Çocukluk çağı obezitesinin demir eksikliği anemisine neden olması ve hepsidin, leptin, IL-6 ile ilişkisi

Abstract

Obezite küresel boyutta önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bir çok hastalığın nedeni olan obezitenin son yıllarda demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi (DEA) ile ilişkisi gösterilmiştir. Obezitede oluşan kronik inflamasyonla hepsidin artışı çesitli çalışmalarda gösterilmiştir. Kronik inflamasyon sonucundan özelllikle hepatosit-lerden salgılanan hepsidin; demir metabolizmasını barsaklardaki demir emilimini, makrofajlardan demir çıkışını ve hepatik depolardan demir salınımını etkileyerek düzenlemektedir.Amaç: 1. Obezite ile demir eksikliği ve DEA arasındaki ilişkinin araştırılması2. Obez çocuklarda demir homeostazında hepsidin ve leptinin yerini gösterilmesi3. Leptin ve hepsidin seviyelerinin seviyelerinin potansiyel korelasyonunun değerlendirilmesi4. Obezite de oluşan inflamasyonun saptanması ve demir parametrelerine etkisini gösterilmesidir.Gereç ve Yöntem: 54 obez (VKİ>95p) ve 51 normal kiloda (VKİ: 5p-95p) olan 5-16 yaş arası çocuklarda yapılan bir vaka kontrol çalışmasıdır. İki grupta demir, total demir bağlama kapasitesi (TDBK), ferritin, tam kan sayımı, tranferrin saturasyonu indeksi (TSI), IL-6, CRP, leptin ve hepsidin çalışıldı.Bulgular: Hasta grubu kontrol grubuyla karşılaştırıldığında; azalmış serum demir düzeyi (p=0,004), hemoglobin (Hb) (p=0,010), TSI (p=0,001), artmış hepsidin (p=0,001), TDBK (p=0,041), leptin (p=0,001), CRP (p=0,001) düzeyleri bulundu. Hasta grubunda Hb düzeyleri 18 (%33,3) olguda düşük saptanırken bunların 8 (%14,8)'inde DEA ile uyumlu parametreler saptanmıştır. 6 (%11.1) olgu ise kronik hastalık anemisi kabul edilmiştir. Hasta grubunda DEA saptananların sayısı istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek saptanmıştır (p=0,032). Ayrıca hasta grubunda 26 (%48,1) olguda demir düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. Kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,002). Hasta grubu Hb düzeyine göre karşılaştırıldığında, anemisi olan olguların vücut kitle indeksi (VKİ)'nin artmış (p=0,001), hepsidin (p=0,008) ve ferritin (p=0,006) düzeylerinin ise azalmış olduğu saptanmıştır. Ayrıca hasta grubunda hepsidin ile VKİ arasında korelasyon saptanmamıştır. Hasta grubunda hepsidin ile Hb (p=0,020) ve demir (p=0,050) düzeyleri arasında pozitif korelasyon olduğu görülmüştür. Sonuç: Obezitede, DEA ve kronik hastalık anemisinin sık görüldüğünü söyleyebiliriz. Ayrıca son yıllarda yapılan çalışmalarda da gösterildiği gibi çalışmamızda da demir eksikliği ile obezitenin birbiriyle ilişkili olduğu saptanmıştır. Her ne kadar hepsidin ile obezitenin birbiriyle ilişkisi saptanmış olsa da hepsidinin obezitenin derecesiyle ve obezitede görülen DEA ile ilişkisinin olmadığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı obezitesi, demir eksikliği, demir eksikliği anemisi, inflamasyon, IL-6, hepsidin, leptin

Obesity is an important public health problem on global scale. Recently it is shown that the obesity, as the cause of the many diseases, is related with the iron deficiency. It is been shown in several studies that hepcidin increases in inflammation developed in obesity. Hepcidin ,which is Specifically secreted by hepatocytes as a result of a chronic iflammation; regulates iron metabolism, iron absorption in the intestine, iron output in macrophages and iron release in the hepatic store. Aim1. To investigate the relationship between obesity and iron deficiency, IDA2. To Show the location of leptin and hepcidin in iron homeostasis in obese children3. Evaluation of the potential correlation of leptin and hepcidin levels4. To determine the inflammation in obesity and effects on iron parameters Materials and methods: This was a case-control study made with 54 obese (BMİ>95p) and 51 normal weighted (BMİ:5-95p) children; participant ages were between 6-16. In two groups serum iron, total iron binding capacity, ferritin, complete blood counts, tranferrin saturation index, IL-6, CRP, leptin and hepcidin were studied.Findings: In obese children compared to the control group; decreased serum iron (p=0.004), hemoglobin (p=0,010), transferrin saturation (p=0,001), increased hepcidin (p=0,001), TDBK (p=0,041), leptin (p=0,001), CRP (p=0,001) levels were found. In 18 cases (%33,3) Hb levels were determined low; while in 8 of these cases (%14,8) the parameters were found compatible with IDA. 6 cases (%11,1) were accepted as anemia of chronic disease. In the patient group the number of IDA was found statistically significantly high (p=0,032). Also in the patient group in 26 cases (%48,1) serum iron level were determined low; which is statistically significant (p=0,002). When the patient group is compared according to their Hb levels; It is found that BMİ was increased (p=0,001) in the anemic cases while hepsidin (p=0,008) and ferritin (p=0,006) levels were decreased. Moreover in the patient group there isn't any correlation found between BMİ and hepsidin. In the patient group between hepsidin and Hb (p=0,020); iron levels (p=0,050) there is a positive correlation determined.Conclusion: In the obesity, we can say that IDA and anemia of chronic disease are frequent. And also as shown in the recent studies, in our study too IDA and obesity are found related. Despite the relation between obesity and hepsidin; It is found that there is no relation between hepsidin and the severity of obesity and IDA in the obesity.Key Words: Chidhood obesity, iron deficiency, iron deficiency anemia, hepcidin, IL-6, hepcidin, leptin