Yenifoça-Aliağa bölgesi`nden alınan su ve sediment örneklerinde ve bu bölgede yayılış gösteren bir omurgasız ve bir alg türünde bazı ağır metal konsatrasyonlarının belirlenmesi

Abstract

ÖZET YENİFOÇA -ALİAĞA BÖLGESİ'NDEN ALINAN SU VE SEDİMENT ÖRNEKLERİNDE VE BU BÖLGEDE YAYILIŞ GÖSTEREN BİR OMURGASIZ VE BİR ALG TÜRÜNDE BAZI AĞIR METAL KONSANTRASYONLARININ BELİRLENMESİ Hülya CAN Yüksek Lisans Tezi Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Meral ÖZTÜRK Bu çalışmada, ağır metalleri biriktirme özelliği taşıyan ve biyomonitör tür olarak tanımlanan omurgasız türü Monodonta turbinata Bom, alg türü Padina pavonica (L.) Thivy ile su ve sedimentte ağır metallerden Cd, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb ve Zn'nun birikim düzeyleri araştırılmıştır. Farklı biyotopları temsil eden bu türler ile su ve sediment örnekleri, Temmuz 2002-Mayıs 2003 tarihleri arasında Ege kıyılarında (Yenifoça-Aliağa) belirlenen 4 istasyondan toplanarak analiz edilmiştir. Analizler, Varian-Terra Model Liberty II ICP-AES'te gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre deniz suyu örneklerinde Cd 0,0013- 0,001700 ppm; Cu 0,008000-0,012000 ppm; Fe 0,052000-0,090000 ppm; Mn 0,002000- 0,012000 ppm; Ni 0,008000-0,010000 ppm; Pb 0,033000-0,040800 ppm; Zn 0,01800- 0,024000 ppm, sediment örneklerinde Cd 1,15-1,96 ppm; Cu 19,50-32,20 ppm; Fe 11322,90-33655,30 ppm; Mn 255,20-566,90 ppm; Ni 6,70-55,70 ppm; Pb 30,00-38,40 ppm; Zn 55,90-85,80 ppm (K.A.), alg türünde Cd 2,74-3,29 ppm; Cu 2,20-2,50 ppm; Fe 2213,90- 2839,40 ppm; Mn 156,40-193,70 ppm; Ni 8,45-9,73 ppm; Pb 19,55-24,44 ppm; Zn 201,00-258,80 ppm (K.A.), omurgasız türünde Cd 0,04-0,06 ppm; Cu 1,58-2,00 ppm; Fe 354,40-537,00 ppm; Mn 1,48-2,51 ppm; Ni 0,41-0,52 ppm; Pb 0,34-0,48 ppm; Zn 8,84- 12,64 ppm (Y.A.) değerleri arasında bulunmuştur. Ağır metal konsantrasyonlarının istasyonlara ve aylara göre değişimler gösterdiği çizelge ve grafiklerle gösterilmiştir. Toksik etkiye sahip bu elementlerin, çalışmada bulunan değerlerinin halk sağlığı açısından zararsız olduğu; uluslararası kuruluşların limit değerlerinden düşük olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler Ağır Metal, Çevre, Deniz Suyu, Omurgasız, Alg, Sediment. VII

ABSTRACT DETERMINING SOME HEAVY METAL CONCENTRATIONS IN WATER AND SEDIMENT SAMPLES TAKEN FROM YENİFOÇA - ALİA?A AREA AND ON AN INVERTEBRATE AND AN ALGA SPECIES WHICH TEND TO LIVE IN THIS AREA Hülya CAN Faculty of Sciences and Arts, Celal Bayar University Department of Biology Advisor : Meral ÖZTÜRK In this study, the view point of accumulation of heavy metals on their respective levels and as a biomonitor species, in samples of invertebrate Monodonta turbinata Bom, from the algae Padina pavonica (L.) Thivy and in samples seawater and sediment were searched for heavy metal of Cd, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb ve Zn and their build up levels. These species which represent the different biotops and seawater and sediment samples were picked up from 4 different stations at the Aegean coast lines (Yenifoça-Aliağa) between 2002 July- 2003 May and were analyzed. Analysis were made in Varian-Terra Model Liberty II ICP-AES. According to the result of studies the following figures are obtained on the seawater samples, thus; Cd 0,001300-0,001700 ppm; Cu 0,008000-0,012000 ppm; Fe 0,052000- 0,090000 ppm; Mn 0,002000-0,012000 ppm; Ni 0,008000-0,010000 ppm; Pb 0,033000- 0,048000 ppm; Zn 0,018000-0,024000 ppm, in the sediment samples Cd 1,15-1,96 ppm; Cu 19,50-32,20 ppm ; Fe 11322,90-33655,30 ppm; Mn 255,20-566,90 ppm; Ni 6,70-55,70 ppm; Pb 30,00-38,40 ppm; Zn 55,90-85,80 ppm (D.W.), in the alga species Cd 2,74-3,29 ppm; Cu 2,20-2,50 ppm; Fe 2213,90- 2839,40 ppm; Mn 156,40-193,70 ppm; Ni 8,45-9,73 ppm; Pb 19,55-24,44 ppm; Zn 201,00-258,80 ppm (D.W.), in the invertabrate species Cd 0,04-0,06 ppm; Cu 1,58-2,00 ppm; Fe 354,40-537,00 ppm; Mn 1,48-2,51 ppm; Ni 0,41- 0,52 ppm; Pb 0,34-0,48 ppm; Zn 8,84-12,64 ppm (W.W.) These elements that have toxic characteristics, have been found harmless to human being and had low limit values by international organization limits. Key words: Heavy metal, Environment, Sea water, Invertabrate, Alga, Sediment. VHI