Aksaray medreseleri

Abstract

Bu araştırma ile Türk İslâm Tarihi süreci içerisinde Aksaray Şehrinin eğitim öğretim faaliyetlerine olan katkısı ve etkisi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Böyle bir çalışmanın ortaya çıkmasındaki temel etken derli toplu bir şekilde Aksaray Medreselerine dair bir çalışmanın yapılmamış olmasıdır. Bu anlayış çerçevesinde arşivlerde araştırmalar yapılmış ulaşılan bilgiler paylaşılmıştır. Aksaray'da değişik zamanlarda faal olan toplamda 22 Medrese yer almış olup yaklaşık 160 müderris de görev yapmıştır. Yapılan çalışmayla birlikte medreselerin Aksaray içerisindeki yerleri tespit edilmeye çalışılmakla birlikte bu medreselerin Aksaray'ın eğitim öğretim faaliyetlerindeki konumu da belirlenmeye çalışılmıştır. Mezkûr çalışmayla Müderrislerin atamalarındaki usuller, esaslar ne kadar maaş aldıklarına dair bilgilerin yanı sıra müderris vefatlarında yeni müderris seçilme noktasındaki usullerde tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada yanı zamanda medreselerdeki müderrislerin yanı sıra vakıf sorumlusu mütevellilerin, medrese binalarının yeterlilikleri, medrese kim tarafında kurulmuş, vakfedilen menkul ve gayrimenkul akarlar tespit edilmeye çalışılmıştır.Bu çalışma, Türk İslam Devletlerindeki eğitim öğretim anlayışla günümüz eğitim yapısı arasında bir mukayeseyi de sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler: Aksaray, Medrese, Müderris, Medrese Görevlileri, Müderris Atamaları.

With this research, the contribution and effect of Aksaray City on educational activities in Turkish Islamic History process has been tried to be revealed. The main factor in the emergence of such a study is the absence of a study on Aksaray Madrasas in a tidy manner. Within the framework of this understanding, the researches have been conducted in the archives and the information obtained has been shared. A total of 22 madrasas were active in Aksaray at different times and approximately 160 professors also took part.With the study, the place of the madrasas in Aksaray has been tried to be determined, and the position of these madrasas in the educational activities of Aksaray has been tried to be determined. With the mentioned study, the procedures in the appointments of the professors, the information on how much salary they have received, as well as the procedures at the point of selection of the new professors in the deaths of the professors were tried to be determined. In this study, in addition to the professors in the madrasas, the trustees of the foundation responsible, the madrasah buildings' qualifications, who was founded by the madrasah, and the securities and real estate mites that were allocated were tried to be determined.This study will provide a comparison between the educational understanding in Turkish Islamic States and the current educational structure.Key Words: Aksaray, Madrasah, Müderris, Madrasah Officers, Müderris Assignments.