Doğal ürünlerde fitik asit (inositol hegza fosforik asit) analizleri

Abstract

ÖZET Gıda ürünlerinin birçoğunda yer alan fitik asit, vücutta bulunan fazla miktardaki kalsiyum ile kompleks oluşturarak kalsiyum tuzlarının kristalizasyonunu engeller, böbrekte ve idrar yolunda taş oluşum riskini azaltır. Ayrıca, doğal bir antioksidan özelliğe sahip olması nedeniyle demir katalizli oksidatif reaksiyonları, serbest radikallerin ve dolayısıyla da bazı kanser türlerinin oluşumunu engeller. Özellikle tahıl ve tahıl ürünlerindeki fitik asit miktarlarının tayini için HPLC ve UV-Vis yöntemleri araştırılmıştır. Fitik asidin UV-Vis bölgede karekteristik bir absorpsiyon spektrumunun olmaması, demir-fitik asit kompleksinin karalı ve oluşum sabitinin yüksek olmasından dolayı tayinler, fitik asit ilavesiyle 460 nm'de demir tiyosiyanat kompleksinin absorpsiyonundaki azalmaya göre yapılmıştır, örnekler demir tiyosiyanat kompleksi ile muamele edildikten sonra doğrudan sisteme enjekte edilmiştir. Hareketli faz olarak 0,1 M HNO3 içeren % 30'luk asetonitril karışımı ve akış hızı da 1 mL/dak. olarak ayarlanmıştır. Bu şartlarda gerçek alıkonma zamanı 2,8 dakikadır. Yöntemin tekrarlanabildiği ve doğruluğu % 1,17-4,4 RSD ve % 0,16-3,5'lık bağıl hata değerleri arasındadır. Doğrusallık (korelasyon katsayısı) 0,995 olup, tanımlama sınırı 500 ppb olarak tespit edilmiştir. Spektrofotometrik yöntem, HPLC-UV yönteminin doğruluğunu ve sonuçlarını karşılaştırmak amacıyla parelel olarak kullanılmıştır ve her iki yöntemle elde edilen sonuçlar birbirleri ile uyumludur. Anahtar Kelimeler : Fitik Asit, Tahıllar, Böbrek Taşlan, HPLC, UV-Vis `.` a, I 1-. ı - X M

ABSTRACT Phytic acid which exists in many natural products, and prevents to develop the calcium oxalate crystals (kidney stones) in kidney and urine by formation a complex with excess calcium ions. Phytic acid also plays an antioxidant role to inhibit of iron-catalyzed oxidative reaction and formation of free radicals and reduce some cancers spices. Determination of phytic acid in cereal and cereal products was performed with HPLC and UV-Vis methods. Phytic acid does not have a characteristic absorption spectrum in UV-Vis region, but it forms a stably complex with iran. Therefore phytic acid was determined in decrease the absorption of iron-tiocyanide complex at 460 nm. Samples were treated with the iron-tiocyanide complex than directiy injected into the HPLC system. Flow rate of the mobile phase, which was 30 % acetonitril/water consists of 0.1 M HNOs, was adjusted at 1 mL/min. The real retention time was 2.8 min. in these conditions. Reproducibility and accuracy of the technique were 1,17-4,4 % RSD and 0.16-3,5 % relative error, respectively. Linearity was 0.995 between in the concentration range and detection limit 500 ppb. UV-Vis technique was used as a confirmation technique for the HPLC and both techniques were used in parallel. The results obtained for both techniques were in agreement with each other. Keywords : Phytic acid, Cereals, Kidney Stones, HPLC, UV-Vis