuttan oluşmakta ve toplam varyansın %63'ünü açıklamaktaydı. Doğrulayıcı faktör analizi ile sınanan modelin uyum göstergeleri; Χ ²/df CMIN/df 1, 83, RMSA: 0, 06, NFI: 0, 890 ve CFI: 0, 944 olarak bulundu. Sonuç: Mamografi Davranış Değişim Süreci Ölçeği' nin Türkçe formunun geçerlik-güvenirlik sonuçlarının kabul edilebilir düzeyde olduğu, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceği belirlendi.Anahtar Sözcükler: Mamografi, Ölçek, Geçerlik, Güvenirlik.

Aim: The research was performed methodically to test the validity and reliability of Mammography Processes of Change Scale of Turkey.Method: This methodologic research was conducted with 232 women between the ages of 40 to 69 who are gone to the Bostanlı No:1, Örnekköy No: 10 and Karşıyaka no:24 health care centers in İzmir, Turkey. Mammography Processes of Change Scale consists of 22 items and four subscales (Information Sharing and Communication, Consistency of Regular Screening ,Avoidence of getting in Contact with the Health Care System, Process of Regular Screening) in five-likert type scala. Findings: Cronbach Alpha for the total scale is found out to be 0.93. Cronbach Alpha factor for subscales is, 0.92 for Information Sharing and Communication, is 0.84 for Consistency of Regular Screening, is 0.78 for Avoidence of getting in Contact with the Health Care System and 0.64 for Process of Regular Screening. Total score- item correlation coefficient of the scale was obtained between 0.45-0.76. Test-retest analysis was performed to evaluate the variation of the scale according to time and the reliability is found out to be r=0.96.Confirmatory factor analysis is performed for the assessment of the validity of the scale The scale consists of four subscales and it explains 63 % of the total variance.The model was tested via confirmatory factor analysis: Χ²/df (CMIN/df : 1, 83, RMSA: 0, 06, NFI: 0, 890 ve CFI: 0, 944).Results: It's determined that, the Turkish version of Mammography Processes of Change Scale which has the same subscales with the original one has acceptable level of validity and reliability and it can be used as a scale.Key words: Mammography, Scale, Validity, Reliability