Kırgız Türkçesinde kadın konulu atasözleri

Abstract

Atasözü, bir milletin kimliği gibidir. Meydana gelme süreci uzun zaman alan bu söz kalıpları ait olduğu milletin sosyo-psikolojik yapısı, gelenek ve görenekleri gibi birçok özelliğini barındırmaktadır. Bu çalışmada da aynı amaç etrafında Kırgız atasözlerinden hareketle Kırgız toplumunun Kırgız kadınından beklentilerinin neler olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma yapılırken sınıflama yönteminden yararlanılmıştır. Tespit edilen atasözleri şu şekilde üç aşamalı verilmiştir: Kiril alfabesi, Latin alfabesine aktarımı ve Türkiye Türkçesi açıklaması. Tez, giriş kısmı hariç üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, genel olarak toplumsal cinsiyet kavramının açıklanması, bir cinsiyet olarak kadının varlığı ve Türk toplumundaki algılanışı, Kırgız Türkçesindeki kadın konulu atasözlerinin nasıl ve ne şekilde incelendiği, atasözünün tanımı ve işlevi hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Birinci kısımda, Kırgız adı ve tarihi, Kırgız Türkçesi, Kırgız edebiyatı ve genel olarak Kırgızistan'ın beşeri, coğrafi ve ekonomik yapısı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci kısımda, atasözünün tanımı ve içeriği, işlevsel ve biçimsel özellikleri ile Kırgız atasözünün tanımı ve Kırgız Türkçesindeki kadın konulu atasözlerinde kullanılan cümle çeşitleri hakkında tespitler verilmiştir. Üçüncü kısımda ise Kırgız Türkçesindeki kadın konulu atasözlerinden hareketle Kırgız kadınının toplumsal statüleri doğrultusunda sınıflaması verilmiştir. Sonuç bölümünde çalışmada elde edilen sonuçlar üzerinde durulmuştur. Kaynakça bölümünde ise çalışmada kullanılan kaynaklara yer verilmiştir.

Proverbs are like the identity of a nation. These statements are constituted throughout time and reflect the various characteristics of a nation, such as its socio-political structure, customs and traditions. The aim of this study is to determine the expectations of women from the Kyrgyz community considering Kyrgyz proverbs. This study made use of the classification method. The selected proverbs were presented in three stages: the Cyrillic alphabet, the transfer to the Latin alphabet and the explanation in Turkish.Besides the introduction, this thesis contains three sections. In the introduction, brief information was given about the concept of gender, womanhood, and the perception of gender and womanhood in Turkish society. In addition, this section describes how proverbs about women were analyzed in Kyrgyz Turkish and gives the definition and functions of proverbs. In the first section, information about the name and history of Kyrgyz, Kyrgyz Turkish, Kyrgyz literature and the basic human, geographic and economic features of Kirghizstan are presented. The second section includes information about the definition and content of proverbs, its functional and structural characteristics, the definition of Kyrgyz proverbs and the sentence types used in Kyrgyz proverbs about women. The third section contains information on the classification of Kyrgyz women within social status considering the Kyrgyz proverbs about women. The conclusion summarizes general information about the thesis. The references section includes the sources that were used in this thesis.