Öğretmenlerin çalışma koşulları ve sağlık durumunun değerlendirilmesi

Abstract

Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın amacı, Zonguldak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı merkez okullarında çalışan öğretmenlerin; çalışma yaşamı özelliklerinin ve mevcut sağlık durumunun değerlendirilmesidir. Zonguldak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı merkezde çalışan 2212 öğretmeni temsil eden örnek büyüklüğü 720 olarak hesaplandı. Basit rasgele örnekleme yöntemi kullanıldı. Ulaşılabilirlik %91.4 (658) olan çalışmada veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan anket aracılığıyla katılımcıların kendi bildirimine dayalı elde edildi. Araştırmaya katılan öğretmenlerin %54'ü kadındı. 658 öğretmenden %93.9'u kadrolu, %6.1'i sözleşmeli olarak istihdam edilmekteydi. Öğretmenlerin %23.4'ü düzenli olarak fazla mesai, %4.7'si ek iş yapmaktaydı. Öğretmenlerin %35.9'u işinden elde ettiği gelirin harcamalarına yetmediğini belirtti. Haftalık çalışma süresi ortalaması 34.0±10.9 saatti. Öğretmenlerin mesleklerinin toplum içinde değer görmesi ile ilgili düşünceleri (10 puan en iyi, hakettiği yerde) ortalama 4.5±2.1, mesleklerini yapmaktan memnuniyet dereceleri 10 üzerinden (çok memnunum) ortalama 7.3±2.3'tü. Öğretmenlerin %39.4'ünün doktor tarafından tanısı konulmuş en az bir hastalığı bulunmaktaydı. İlk sırada kulak burun boğaz (%15.8), ikinci sırada gastrointestinal hastalıklar (%13.7) yer almaktaydı. Sağlıkla ilgili bildirdikleri yakınmalardan ilk üç sırada; bel ağrısı (%15.0), baş ağrısı (%14.9), boğaz ağrısı (%13.7), yer almaktaydı. Öğretmenlerin %17'si düzenli ilaç kullanmaktaydı. Öğretmenler hem rol model hem de bütün topluma ulaşabilen bir kesim olarak sağlığı geliştirme ve sağlığın korunması için önemli bir çekirdek noktadır. Kendi sağlıkları, çalışma yaşamı ve sağlık ilişkisi konusunda bilgi ve algılarını topluma yansıtma potansiyeli dikkate alındığında okul sağlığı hizmetleri bütünü içinde iş sağlığı hizmetleri oluşturulması önemli ve gereklidir. Yeni yasal düzenlemeler ışığında Toplum Sağlığı Merkezi odaklı iş sağlığı hizmetleri iş sağlığı hemşireleri desteği ile oluşturulabilir.

The aim of this descriptive study is to evaluate the characteristics of work and current health condition of the teachers' who work at the schools in the city center which are affiliated to Zonguldak Provincial Directorate for National Education. The sample size to represent the total number of 2212 teachers was calculated to be 720. Simple random sampling was used. The data of this survey, of which accessibility was 91.4% (n:658), was collected via the self-administered questionnaire prepared by the researcher. While 54% of the teachers included in the study was female. Among 658 teachers, 93.9% worked as permanent staff, while 6.1% were contracted. 23.4% was found to be regularly working overtime and 4.7% had extra jobs. The mean working hours of the teachers were 34.0±10.9. The mean score of their perception of the worthiness of their job in the community was 4.5±2.1, where 10 represented the best deserved status. The mean score of their satisfaction from job was 7.3±2.3, where 10 represented the most satisfied. 39.4% of teachers had at least one disease diagnosed by a doctor. While otolaryngologic diseases were most frequent (15.8%), gastrointestinal diseases had a frequency of 13.7%. The three most frequent health complaints were backache (15.0%), headache (14.9%) and sore throat (13.7%). 17% of the teachers were using medicine on regular basis. Being a role model and having the ability to reach to whole community, the teachers have a key status for health promotion and prevention. Considering their potential of reflecting their knowledge and perceptions to the community, it is essential to integrate the health of teachers into school health services or cover them in occupational health services. With the new legislation, TSM based occupational health services can be carried out with the support of occupational health nurses.