İki endemik nepeta türü (Nepeta nuda L. subsp. glandulifera Hub.-Mor.& Davis ve Nepeta cadmea Boiss.) üzerine fitokimyasal bir çalışma

Abstract

Bu çalışma, iki endemik Nepeta türünün (Nepeta nuda L. subsp. glandulifera Hub.-Mor.& Davis ve Nepeta cadmea Boiss.) uçucu yağlarının hem in vitro antioksidan aktivitelerini hem de uçucu yağlarının kimyasal karakterizasyonunu belirlemeyi amaçlamaktadır.Uçucu yağların kimyasal karakterizasyonu GC ve GC-MS ile belirlendi. N. nuda subsp. glandulifera uçucu yağında uçucucu yağın %97.43'üne tekabül eden 22 bileşen tespit edilirken; N. cadmea için uçucu yağın %95.29'una karşılık gelen 10 bileşen aydınlatıldı. N. cadmea uçucu yağında 4aβ,7α,7aβ-nepetalakton (%70.94), β-karyofillen (%6.29) ve linalool (%5.87) ana bileşenler olarak tanımlanmasına karşın; N. nuda subsp. glandulifera uçucucu yağında tespit edilen ana bileşenler geijeren (%61.02), trikosan (%12.64) ve neointermedeol (%6.07) bileşikleridir.Uçucu yağların antioksidan aktiviteleri, demir (II) iyonları şelatlama, serbest radikal süpürüm (DPPH ve ABTS), indirgeme gücü (CUPRAC ve FRAP) ve toplam antioksidan aktivite (fosfomolibdenyum ve β-karoten renk açılım) testleri içeren farklı yöntemler kullanılarak analiz edildi. DPPH (2.02 mg TEs/g yağ) ve ABTS (63.70 mg TEs/g yağ) radikal süpürüm, CUPRAC (52.63 mg TEs/g yağ) ve FRAP (32.15 mg TEs/g yağ) indirgeme gücü, fosfomolibdenyum (13.40 mg TEs/g yağ) testlerinde N. nuda subsp. glandulifera uçucu yağı, N. cadmea uçucu yağından daha yüksek aktivite gösterdi. Bununla birlikte N. cadmea uçucu yağı (25.81 mg EDTAEs/g yağ) demir (II) iyonları üzerine güçlü aktivite sergilerken aynı test siteminde N. nuda subsp. glandulifera uçucu yağı herhangi bir aktivite göstermedi.Bu çalışmadan elde edilen veriler, bu türlerin, oksidatif sürecin yönetimi için doğal bir ajan kaynağı olarak kullanılabilecek önemli bir potansiyele sahip olduklarını açıkça göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Nepeta nuda subsp. glandulifera, Nepeta cadmea, Uçucu yağ, Antioksidan aktivite, Nepatalakton, Geijeren

This study aimed to evaluate the chemical composition and in vitro antioxidant activities of the essential oils from two endemic Nepeta species (N. nuda subsp. glandulifera and N. cadmea).Chemical characterization of the essential oils was determined by GC and GC-MS. According to GC and GC-MS analysis, 22 and 10 compounds were identified representing 97.43% and 95.29% of the essential oils of N. nuda subsp. glandulifera and N. cadmea, respectively. The major constituents identified in the essential oil of N. nuda subsp. glandulifera were geijerene (61.02%), tricosane (12.64%), and neointermedeol (6.07%), whereas 4aβ,7α,7aβ-nepetalactone (70.94%), β-caryophyllene (6.29%), and linalool (5.87%) were identified as the major constituents of the essential oil from N. cadmea. The antioxidant potency of the oils was evaluated using different established methods, specifically ferrous ion chelating, free radical scavenging (DPPH or ABTS), reducing power (CUPRAC or FRAP), and total antioxidant (β-carotene bleaching and phosphomolybdenum tests) activities. N. nuda subsp. glandulifera oil showed higher activity in DPPH (2.02 mg TEs/g yağ) and ABTS (63.70 mg TEs/g yağ) radical scavenging, CUPRAC (52.63 mg TEs/g yağ) and FRAP (32.15 mg TEs/g yağ) reducing power, and phosphomolybdenum (13.40 mg TEs/g yağ) tests than those of N. cadmea oil. However, N. cadmea oil (25.81 mg EDTAEs/g yağ) exhibited strong chelating activity on ferrous ion, but no activity of N. nuda subsp. glandulifera oil was found.The data obtained from this study clearly indicates that these species have a significant potential to use as a source of natural agents for the management of oxidative process. Keywords: Nepeta nuda subsp. glandulifera, Nepeta cadmea, Essential oil, Antioxidant activity, Nepatalactone, Geijerene