Türkiye`de hizmet sektörünün gelişimi ve ekonomik büyümeye etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye?de hizmet sektörünün gelişimi ve ekonomik büyümeye etkisi araştırılmıştır. Hizmet sektörü tarihsel olarak, ekonomik kalkınma aşamalarında sektörlerde görülen yapısal değişmenin önemli bir parçası olarak gelişmiştir. Türkiye?de hizmet sektörünün, özellikle son 20-30 yılda dünyadaki genel eğilime uygun bir şekilde diğer sektörlere göre daha hızlı büyüdüğü ve ekonomi içindeki ağırlığının arttığı görülmektedir. Çalışmada Türkiye?de sektörel yapının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi, hizmet sektörü odağında ekonometrik olarak analiz edilmiştir. 1968-2006 dönemi verileriyle VAR ve nedensellik testleri kullanılarak yapılan zaman serisi analizleri sonucunda, Türkiye?de tarım ve hizmet sektörlerinin hem ekonomik büyüme üzerinde etkili oldukları hem de ekonomik büyümeden etkilendikleri tespit edilmiştir. Tarım sektörü gibi hizmet sektörünün de istihdam ve gelir yaratma kapasitesinin yüksek olması ekonomi içindeki ağırlığını artırmaktadır. Sanayi sektörü ile ekonomik büyüme arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Bunun nedeni olarak, sanayi sektöründe istihdam artışının pahalı ve artan makineleşme nedeniyle zor olması gösterilebilir.

In this paper, the effect of the service sector on economic growth has been studied. Service sector, historically, has been developed as an important part of structural change which is seen at sectors during economic development phases. It is seen and experienced that service sector in Turkey is getting bigger more than the other sectors and increasing its share in the whole economy in last 20-30 years pursuant to general world trend.In the study, the effects of sectors? structures and shares on economic growth have been analysed by focusing on service sector. According to results of time series analysis method in which VAR and causality tests were used with 1968-2006 period data, the agriculture and service sectors have influence on economic growth and they are also influenced by economic growth. Like agriculture sector, service sector has also employment and income creating capacity. These make service sector become the biggest sector in the economy. According to empirical results, there is no meaningful relation between industry sector and economic growth, since employment increase is so expensive in industry sector and it is also so diffucult because of the mechanization and automation.