Sigara içme arzusu ölçeği`nin Türkçe geçerlilik, güvenilirliği ve anksiyete ile ilişkisi

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı orijinal adı ?Questionnaire of Smoking Urges-Brief?(QSU-Brief) olan Sigara İçme Arzusu Ölçeği?nin(SİAÖ) Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğini yaparak, ülkemizde klinikte ve bilimsel çalışmalarda kullanılmasını sağlamaktır. İkinci amacı ise sigara bırakma başarısında etkili faktörlerden olan sigara içme arzusu ile anksiyete ilişkisini ortaya koymaktır. Bu deneysel tasarımda sigara bırakma polikliniğine başvuran sigarayı bırakmak isteyen gönüllü hastalara sosyodemografik veri formu, FNBT ve HAD ölçeği yönlendirilmiştir. Birinci gün üç saatlik yoksunluktan sonra SİAÖ uygulanmıştır. Test-retest değerlendirilmesi için 7. gün yine üç saatlik yoksunluktan sonra SİAÖ tekrarlanmıştır. 8-10. günler arasında sigara bırakma tedavisine başlanmıştır. Bir aylık yoksunluk sonrası sigara içme arzusunu HAD ölçeği puanları ile karşılaştırmak amacıyla sigara bırakma gününden 4 hafta sonra hasta kontrole çağrılıp SİAÖ ve HAD ölçeği tekrarlanmıştır. Sigara bırakma polikliniğine gelen hastalara ilk muayene sırasında yöneltilen SİAÖ?nün Türkçe versiyonunun Cronbach?s Alpha değeri 0.924 olarak saptanmıştır. Faktör yapısı incelendiğinde İngilizce versiyonundan hafifçe saptığı bununda dil farklılığı ile açıklanabileceği düşünülmüştür. SİAÖ?nün Türkçe çevirisi sigara içme arzusunu çok boyutlu olarak değerlendirmede geçerli ve güvenilir olup, hasta tanı ve tedavisinde kullanılabilir bir araçtır. Bu araştırmada sigara bırakma başarısında etkili faktörlerden olan sigara içme arzusu ile anksiyete arasında ilişki incelendiğinde sigara içme arzusu yüksek olanların anksiyete seviyesinin de yüksek olduğu saptanmıştır. Sigara bırakma polikliniklerine ruh sag?lıg?ı profesyonellerinin desteğinin artması ile tedavi yöntemlerinin bas?arı düzeylerinin olumlu yönde etkileyeceg?i düs?ünülebilir.

The aim of this thesis is to make Turkish validity and reliability of Questionnaire of Smoking Urges-Brief(QSU-Brief) and make it possible to be used in clinical and scientific studies. Another aim of this thesis is that to show the relationship between the urge to smoke and anxiety which is one of the most effective factors in the success of giving up smoking. In this experimental design, socio-demographic data form, the Fagerstrom test and the HAD scale are given to volunteers attending our clinic who wants to quit smoking. On the first day, following the three-hour abstinence QSU-Brief was applied. For the evaluation of test-retest, on the seventh day QSU-Brief again following three-hour abstinence was repeated. Treatment started between the days of 8th and 10th. After one month abstinence in order to compare the urge to smoke with the scores of HAD anxiety scale the patient was called to be examined after four weeks of quitting and QSU-Brief and HAD scale were repeated. The Cronbach?s Alpha value of the Turkish version of QSU-Brief which was asked to the patients on the first examination was found as 0,924. When the structure of factor examined, it can slightly deviate from the English version an this can be explained as the differences in languages. The Turkish translation of QSU-Brief, in evaluating the urge to smoke in different aspects is valid and reliable and can be used in diagnosis and treatment and it is an adequate element. When we study the relationship between the urge to smoke and anxiety it is found out that if the ones whose urge to smoke is high, their anxiety level is also high. On the whole it is thought that in smoking cessation clinics, cooperating with mental health professionals will affect the methods of treatment positively.