İngiliz okulu perspektifinden Suriye iç savaşında insani müdahale ve koruma sorumluluğu tartışmaları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Mart 2011'den beri devam etmekte olan Suriye olayları sonrasında, Suriye'ye karşı bir insani müdahalenin yapılıp yapılamayacağına dair sorgulama yapmaktır. Bu sorgulamayı yaparken önce insani müdahalenin teorik alt yapısından bahsedilmiş, bu teorik alt yapıyı oluştururken haklı savaş kuramından, insani müdahaleden ve koruma sorumluluğundan yararlanılmıştır. Bu teorik alt yapı ile birlikte pratikte yaşanan bazı insani müdahale ve koruma sorumluluğu örneklerinin yanı sıra koruma sorumluluğuna ilişkin yapılan eleştiriler de sunulmaya çalışılmıştır. İnsani müdahalenin tüm bu tarihsel serüveni anlatıldıktan sonra haklı savaş, insani müdahale ve koruma sorumluluğun birbirleriyle olan ortak noktalarına değinilmiştir. 19.yüzyılın sonlarına doğru bir uluslararası hukuk konusu olarak kullanılmaya başlanılan insani müdahalenin uluslararası ilişkiler disiplini içerisinde nasıl yer bulduğunu ve hangi kuramın kullanılacağı, bu noktada uluslararası ilişkiler disiplini içerisindeki kuramlardan bir tanesi olan İngiliz Okulu'ndan yararlanılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda İngiliz Okulu'nun kısa tarihinden, temel varsayımlarından, bazı kavramlardan ve insani müdahale ile koruma sorumluluğuna ilişkin görüşlerinden bahsedilmiştir. Çalışmanın örnek olayında ise Suriye iç savaşı ele alınmıştır. Suriye iç savaşı ele alınırken Suriye'nin tarihine, Suriye'deki halk ayaklanmalarına, İngiliz Okulu'nun Suriye iç savaşını insani müdahale ve koruma sorumluluğu temelinde nasıl yorumladığına ve devletlerin ve bazı uluslararası örgütlerin Suriye krizine olan tavırları hakkında bakış açıları sunulmaya çalışılmıştır.

The purpose of this thesis is to question whether a humanitarian intervention against Syria could or could not be made after the Syrian incidents that have been going on since March 2011. During this inquiry, at first, the theoretical sub-structure of human intervention was mentioned. While establishing this theoretical sub-structure, the concept of justified theory of war, humanitarian intervention and responsibility to protect were used. In this theoretical subdivision, in addition to some examples of humanitarian intervention and responsibility to protect in practice, criticisms on the protection responsibility were introduced. After being described all this historical adventure of human intervention, it was mentioned the common point of justified war, human intervention and responsibility to protect. It was stated that how human intervention, which started to be used as a matter of international law towards the end of the 19th century, played a part in the discipline of international relations and which concepts were used. At this point, the British School was drawn upon, which is one of the doctrines in the discipline of International Relations. The British School's brief history, basic assumptions, views on certain concepts, and the responsibility for human intervention and protection were investigated. As a case example, Syrian civil war was studied. While studying the Syrian civil war, the Syrian history, uprisings of the Syrian people, how the British School interpreted the Syrian civil war based on its responsibility for humanitarian intervention and protection, and the behaviors of governments and some international organizations towards the Syrian civil war were presented.