Deniz boru hatlarının tasarımı

Abstract

ÖZET DENİZ BORUH ATLARININ TASARIMI 5on yıllarda, denizaşırı enerji, doğalgaz petrol ve su iletimini için boruhatlarından yararlanılmaktadır. Boruhatlarının tasarımı, inşaat, makine, elektrik, petrol ve jeoloji mühendisliğine ilişkin uzmanlar tarafından yürütülmektedir. Tasarım, yapım, bakım ve işletim aşamalarında yoğun ve hassas çalışmalar gerektirir. Bu çalışmada, öncelikle deniz boruhatlarının tasarım prensiplerine değinilmiştir. Hayali bir deniz alanına ve hattına ilişkin tasarım için bu prensiplere dayanan bir bilgisayar yazılımı,SUPLID, kullanılmıştır. Ancak bilinmektedir ki gerçek tasarım ve proje, oşinografi, geoteknik, boru malzemesi ve iletilecek maddeye ilişkin ayrıntılı araştırmalara dayanmaktadır. 8u yazılımın işletiminden elde edilen bulguların anlamı olduğu bu tezde ortaya çıkarılmıştır. Prensipler; deniz alanı ve hat araştırmalarını ve hidrodinamik kuvvetlerin belirlenmesinden ve boruhattı stabilitesinden oluşan tasarım çalışmalarını içermektedir. Kuvvetler, düşey ve yatay olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Düşey kuvvetler; hidrodinamik kaldırma ve yüzdürme kuvvetleri, borunun ağırlığı ve borunun yerleştirileceği zeminin taşıma kapasitesinden müteşekkildir. Diğer kuvvetler ise sürükleme, atalet ve zeminin kayma direnci olarak tanımlanabilir. SÜPUD yazılmı kapsamında, data hazırlama, data işleme, çevresel parametrelerin belirlenmesi, dalga sapması, dalga kırılması, boru hattı profilinin belirlenmesi, çevresel parametrelerin değerlendirilmesi, su-boru zemin etkileşimi ve stabilitesi analizi göz önüne alınmıştır. Bu çalışma göstermiştir ki inşaat mühendisliği projesi olarak deniz boruhatları kabaca tasarlanabilmektedir. Gerçek projede, deniz ve borunun çevresel ve işlevsel özelliklerine ilişkin data toplaması, stabilite analizi, dinamik ve yapısal analizleri, ve boruhattının yapım ve işletimine ilişkin çalışmalar, daha detaylı bir şekilde yürütülmektedir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Deniz boruhatları, Stabilite analizi, Hidrodinamik kuvvetler, Dalga kuvvetleri, Boru-dalga etkileşimi

ABSTRACT DESIGN OF SUBMARINE PIPELINES En recent years, the submarine pipelines are utilized for the overseas energy, natural jas, oil and water trasmission. The design of these pipelines is conducted by the experts related to civH, mechanical, electrical, pefroleum, and geological îngineering. At the stages of design, construction, inspection and operation, the ntensive and sensitive works are required. [n this study, the principles of design of submarine pipelines 3re dealt witii -at first, rhe computer software, SUPLID (submarine Pipeline Design), based on these principles is used for design of the imaginary marine field and line. But it is known that the real design and project base on the detailed investigations on oceanography, geotechrtics f pipe material and substance to be transmitted; It is stated in this thesis that the outputs obtained from the operation of this software.are reasonable. The principles include marine field and line investigations, and design works composed of the determination of hydrodynamical forces and pipeline stability analysis. The forces are separated into two groups: vertical and horizontal forces.. The vertical forces consist of hydrodynamic MÛ : arid buoyancy forces, İle weight of pipe and bearing capacity of spil where the pipe iş replaced, Other forces are also defined as drag* inertia forces- and sliding resistance of- soil, In the scope of me software SUPLID, the data preparation, data processing, determination of environmental parameters, wave refraction, wave breaking, pipeline profiling, evaluation of environmental parameters, water-pipe-soif interaction and stability analysis. This study demonstrates that the submarine pipeline can be roughly designed as the project on civil engineering. In real project, data gathering on the environmental and functional properties, stability analysis, dynamical and structural analysisi and the works on construction and operation of pipeline are carried out in detail KEYWORDS: Submarine Pipelines, Stability Analysis, Hydrodynamic Forces, Wave Forces, Pipe^ave interaction