Metal sektöründe emtia fiyat riski: Londra Metal Borsası`nda bir uygulama

Abstract

Dünya sanayisinin lokomotif endüstrilerinden birisi olan demir çelik sektörü, tüm endüstriyel sektörlere girdi sağlamaktadır. Demir çelik sanayii ülkelerin gelişmişlik seviyelerini belirleyen ve ekonomik kalkınmanın temel yapı taşlarını oluşturan sektörlerden biridir. Özellikle 2000?li yılların başında Çin ekonomisindeki gelişmeler kaynaklı hızla büyüyen çelik sektörü yeni kapasite yatırımları için cazip hale gelmiştir. Bununla birlikte 2008 yılında yaşanan kriz döneminde yılın son çeyreği ve 2009 yılının ilk aylarında dünya çelik sektöründe kapasite gerilemesi ve tesis kapanmaları yaşanmıştır. 2011 yılında Avrupa bölgesindeki ekonomik sıkıntıların ve endişelerin devam etmesine rağmen Türkiye 34,1 milyon ton ham çelik üretimi rakamıyla, dünya ham çelik üretimi sıralamasında onuncu sırada yer almıştır. Hammadde ve mamul fiyatlarındaki dalgalanmalar, diğer bütün sektörlerde olduğu gibi çelik sektöründe de üretici ve tüketicilerin ciddi kayıplar yaşamasına neden olmuştur. Çelik üretiminin ana hammaddeleri olan, kok kömürü, demir cevheri ve hurda gibi emtiaların, dünya çapında üretici sayısının az olması ve üreticilerin organize bir piyasada fiyat açıklamak istememesi sebebiyle vadeli işlem hacimleri henüz yeterince gelişmemiştir. Bununla beraber çelik üretiminde yardımcı hammadde olarak kullanılmakta olan Alüminyum, Kalay gibi demir dışı metallerin organize piyasalarda vadeli işlem hacimleri hızla artmış ve bu tarz vadeli işlemler çelik üretiminde maliyet yönetimi açısından önemli hale gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, Dünya?nın en büyük vadeli emtia borsalarından biri olan Londra Metal Borsası?nın ve borsada gerçekleştirilecek türev işlemlerin örneklerle tanıtılmasıdır. Çelik üretiminde hammadde olarak kullanılan demir dışı metallerin fiyat serileri arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmesi, değişkenlerin gelecekte alacağı değerleri daha iyi öngörmeleri açısından gerek yatırımcılara gerekse bu metalleri kullanan üreticilere fayda sağlayacaktır. Çalışmanın daha sağlıklı veri sağlaması amacıyla, fiyat serileri arasındaki nedensellik ilişkisi incelenirken, fiziksel piyasa fiyatlarıyla vadeli piyasa fiyatları arasında normal olmayan fiyat farklılıkları olan, kütük çelik kontratı fiyat serisi dikkate alınmamıştır.

The Iron & Steel sector, as one of the locomotives of the world industry, is providing entries to all industrial sectors. Iron & steel industry is one of the building blocks of the sectors that defines the development state of a country as well as the economical advance. Particularly in the early 2000s, Iron &steel sector had grown significantly as a result of the developments in Chinese economy and it has become enticing for new potential investments but on the other hand in the wake of the economical crisis in 2008; There has been a recession in capacity and a trend of shut down facilities during the last quarter of 2008 and the early months of 2009. Turkey had the tenth place in world?s raw steel production ranking with 34,1 million tons of raw steel produced, even though the economical struggles and worries continued during 2011 in Europe. The fluctuation in the prices of raw materials and products have caused serious losses for both manufacturers and consumers of the iron and steel industry as well as other industries. Derivative transactions of steel production?s main raw materials such as coking coal, iron ore and scrap, is not yet fully improved because the providers of these materials are low in numbers and are unwilling to declare prices in an organized market. However the derivative transactions of non-iron materials, used as auxiliary ingredients in steel production such as aluminum and tin, have increased swiftly and this type of derivative transactions have become an important part of cost management in steel production. The aim of this study is to introduce world?s one of the biggest commodity exchange markets: London Metal Exchange and the derivative transactions that are realized in it, by providing cases. Studying the causality relationship in between the price series of non-ferrous metals that are used in steel production as raw materials will benefit both the investors and the manufacturers using these metals, in predicting the values the variables can take in the future. In order to provide a reliable data output, steel billet contract?s price series that have abnormal differences in physical market prices and derivative market prices, are not taken into consideration while examining the causality relation between the price series.