Kolonoskopi sırasında dinletilen müziğin ağrı, anksiyete ve hasta konforuna etkisi

Abstract

Amaç: Araştırma; kolonoskopi sırasında dinletilen müziğin ağrı, anksiyete ve hasta konforuna etkisini belirlemek amacı ile randomize kontrollü girişim çalışması olarak planlandı ve uygulandı. Gereç ve Yöntem: Araştırma örneklemini; 15 Ekim 2015-15 Eylül 2016 tarihleri arasında Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı endoskopi ünitesinde kolonoskopi işlemi yapılan ve çalışma kriterlerine uyan 112 birey oluşturmaktadır (56 girişim, 56 kontrol). Araştırma öncesinde etik kurul onayı ve hastalardan onam alındı. Veriler kişisel bilgi formu, ağrı ve konfor düzeyini belirlemek için Visual Analog Skala (VAS) ve Spielberg Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği ile yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Girişim ve kontrol grubundaki hastaların kolonoskopi öncesinde endoskopi ünitesinde Spielberg Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği kullanılarak anksiyeteleri ölçüldü. Girişim grubundaki hastalara kolonoskopi sırasında 30 dakika mp3 müzik çalar ve kulaklık yardımı ile müzik dinletildi. Kontrol grubundaki hastalara rutin uygulamalar dışında herhangi bir uygulama yapılmadı. Girişim grubundaki hastaların VAS-ağrı ve VAS-konfor düzeyi işlem öncesi ve sonrasında, yaşam bulguları kolonoskopi öncesi, kolonoskopinin 15., 30. ve 45. dakikalarında ve kolonoskopi sonrasında ölçülerek kayıt edildi. Spielberg Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği kolonoskopiden sonra tekrar uygulandı. Kontrol grubundaki hastaların ise aynı parametreleri aynı sürelerde ölçülerek kayıt edildi. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Ki kare, Student t testi, Mann Whitney U testi, Wilcoxon işaretli sıra testi kullanıldı. Grupların zaman içerisindeki değişimleri tekrarlayan ölçümlerde ANOVA ve Friedman testi ile değerlendirildi. Bulgular: Girişim grubundaki hastaların kolonoskopi öncesi VAS-ağrı puan ortalaması 2,75±0,92 iken, işlem sonrası 1,73±0,94 olarak saptandı. Kontrol grubunun kolonoskopi öncesi VAS-ağrı puan ortalaması 2,10±0,73 iken, işlem sonrası 4,51±1,71 olarak belirlendi. Girişim grubundaki hastaların kolonoskopi öncesi VAS-konfor toplam puan ortalaması 2,83±0,82 iken, işlem sonrası 6,60±1,92, kontrol grubunun ise kolonoskopi öncesi 3,16±068 iken, işlem sonrası 1,42±0,93 olduğu tespit edildi. Girişim grubundaki hastaların kolonoskopi öncesi Spielberg Durumluk Kaygı puan ortalaması 46,35±5,09 iken işlem sonrası 42,50±4,86, kontrol grubunun ise kolonoskopi öncesi 46,14±4,88 iken işlem sonrasında 48,94±0,20 olarak bulundu. Her iki grubun kolonoskopi öncesi ve sonrasında VAS-ağrı, VAS-konfor ve Spielberg Durumluk Kaygı puanları arasında anlamlı fark saptandı (p<0,05). Girişim grubundaki hastaların kontrol grubuna göre işlem sonrası ağrıları ve anksiyete düzeyleri azalırken konfor düzeyleri arttı. Gruplar arasında kolonoskopi öncesi ve sonrası Spielberg Sürekli Kaygı puanı açısından istatistiksel olarak anlamlı fark belirlenmedi (p>0,05). Girişim grubundaki hastaların kontrol grubuna göre müzik dinletilmesi sonrası oksijen saturasyonu hariç diğer parametre değerlerinde (nabız, solunum, sistolik ve diyastolik kan basıncı) azalma görüldü. Sonuçlar: Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda; kolonoskopi sırasında dinletilen müziğin hastaların ağrı ve anksiyetesini düşürdüğü, konforunu arttırdığı ve vital bulguları olumlu yönde etkilediği saptandı. Kolonoskopi gibi invaziv işlemler sırasında farmakolojik yöntemlere ek olarak müzik dinletilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler:Kolonoskopi, müzik, ağrı, anksiyete, hasta konforu

ABSTRACTAim: This study was planned and performed using a randomized controlled trial for the purpose of finding out the effect of music on pain, anxiety level and patient comfort during colonoscopy. Materials and Methods: This research is composed of 112 adult patients (56 controls and 56 interventions) who met the criteria of this study from Celal Bayar University Hafsa Sultan Hospital General Surgery Department's Endoscopy Unit between October 15th, 2015 and September 15th, 2016. An approval was received from Ethical Commission and patients before this study was performed. Data was collected using personal information forms, Visual Analog Scale (VAS) to determine the pain and comfort level, Spielberger state-trait anxiety level measurement as well as face-to-face meetings with the patients. Prior to colonoscopy procedure, anxiety levels of all patients were determined using Spielberger's state-trait anxiety level measurement at the endoscopy unit. Patients at the intervention group listened to a music with the helps of a mp3 player and a headphone during colonoscopy for 30 min. Patients at the control group were only applied a routine colonoscopy procedure with no external treatment. VAS-pain and VAS-comfort levels of the patients at the intervention group obtained at the minutes of 15, 30 and 45 were recorded during colonoscopy as well as before and after this procedure. Spielberger state-trait anxiety level measurement was again applied after colonoscopy. Same parameters were also measured for the control group patients at the same recording times. Statistical methods were applied during data analyses such as Chi-square test, Student t-test, Mann Whitney U-test and Wilcoxon signed-rank tests. Temporal variations within the groups were evaluated by ANOVA in Repeated Measures and Friedman test.Findings: The mean VAS-pain level for patients at the intervention group prior to colonoscopy was found to be 2,75±0,92 and after colonoscopy it was determined to be 1,73±0,94. The mean VAS-pain level for patients at the control group prior to colonoscopy was found to be 2,10±0,73 and after colonoscopy it was determined to be 4,51±1,71. The mean VAS-comfort level for intervention group patients was determined to be 2,83±0,82 prior to colonoscopy, and after colonoscopy as 6,60±1,92, while values for the control group patients prior to colonoscopy was 3,16±0,68 and 1,42±0,93 after colonoscopy. The mean Spielberger state anxiety levels of the intervention group patients before colonoscopy was 46,35±5,09 and this level was determined to be 42,50±4,86 after colonoscopy while for the control group patients these levels were found to be 46,14±4,88 before treatment and 48,94±0,20 after procedure. A statistically significant difference was found between VAS-pain, VAS-comfort and Spielberger state anxiety levels for both group patients before and after colonoscopy (p<0,05). Intervention group patients' pain and anxiety level decreased while comfort levels increasing in comparison to control group patients. A statistically significant difference could not be determined between intervention and control group patients in terms of Spielberger trait anxiety levels (p>0,05). It was observed that intervention group patients except oxygen saturation levels had a lower pulse, respiration, and systolic and diastolic blood pressures compared with control group patients. Conclusion: As a result of findings in this study, it was found that listening to a music during colonoscopy procedure has been decreasing pain and anxiety levels and increasing comfort levels and positively affecting vital findings. It is recommended that patients listen to a music during invasive procedures such as colonoscopy in addition to pharmacological methods. Keywords: Colonoscopy, music, pain, anxiety, patient comfort